Cannabinoïd-hyperemesissyndroom: wat is het?

Cannabinoïde hyperemesis is een gezondheidsprobleem dat chronische cannabisgebruikers kan treffen. In dit artikel leggen we uit wat het is en hoe je het kunt behandelen.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Montse Armero.

Laatste update: 27 december, 2022

Het cannabinoïd-hyperemesissyndroom is een zeldzame aandoening die voorkomt bij regelmatige cannabisgebruikers. Allen et al waren de eersten die het in 2004 beschreven. Het wordt gekenmerkt door terugkerende episodes van misselijkheid, braken en buikpijn.

Het braken duurt meestal tussen de twee en vier dagen en reageert niet op de gebruikelijke behandeling met anti-emetica. Aan de andere kant verlichten warme baden de symptomen van de meeste patiënten. Deze verdwijnen echter pas volledig bij het stoppen met cannabisgebruik.

Omdat het cannabinoïde hyperemesis-syndroom een uiterst zeldzame aandoening is, kost het vaak tijd voordat mensen de juiste diagnose krijgen. Er wordt zelfs geschat dat er gemiddeld iets meer dan zes jaar verstrijkt vanaf het begin van de symptomen tot de juiste diagnose.

Wat veroorzaakt het cannabinoïde hyperemesis-syndroom?

Cannabis bevat verschillende stoffen. Een van de bekendste is tetrahydrocannabinol, ook wel bekend als THC. In feite is dit de stof die het meest verantwoordelijk is voor de psychoactieve effecten van het medicijn.

THC werkt door de neurale receptoren in de hersenen te wijzigen. Bovendien beïnvloedt het ook andere lichaamssystemen zoals de bloedsomloop en de ademhaling. Dit zijn echter niet de enige gebieden die worden beïnvloed.

Op korte termijn werkt de consumptie van THC in op het spijsverteringsstelsel en kan een droge mond of verhoogde eetlust veroorzaken. Bovendien helpt het gebruik ervan misselijkheid en braken te voorkomen, bijvoorbeeld bij veel patiënten die chemotherapie ondergaan.

Als je echter doorgaat met het gebruik van cannabis, kunnen bepaalde receptoren in de hersenen op dezelfde manier niet meer op het medicijn reageren. Daarom kan het zijn dat overconsumptie juist het tegenovergestelde effect veroorzaakt. Toch is dit slechts een hypothese.

Omdat het cannabinoïd-hyperemesissyndroom zo zeldzaam is, zijn de exacte etiologie en pathofysiologie momenteel onbekend voor onderzoekers. Daarom is er nog steeds geen definitief antwoord op de vraag waarom het bij sommige gebruikers wel en bij anderen niet voorkomt.

Belangrijkste symptomen van het cannabinoïd-hyperemesissyndroom

Het cannabinoïd-hyperemesissyndroom manifesteert zich anders, afhankelijk van de specifieke fase. De eerste fase wordt bijvoorbeeld prodromaal genoemd. In deze fase ervaren patiënten ochtendmisselijkheid en buikpijn. Deze periode kan echter maanden en zelfs jaren duren.

De tweede fase is de meest acute en vereist vaak ziekenhuisopname. Dit is de hyperemetische fase. Het wordt gekenmerkt door de volgende symptomen:

• Constante misselijkheid.
• Herhaald braken.
• Boosheid en buikpijn.
• Vermindering van de voedselinname.
• Gewichtsverlies.
• uitdroging.

De derde fase wordt de herstelfase genoemd. In deze fase verdwijnen namelijk de acute symptomen en keert de patiënt geleidelijk terug naar zijn normale gewicht. Als ze echter weer cannabis gebruiken, zullen de symptomen van de hyperemetische fase waarschijnlijk terugkeren.

De belangrijkste behandelingen

De meest effectieve behandeling om de symptomen van cannabinoïde hyperemesis te verminderen, is door te stoppen met het gebruik van cannabis. Toch kan het nog steeds mogelijk zijn dat de persoon in het ziekenhuis moet worden opgenomen. Dat hangt af van de ernst van elk individueel geval. Ziekenhuisopname is waarschijnlijker in de hyperemetische fase. Dit zijn de meest toegepaste behandelingen:

• Herhaalde warme douches of baden gedurende de dag.
• Anti-emetica om braken te verminderen.
• Pijnstillers om pijn te verminderen.
• Intraveneuze hydratatie.
• Protonpompremmers om maagontsteking te verminderen.
• Toediening van benzodiazepinen.
• Toediening van haloperidol.
• Actuele zalf op basis van capsaïcine op de romp.
• Start van een revalidatieprogramma voor cannabisgebruik.

Opties om het cannabinoïd-hyperemesissyndroom te voorkomen

De beste preventie voor dit syndroom is, zoals eerder vermeld, om geen enkele stof te consumeren die cannabis bevat. Inderdaad, in de meeste gevallen is het alleen door consumptie volledig te vermijden dat optimale preventie of herstel van symptomen mogelijk zal zijn.

Het probleem is dat het voortdurende gebruik van cannabis de juiste besluitvorming schaadt. Bovendien hebben individuen, gezien hun verslaving, de neiging om de stof te blijven gebruiken . Als gevolg daarvan wordt de aandoening in veel gevallen chronisch.

Wetenschappers hebben decennialang de schadelijke effecten van cannabisgebruik bestudeerd. Moeilijkheden bij het nemen van beslissingen is zo’n effect. Cognitieve achteruitgang, verminderde prestaties, impulsiviteit en aanleg voor het manifesteren van een psychotische stoornis zijn echter enkele van de vele andere bijwerkingen van cannabisgebruik.

Het is duidelijk dat, om eventuele complicaties te voorkomen, de beste optie is om consumptie te vermijden. Op deze manier zullen niet alleen de meeste symptomen verdwijnen, maar zal de persoon ook verbeteren in andere cruciale aspecten van zijn gezondheid.

Als iemand echter moeilijkheden ondervindt bij het gebruik van cannabis, moet hij of zij overwegen een deskundige op het gebied van verslavingszorg te raadplegen. Zij kunnen het meest geschikte revalidatieprogramma voorstellen.