De beschrijving van 10 types van emotioneel gewelddadige mensen
In 2002 heeft Lundy Bancroft één van de meest diepgaande boeken ooit geschreven over de mentaliteit van psychologische en emotionele misbruikers. Zijn werk werd ondersteund door klinisch bewijs en onderzoek. In het boek omschrijft hij de verschillende types van emotioneel gewelddadige mensen.
De theorie van Lundy Bancroft ontleedt tot in detail wat de achtergrond is van elke vorm van emotioneel gewelddadig of agressief gedrag. Bancroft omschrijft de specifieke kenmerken van het gedrag dat aanvallers vertonen die hun slachtoffers misbruiken. Hij verschaft ook informatie over wat volgens hem de basis is van mishandeling. Hij benadert dit alsof het een innerlijke dialoog is die de verschillende types van emotioneel gewelddadige mensen gebruiken.
Opmerking van de uitgever: in de tekst maken we gebruik van één voornaamwoord om het geslacht aan te duiden; we erkennen dat misbruikers en slachtoffers zowel vrouwelijk als mannelijk zijn.
Vragen zonder te geven
De emotionele misbruiker gelooft dat zijn partner er is om hem te behagen. Het is haar rol om voor zijn behoeften te zorgen. Maar zij mag hem niets vragen. Zij moet gewoon tevreden en blij zijn met om het even wat hij geeft. Hij heeft het gevoel dat hij boven elk verwijt staat. Want hij vindt zichzelf beminnelijk en gul.
De meerderheid van zijn gesprekken draaien rond zijn behoeften en haar verplichtingen. Maar hij wordt woest als zij hem iets vraagt, zelfs al is het zijn verantwoordelijkheid. Als hij zich ongelukkig voelt, geeft hij haar de schuld. Wanneer zijn behoeften beantwoord worden, kan hij minder controlerend lijken dan de andere types van emotioneel gewelddadige mensen.
De volmaakte man
Hij gelooft dat hij zelf een bewonderenswaardige persoon is. Hij is trots op zijn vermogens, intelligentie en verwezenlijkingen. Mr. Perfect weet altijd precies wat hij moet doen, ook wat het beste is voor zijn partner. Op die manier hoeft hij niet te luisteren of met haar mening rekening te houden. Dit geldt vooral wanneer zij een andere mening heeft dan die van hem.
Mijnheer Perfect vindt dat elke discussie een weerspiegeling is van de onbekwaamheid van zijn partner. Hij gebruikt het als een manier om haar te mishandelen, hoewel hij het op een respectvolle manier tot uiting brengt. Dit type van agressief persoon gelooft dat als ze gewoon zou aanvaarden dat hij gelijk heeft, hun relatie beter zou werken. De reden is dat hij oprecht denkt dat hij het beter weet dan zij.
Wanneer hij over haar praat, doet hij dat op een kleinerende manier. Als zij niet aanvoelt dat hij superieur aan haar is, zal hij haar belachelijk maken. Bovendien beledigt hij haar en plaatst hij haar gedachten in een slecht daglicht. Dat maakt haar kwetsbaarder zodat hij haar onder controle kan houden. Je zou kunnen zeggen dat hij zich in haar zwakheden specialiseert. Hij heeft ook geen enkel probleem om tegenover andere mensen over haar tekortkomingen te praten.
Een expert in het gek maken van de ander
Dit type agressieve persoon is ervan overtuigd dat zijn partner diegene is die alle problemen in hun relatie veroorzaakt. Hij handelt dan ook op basis van die overtuigingen. Deze types van emotioneel gewelddadige mensen en misbruikers zijn in staat tot misbruik zonder zelfs hun stemtoon te veranderen. Hij is sarcastisch en kleinerend. Hij zegt dingen als “Je bent gek. Je maakt van een mug een olifant.” Zijn schijnbare rustige houding gebruikt hij om elke vorm van wreedheid te rechtvaardigen.
