De woede-fase van rouw: hoe voelt het?
Woede is een veelvoorkomende fase van rouw. Helaas is het een fase waar veel mensen in vast komen te zitten. Ze storten emotioneel in en kunnen deze woede-fase niet overwinnen. Het is niet makkelijk om om te gaan met die gevoelens waar woede en het onvermogen om te accepteren wat er gebeurd is je persoonlijkheid veranderen en je beperken.
Shakespeare zei dat huilen de pijn minder hevig kan maken, maar wat als je dat stadium van emotionele ontlading niet kunt bereiken? Je zou uiteindelijk kunnen veranderen in een steen, die steeds dieper wegzinkt in de put van je verdriet. Dus van alle fases van rouw die door Elisabeth Kübler-Ross worden gedefinieerd, kunnen woede en frustratie de moeilijkste zijn.
Dit is de fase waarin het echt tot je door begint te dringen dat je die persoon nooit meer zal zien. In plaats van het te accepteren, verzet je je ertegen. Je probeert iemand of iets te vinden om de schuld te geven. Je worstelt met een constant gevoel van onrechtvaardigheid, wrok en woede. Deze emoties blijven zich opbouwen in je geest en lichaam.
Al die intense emoties veranderen in een soort van woedende tornado, die alles op zijn pad kapot maakt. Je wilt de controle over je leven behouden, maar je hebt niet het gevoel dat je dat kunt. Dit komt, omdat je boosheid is uitgegroeid tot woede, en het kan je veranderen in iets wat je niet bent.
“Onderdrukt verdriet verstikt, het woedt in de borst, en wordt gedwongen om zijn kracht te vermenigvuldigen.”
-Ovidius-
De woede-fase van rouw
De woede-fase van rouw is in feite een krachtige afwijzing van het idee van het verlies. Laten we niet vergeten dat verdriet, net als boosheid, een instinctieve reactie is die mensen heeft geholpen om te overleven, omdat onze hersenen het als een bedreiging zien.
Wat heeft meer impact dan iemand verliezen die belangrijk voor je is? Die pijn is dus immens, en je hersenen reageren hierop. Het is volkomen normaal om dit soort dingen te voelen. Tegelijkertijd suggereren bepaalde studies, zoals
die van Dr. George A. Bonnano van de Columbia University, dat er geen “normale” vorm van verdriet is. Met andere woorden, hoewel Dr. Kübler-Ross de stadia nauwkeurig heeft beschreven, ervaart iedereen ze anders en in een andere volgorde.
Er zijn ook bijzonder complexe vormen van verdriet, zoals bevroren en vertraagd verdriet. In beide gevallen draag je je verdriet jarenlang mee zonder het op te lossen. Dit leidt bijna altijd tot een depressie. Laten we echter teruggaan naar ons onderwerp van vandaag: de woede-fase van rouw.
Een obsessie met wat er is gebeurd en onbeantwoorde vragen
Als je iemand verliest, is het normaal om jezelf veel vragen te stellen. Een van de meest voorkomende vragen lijkt misschien meer op zelfmedelijden, maar het zit ook vol met woede.
Het is wanneer je jezelf afvraagt waarom dit uitgerekend die persoon is overkomen. “Waarom moest dit mijn vader overkomen? Hij was nog zo jong! Hij was zo aardig en hield zoveel van het leven. Waarom moest hij zo vroeg vertrekken?”
Dit soort gedachten worden uiteindelijk vaste punten van obsessie in je geest, als je vastzit in deze fase van rouw. Je obsessie met wat er is gebeurd en het proberen te vinden van verklaringen of iets om de schuld te geven is een veel voorkomend onderdeel van de feedbackcyclus van woede tijdens het rouwproces.
Hypergevoeligheid
De woede-fase van het verdriet heeft ook de neiging om extreme overgevoeligheid met zich mee te brengen. Plotseling maakt elke onverwachte stimulans, elk nieuws, elke gebeurtenis die uit het niets komt, een diepe indruk op je. Je bouwt het dan (negatief) op in je geest en laat het je verwoesten.
Veranderingen in je persoonlijkheid en temperament
Iets dat je moet begrijpen over boosheid en woede is dat ze je echt kunnen veranderen. Ze kunnen je iemand laten worden die je niet bent, iemand die je niet leuk vindt, of iemand die je niet wilt zijn.
Je kan je motivatie beginnen te verliezen. Dingen waar je vroeger gepassioneerd over was, zijn niet langer interessant. Je geduld en je nieuwsgierigheid verdampen. Je verbindt je niet langer met andere mensen. Misschien nog wel het ergste is dat je inlevingsvermogen verdwijnt, omdat je door het lijden alleen nog maar op jezelf gericht bent.
