De vier types boeddhisme die er zijn
Boeddhisme volgt geen vaste machtshiërarchie zoals veel andere religies doen. In andere religies staat degene die de wijsheden uit de heilige teksten bewaakt, bovenaan. Dit geldt niet voor het boeddhisme. Er zijn echter wel verschillende stromingen, scholen of types boeddhisme. De organisatiestructuren tussen deze stromingen verschillen onderling.
Boeddhisme is zowel een religie (ook al past dit niet in de strikte definitie van deze term) en een filosofische doctrine. 488 tot 535 miljoen mensen die zichzelf boeddhisten noemen, delen de tradities, geloven en praktijken hiervan. Zoals veel andere tradities uit het oosten, is het beoefenen van bepaalde onderdelen hiervan erg populair geworden in de westerse wereld.
Hoe zien de verschillende types boeddhisme uit?
Boeddhisme is oorspronkelijk ontstaan in India tussen 600 en 400 voor Christus. Vandaag de dag staat het boeddhisme op de vierde plek van religies met de meeste volgers wereldwijd.
Sommige mensen geloven dat er twee voornaamste stromingen zijn: Theravada (ofwel de Traditie van de Ouderen) en Mahayana (ofwel het Grote Voertuig). De onderlinge verschillen reiken echter verder dan slechts deze twee stromingen.
Binnen het boeddhisme zijn de boeddhistische schriften de heilige teksten en het onderwerp dat bestudeerd wordt. Het gaat hierin onder andere om de ontwikkeling van wijsheid, beoefening van meditatie, het afzweren van de materiële wereld en de voorkeur voor vriendelijkheid en compassie.
Natuurlijk kennen de boeddhistische praktijken ook kloosterachtige varianten. De meeste mensen die deze religie echter volgen en beoefenen, doen dit op een minder intense manier die minder van hen vraagt. Ondanks dit verschillen de principes van boeddhisme echter niet.
Het begrip van boeddhisme is holistisch, ofwel de leer van deze praktijken zijn aan elkaar gerelateerd en bestaan ook uit elkaar. Boeddhisten leggen dus de nadruk op het feit dat deze leerwijzen enkel richtlijnen zijn van de Dharma.
Hiervoor bestaat geen simpele vertaling in westerse talen, maar een van de meer voorkomende vertalingen van het Sanskrit woord “Dharma” is “dingen zoals ze zijn.” Het is dus een soort kosmische wet en set normen en waarden.
Takken en types boeddhisme
Volgens de classificatiecriteria zijn er verschillende manieren om boeddhisme te beoefenen. De drie voornaamste types boeddhisme zijn Mahayana, Theravada en Vajrayana.
Het is eigenlijk inaccuraat om te spreken van “types boeddhisme.” Deze varianten vertonen namelijk een zekere overlap op verschillende punten. Ze zijn het bijvoorbeeld over het algemeen met elkaar eens over waar de doctrine zijn begin kent. Pas als je naar de details gaat kijken vertonen de verschillende scholen veel gelijkheden en verschillen.
Daardoor wordt het echter ook moeilijker om ze te “classificeren.” Met dit in gedachten is het wel mogelijk om dit te doen, al kan dit dan wel alleen op een bijna kunstmatige manier op basis van de bovengenoemde verschillen en gelijkheden.
1. Traditioneel boeddhisme en modern boeddhisme
Waar traditioneel boeddhisme een set van honderden geloven, tradities en praktijken omvat, bestaan hier ook moderne interpretaties. In dit laatste geval worden vaak specifieke onderdelen van het traditionele boeddhisme gekozen om te volgen en aan te participeren.
2. Nikaya-boeddhisme
Volgens deze categorie zijn er 19 soorten boeddhisme ofwel 19 Nikaya-stromingen. Uit deze 19 heeft alleen het Theravada-boeddhisme het overleefd. Deze tak van het boeddhisme identificeert de inhoud van de Pali-canon, een set heilige teksten, als de ware soetra’s, ofwel toespraken.
Introspectie speelt een belangrijke rol binnen het Theravada-boeddhisme. Individuele ervaringen en kritisch denkvermogen staan tegenover blind geloof. Het doel hiervan is bevrijding en het bereiken van Nirvana, ofwel heiligdom.
3. Mahayana
Zoals we al zeiden is dit een van de drie grootste types boeddhisme. In tegenstelling tot Theravada-boeddhisme, is de leer van Mahayana meer een set richtlijnen dan een doctrine. Het doel is om de waarheid te ontrafelen door middel van kritiek en redenering.
Ook horen de theorieën van het verleden ondervraagd te worden. We kunnen dit vergelijken met een wetenschappelijke methode. Ook verschilt het van Theravada-boeddhisme wat betreft zijn acceptatie van andere soorten soetra’s.
Zenboeddhisme is een van de ondertypes uit de Mahayana stroming. Deze zoekt de ervaring van wijsheid door zichzelf op afstand te plaatsen van theoretische en intellectuele kennis.
4. Vajrayana-boeddhisme
Dit wordt ook wel het “esoterische boeddhisme” genoemd. Deze vorm van boeddhisme is in het Himalaya-gebergte tot stand gekomen en is de meest beoefende religie in Bhutan en Mongolië. Deze stroming kent vier subtypes:
- Nyingma. Deze leerschool is gerelateerd aan de purificatie van het lichaam, onze woorden en onze geest. Het gaat namelijk om het beoefenen en delen van de absolute waarheid.
- Kagyu. Deze stroming promoot de overstijging van alle conceptuele uitbreiding, de simplificatie van fenomenen en de verwezenlijking van het pad.
- Sakya. Deze stroming is gebaseerd op de Lamdré-scholing van “de weg van het fruit.” De voornaamste link tussen dit en de Dharma is het zogeheten “pad met de resultaten.”
- Gelug. Dit is een van de grotere scholen binnen het boeddhisme in Tibet en wordt bewaakt door de Dalai Lama. Soms wordt deze ook tot de Mahayana gerekend omdat deze stroming hier bepaalde soetra’s mee deelt.
De verschillende types boeddhisme hebben velen geïnspireerd door ons aan te moedigen om onze blik naar binnen te richten in plaats van naar buiten.