Zijn tactieken kunnen moeilijk te herkennen zijn. Vaak gaan ze ongemerkt voorbij aan de toevallige waarnemer. In een discussie met zijn partner zijn ze ook gemakkelijk te ontkennen. Hij kan er zelfs in slagen om zijn kinderen te laten denken dat hun moeder zonder reden ontploft. Maar dit zijn berekende onberispelijke kunstgrepen.
De drilsergeant, één van de types van emotioneel gewelddadige mensen
Dit type persoon moet de controle hebben over alle bewegingen van zijn partner. Hij gelooft dat hij precies weet hoe zij de dingen moet doen. Bovendien gelooft hij dat zij het niet verdient om naast hem iemand of iets in haar leven te hebben.
De drilsergeant volgt haar en beperkt haar. Zo zorgt hij ervoor dat ze niet onafhankelijk kan zijn of ook maar enkele middelen van zichzelf kan ontwikkelen. Hij neemt tot in het extreme de controle over. Bovendien is hij extreem jaloers. Wegens zijn jaloezie gaat hij haar beschuldigen van bedrog. Hij maakt de situatie nog erger door kleinerende dingen over alle vrouwen te zeggen.
Dit type van emotioneel gewelddadige mensen zullen uiteindelijk hun partners fysiek mishandelen. Het effect van dit misbruik is hetzelfde als bij verkrachting. Want het bezorgt de slachtoffers een trauma en maakt het hen moeilijk om de situatie te verlaten.
De gevoelige man
Dit soort man gelooft dat hij tegen seksisme is. Het gevolg is dat hij ervan overtuigd is dat hij nooit een misbruiker kan zijn. De gevoelige kerel denkt dat vrouwen hem dankbaar moeten zijn. Want hij is niet als andere mannen. Hij houdt ervan om over gevoelens te spreken en gedraagt zich alsof hij aan de kant van de vrouwen staat. Het resultaat is dan ook dat het voor hem gemakkelijk is om, wanneer zijn partner het gevoel heeft misbruikt te worden, te denken dat het haar fout is.
Hij beheerst haar omdat hij op de hoogte is van de problemen uit haar kindertijd. Hij gelooft ook dat hij in staat is haar geestelijke en emotionele reacties te analyseren en in haar hoofd zitten (of ze dat nu wil of niet). Bovendien is niets belangrijker dan wat hij voelt. Hij eist dat ze voor hem zorgt. Maar hij denkt niet dat de gevoelens van zijn partner belangrijk zijn.
Dit type van emotioneel gewelddadige personen kwetst gemakkelijk. Het is ook heel moeilijk om de schade te herstellen. Maar als zijn partner aangeeft dat hij haar gevoelens gekwetst heeft, dan dringt hij erop aan dat ze die gewoon, en snel, te boven moet komen.
De playboy
Vrouwen zijn hier op aarde om mannen, en dan vooral hem, op seksueel gebied tevreden te stellen. Maar hij gelooft dat vrouwen die seks willen “gemakkelijk” zijn en dat vrouwen die dat niet willen “preuts” zijn.
Hij voelt zich knap, sexy en onweerstaanbaar. De playboy gelooft ook dat het geen zin heeft om verleidingen te weerstaan. Want soms verleiden vrouwen hem en kan hij er niets aan doen.
Zijn relaties neemt hij niet serieus omdat hij geen enkele beperking van zijn vrijheid wil. Hij is chronisch ontrouw. Vaak is hij ook wreed en onattent tegenover zijn partner. Als ze ontdekt dat hij haar bedriegt en hem ermee confronteert, dan kan het misbruik escaleren tot lichamelijke agressie.
Vrouwen vechten nooit met hem. Integendeel, ze vechten onderling. Dat komt omdat hij weet hoe hij hen het gevoel moet geven dat ze bijzonder zijn. Zij zijn de jaloerse personen. Zij zijn het die niet kunnen aanvaarden dat de relatie ten einde is. Ze kunnen eigenlijk zelfs denken dat de andere vrouwen hem misbruiken.