Apathie, lichamelijke pijn en milde depressie
De woede-fase van rouw kan ook leiden tot bepaalde psychosomatische problemen. Zo kun je symptomen ervaren als buikpijn, lichamelijke en mentale vermoeidheid, maar ook hoofdpijn, slapeloosheid, of een hoger risico op het ontwikkelen van infecties. Je kunt ook milde symptomen van depressie beginnen te ervaren, die kunnen verergeren als je ze niet behandelt.
Hoe kom je over de woede-fase van rouw heen?
Een van de grootste gevaren van de woede die gepaard gaat met deze fase van rouw is dat het kan leiden tot mogelijk schadelijk gedrag. Sommige mensen kunnen gaan drinken, gokken of iets anders dat hen zal helpen de pijn van hun verlies te “vergeten.”
Als het dus gaat om de behandeling en het overwinnen van deze fase, is therapie niet alleen een goed idee, het is waarschijnlijk de enige effectieve manier om weer controle over je leven te krijgen en alles weer op de rails te krijgen. Hieronder zullen we een paar strategieën uitleggen die je kunt gebruiken.
Strategieën om deze fase te overwinnen
- Een evaluatie van je gezondheid. Voor het begin van de therapie moet een patiënt een medische check-up laten doen om er zeker van te zijn dat hij of zij geen andere aandoeningen heeft.
- Als je een therapie gaat volgen, moet je je ook volledig inzetten om deze te volgen.
- Een goede techniek is cognitieve herstructurering. Je gebruikt het om je beperkende en irrationele gedachten te identificeren. Dat maakt het makkelijker voor je om je emoties te kanaliseren, wat verlichting te vinden en middelen te vinden om je diepe emotionele pijn te verzachten.
Het is ook het vermelden waard dat er veel variaties zijn in dit soort therapie, afhankelijk van je persoonlijke behoeften. Verwacht ook niet dat er snel resultaat zal zijn. Dit is een lang proces dat een sterke betrokkenheid vereist tussen patiënt en therapeut.
Maak je geen zorgen, de succespercentages van therapie zijn erg hoog. Het is zeker mogelijk om deze fase van rouw te overwinnen. Boeken zoals Letting Go With Love: The Grieving Process van Nancy O’Connor kunnen ook een grote hulp zijn voor iedereen die worstelt met de woede-fase van rouw.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Bonanno, G. A., & Kaltman, S. (2001). The varieties of grief experience. Clinical Psychology Review, 21(5), 705–734. https://doi.org/10.1016/S0272-7358(00)00062-3
- Ford, B. Q., Lam, P., John, O. P., & Mauss, I. B. (2018). The psychological health benefits of accepting negative emotions and thoughts: Laboratory, diary, and longitudinal evidence. Journal of personality and social psychology, 115(6), 1075–1092. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5767148/
- Shear, M. K., & Mulhare, E. (2009). Complicated Grief. Psychiatric Annals, 38(10), 662–670. https://doi.org/10.3928/00485713-20081001-10
- Kübler-Ross, E. & Kessler, D. (2016). Sobre el duelo y el dolor. Luciérnagas CAS.
- National Center for Complementary and Integrative Health. (2021). Relaxation Techniques: What You Need To Know. https://www.nccih.nih.gov/health/relaxation-techniques-what-you-need-to-know
- Neimeyer, R. (2007). Aprender de la pérdida. Una guía para afrontar el duelo. Paidós.
- O’Connor, N., (2007). Déjalos ir con amor. La aceptación del duelo. Trillas.
- Thompson, K. I., Chau, M., Hill, L. D., Lorenzetti, M. S., Fins, A. I., & Tartar, J. (2022). Acute sleep deprivation disrupts emotion, cognition, inflammation, and cortisol in young healthy adults. Frontiers in Behavioral Neuroscience, 16, 1-13. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9538963/#:~:text=The%20results%20of%20the%20Profile,score%20was%20also%20significantly%20increased
- Thom, N. J., O’connor, P. J., Clementz, B. A., & Dishman, R. K. (2019). Acute exercise prevents angry mood induction but does not change angry emotions. Medicine & Science in Sports & Exercise, 51(7), 1451-1459. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30768551/
- Tyrrell, P., Harberger, S., Schoo, C., & Siddiqui, W. (2022). Kubler-Ross Stages of Dying and Subsequent Models of Grief. StatPearls Publishing. Accessed 15 May 2023. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK507885/
- Vidal-Ribas, P., Brotman, M. A., Valdivieso, I., Leibenluft, E., & Stringaris, A. (2016). The status of irritability in psychiatry: a conceptual and quantitative review. Journal of the American Academy of Child & Adolescent Psychiatry, 55(7), 556-570. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4927461/#:~:text=Phasic%20irritability%20refers%20to%20developmentally,affect%20that%20persists%20between%20outbursts
- Wu, R., Liu, L. L., Zhu, H., Su, W. J., Cao, Z. Y., Zhong, S. Y., Liu, X. H., & Jiang, C. L. (2019). Brief Mindfulness Meditation Improves Emotion Processing. Frontiers in neuroscience, 13, 1074. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6795685/