3 gedragingen die op liefde lijken, maar het niet zijn
Er zijn veel gedragingen die op liefde lijken maar die het niet zijn. Het gaat om bepaalde handelingen die aanleiding geven tot nauwe en soms zeer duurzame relaties. D e basis van zulke relaties bestaat echter niet uit genegenheid maar eerder uit een reeks beperkingen en problemen die deze relatie ondersteunen.
Echte liefde wordt gekenmerkt door wederzijdse groei. Het impliceert zowel vrijgevigheid als vrijheid. Het moet de autonomie van de betrokkenen bevorderen en niet het tegenovergestelde. Dit omvat alle vormen van liefde: moeder of vader, koppel, enzovoort.
“Er is geen vermomming die lange tijd de liefde kan verbergen, noch doen alsof indien er geen liefde is.”
-François de la Rochefoucauld-
Soms wordt echte genegenheid verward met andere gedragingen die op liefde lijken maar die dat in werkelijk niet zijn. Deze gedragingen brengen gewoonlijk zeer intense gevoelens met zich mee. Ze worden ervaren vanuit de bodem van de ziel, maar sluiten vaak respect en een echte waardering voor de ander uit. Ze komen voort uit egoïstische verlangens of behoeften waarbij iemand er bepaalde voordelen aan heeft of profijt uithaalt.
Hier zijn een paar voorbeelden…
Overbescherming, één van de gedragingen die op liefde lijken
Overbescherming is een duidelijk voorbeeld van gedragingen die op liefde lijken maar dat niet zijn. In het bijzonder wanneer dit gedrag deel uitmaakt van de persoon zelf. Dit soort gedrag komt meestal voor tussen ouders en kinderen. Het is echter niet uitzonderlijk om overbescherming te vinden in andere soorten relaties. Het komt ook vaak voor bij koppels, vrienden of in andere hiërarchische relaties.
Overbescherming vertegenwoordigt een buitensporig verlangen om schade of lijden te voorkomen bij een andere persoon, die normaal gesproken als kwetsbaar of weerloos wordt beschouwd. Als we van iemand houden, is het normaal dat we het beste voor die persoon willen. Iemand die overdreven angstig is, kan echter gevaren zien die er niet zijn of die gevaren ervaren als iets dat veel groter is dan ze in werkelijk zijn. In die zin negeren overbezorgde mensen vaak het feit dat slechte ervaringen vaak een bron zijn voor de persoonlijke groei.
In zulke situaties overheerst die angst de genegenheid. Daarom kunnen we besluiten dat overbescherming effectief een duidelijk voorbeeld is van gedragingen die op liefde lijken maar dat niet zijn. Iemand die overbeschermend is projecteert zijn eigen angsten op de andere. Bovendien slagen ze er meestal niet in om te voorkomen dat de geliefde lijdt, integendeel. Die nemen op hun beurt de angsten van de ander over, wat hen belet om op te groeien.
Controle over de geliefde
Het buitensporige verlangen naar controle over de ander lijkt op overbescherming, maar het is niet helemaal hetzelfde. In dit geval gaat het om een relatie waarbij de ene persoon de persoonlijke verdiensten van de andere bagatelliseert.
Dit soort persoon wil de zelfver zekerdheid van de ‘geliefde’ aan het twijfelen brengen zodat ze hem (of haar) nodig hebben. Op die manier wil hij de macht hebben over de andere en afhankelijkheid genereren.
Hoewel dit geen liefde is, worden deze gedragingen wel als zodanig gepresenteerd. Mensen die controle uitoefenen maken de dingen zogezegd gemakkelijker voor de ander. Ze helpen zware lasten te dragen, geven ondersteuning in moeilijke situaties of nemen het op voor de ander.
Ze leveren ook zware inspanningen zodat de ander geen ongemakken hoeven te ondergaan. Deze overeenkomst is echter niet gratis want die betaal je vaak met een totale beperking van autonomie en vrijheid.
De echte bedoeling die achter zulk gedrag schuilt, is dat de persoon de ander permanent nodig heeft. Van buitenaf geeft dit de indruk dat de persoon die controle heeft zich inspant om het leven gelukkiger te maken voor degenen van wie hij houdt. Al die inspanningen zorgen er echter voor zorgen dat ze niet hun eigen leven kunnen leiden.
Ze manipuleren de andere zodanig dat de ander hun nooit zal verlaten. Dit is geen liefde maar zelfzuchtige controle!
Afhankelijkheid en liefde
Controle van buitenaf en afhankelijkheid van binnenuit – het zijn de kenmerken van gedragingen die op liefde lijken, zonder dat te zijn. In dit geval ontstaat er een ongewone band: de persoon stort al zijn behoeften en frustraties op de andere.
Ze dwingen hen om de verantwoordelijkheid te nemen over hun geluk. Afhankelijke mensen zoeken een soort surrogaat vader of moeder die altijd beschikbaar is om aan al hun wensen te voldoen.
Ze zijn wanhopig op zoek naar een ‘leider’ die ze als schild kunnen gebruiken tegen het leven. Het voorkomt dat zij hun eigen grenzen onder ogen moeten zien. Vaak beschermt het hen ook tegen de angst om te moeten beslissen. Op die manier kunnen ze nooit winnen maar ook nooit verliezen. De afhankelijke persoon kan het gevoel hebben dat hij de ander erg liefheeft maar in werkelijkheid is het een band van wederzijdse uitbuiting.
Al deze vormen van “pseudo-liefde” zijn schadelijk: ze verbergen situaties die moeten worden opgelost. Het zijn gedragingen die op liefde lijken, maar eigenlijk meer te maken hebben met een soort neurose. Ze eindigen bijna nooit goed.
Ze veroorzaken pijn en belemmeren wederzijdse groei. Helaas zijn ze ook erg sterk, wat de betrokkenen veel meer pijn doet dan een normale relatie.