Rambo
De rambo denkt dat weglopen van geweld of schrik of verlegenheid gelijk staan met homoseksualiteit of vrouwelijkheid. Volgens hem zijn homo’s en vrouwen van een minderwaardige categorie. Kracht en geweld zijn dus superieur.
Hij beweert dat vrouwen bestaan om mannen te dienen en door mannen beschermd te worden. Hij heeft een overdreven kijk op wat het betekent een man te zijn. Wat hij bijvoorbeeld kan geloven is dat “het niet mannelijk is om vrouwen te slaan, behalve als ze het verdienen.” Dat komt omdat hij gelooft dat vrouwen eigendom zijn, net als een trofee. Zij wordt verondersteld zichzelf te beheersen.
Dit type man is tegenover iedereen agressief. Hij heeft heel weinig geduld met zwakheid, breekbaarheid of besluiteloosheid. Bovendien voelt hij zich goed wanneer hij anderen intimideert. Vaak heeft hij ook een crimineel verleden (geweld, dreigend gedrag, diefstal, verkeersovertredingen…). Sommige van dit type emotioneel gewelddadige mensen zijn psychopaten of sociopaten.
Het slachtoffer
Het slachtoffertype heeft het gevoel dat het leven hem hard en oneerlijk behandeld heeft. De vrouwen met wie hij samen geweest is, hebben hem alleen maar gekwetst, net als alle anderen. Daarom is hij niet verantwoordelijk voor zijn daden. Elke fout die hij in zijn leven maakt, is een direct of indirect gevolg van de mishandeling die hij ervaren heeft.
Dit type emotioneel gewelddadige mensen bouwt relaties op door hun partner ervan te overtuigen dat zij de persoon zal zijn die hem eindelijk gelukkig maakt. Als zijn partner hem in vraag stelt, of hem ervan beschuldigt dat hij haar misbruikt, dan heeft hij zijn argumenten klaar.
Het slachtoffertype zal haar beschuldigen en zeggen dat ze aan de kant staat van de mensen die wreed tegen hem waren. Hij denkt dat vrouwen die over misbruik klagen, anti-mannen zijn. En niet alleen dat, maar hij gelooft ook dat mannen het slachtoffer van vrouwen zijn.
De terrorist
Dit type denkt dat alle vrouwen boosaardig zijn. Hij is ervan overtuigd dat de enige manier om ervoor te zorgen dat ze zich op de gepaste manier gedragen, is door hen te terroriseren. Meestal gelooft hij niet dat vrouwen in staat zijn om onafhankelijk beslissingen te nemen.
Ze heeft het recht niet hem te verlaten of hem uit te dagen. Dat komt omdat hij gelooft dat haar leven van hem is. Dus terroriseert hij haar zodat hij die situatie kan versterken. Dit type maakt zijn partner bang zodat hij haar kan “redden.” Hij doet er alles aan om zijn partner bang te maken. Hij kan hierbij zelfs de kinderen betrekken.
Dit type mannen lijkt sadistisch. Ze genieten ervan om pijn te veroorzaken en wreed te zijn. Het is mogelijk dat iemand hen als kind mishandeld heeft. Ze hebben dan dezelfde cognitieve en emotionele gedragspatronen geleerd.
Iemand met een geestelijk probleem, of de verslaafde
Alles wat deze persoon doet, is een resultaat van psychologische problemen of verslaving. Als zijn partner hem over zijn misbruik aanspreekt, is ze dus gewoon gemeen. Ze is een onattent persoon die zijn problemen niet begrijpt.
Als ze hem uitdaagt, dan kan hij een terugval krijgen. Zij zal hiervoor dan verantwoordelijk zijn. Misschien zoekt hij behandeling voor zijn aandoening. Maar een kuur betekent niet het einde van het geweld. Want hij gebruikt de medicatie vaak niet op een consequente manier. In deze situatie is er sprake van een hoog risico op geweld. Want hij voelt zich niet verantwoordelijk voor de opvolging van zijn medicatie.
Bibliografie
Navarro Góngora, J. (2015). Geweld in intieme relaties, vanuit klinisch pespectief. Barcelona: Ed. Herder. (112-122)
