'Stutz': een ontroerende documentaire

De Netflix-documentaire "Stutz," van Jonah Hill over zijn therapeut, is een ode aan vriendschap en vriendelijkheid. Het is ook een voorbeeld van psychologische vernieuwing waarin de psychiater plotseling de patiënt wordt en zijn kwetsbaarheden blootlegt.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 25 maart, 2023

Als je de Netflix-documentaire, Stutz, niet gezien hebt , mis je een van de meest bijzondere en emotionele shows die ooit op dit platform te zien is geweest. De acteur en regisseur, Jonah Hill, creëerde de productie als een eerbetoon aan zijn therapeut, de persoon die hem de nodige hulpmiddelen bood om zijn onzekerheid te beheersen . In feite is deze show een audiovisueel geschenk dat zowel revolutionair als inspirerend is.

Door de geschiedenis heen hebben veel figuren een eerbetoon gebracht aan hun professionals in de geestelijke gezondheidszorg, de mensen die hun leven veranderden. Een voorbeeld was de modernistische Amerikaanse dichteres Hilda Doolittle, bekend als HD. Zij schreef Hommage aan Freud, een boek over hoe de vader van de psychoanalyse haar hielp toen ze worstelde met haar geestelijke gezondheid.

De bekende komiek en tweevoudig Oscargenomineerde Jonah Hill doet echter meer dan alleen een hommage aan zijn psychiater. Zijn gesprek met zijn therapeut is een moedige en eerlijke dialoog over geestelijke gezondheid, kwetsbaarheid en menselijke gebreken.

Bovendien worden deze twee mannen verenigd door een werkelijk warme en emotionele band. In feite wordt de therapeut in deze voorstelling de patiënt en onthult hij de innerlijke labyrinten van zijn eigen geest.

Phil Stutz

Phil Stutz is een Amerikaanse psychiater die een van de meest innovatieve technieken heeft ontwikkeld om het menselijk potentieel te optimaliseren . In zijn lange professionele carrière is hij gevangenispsycholoog geweest voor verschillende instellingen, zoals Rikers Island. Daarnaast was hij een van de meest prestigieuze privé-psychologen in de Big Apple.

In de jaren ’80 vestigde hij zich in Los Angeles en werd hij volgens sommigen de ‘meest gezochte psychiater in Hollywood’. Inderdaad, hij heeft duizenden schrijvers, kunstenaars, producenten en CEO’s geholpen om te gaan met hun onzekerheden, trauma’s en problemen, waardoor hun creatieve en helende vermogens werden gewekt.

Phil Stutz is echter het meest bekend om zijn boek, The Tools (2012), dat hij samen met therapeut Barry Michels schreef. In dit werk bieden ze een innovatieve therapeutische aanpak, gebaseerd op de gereedschappen, mechanismen en middelen die we allemaal kunnen ontwikkelen door onze ‘hogere krachten’ te activeren om problemen op te lossen.

De documentaire, een zieltogend eerbetoon

In de documentaire nodigt Jonah Hill ons uit om getuige te zijn van een inzichtelijke reis in de geest van zijn therapeut, Phil Stutz. In het begin denken we dat het de acteur zal zijn die zijn ziel blootlegt, maar dat is niet het geval. “Ik maak een film over jou, niet over mij,” zegt hij tegen Stutz. In feite richt Jona bijna al zijn aandacht op Stutz.

Hill gebruikt slimme filmtrucs om in beeld te brengen wat lijkt op een therapiesessie. Hij gebruikt zwart en wit om intimiteit te creëren en zelfs om tederheid te produceren.

Dit komt vrijwel vanaf het eerste moment naar voren. Hill is degene die de meeste vragen stelt, terwijl de psychiater ons kennis laat maken met zijn therapeutische methode, een oplossingsgerichte techniek die gebruik maakt van kaartvisualisatie.

Een zwakke pols en een voortvarende geest

Phil Stutz lijdt aan Parkinson. Dit is merkbaar zodra hij een van zijn beroemde kaarten oppakt om zijn hulpmiddelen te illustreren. Zijn handen trillen en hij kan zijn beroemde techniek nauwelijks uitvoeren. Dit weerhoudt hem er echter niet van het ons te leren.

Volgens Stutz kunnen we allemaal onze emotionele toestand vrijwel onmiddellijk veranderen. Dit gebeurt door onaangename ervaringen en gedachten te nemen en ze om te zetten in kansen. Maar, hiervoor zijn strategieën nodig, dezelfde die het leven van honderden van zijn patiënten, zoals Jonah Hill, hebben verbeterd.

Phil Stutz’s Tools

In het boek, The Tools, beweert Stutz dat elke psychologische of existentiële crisis een kans is voor persoonlijke groei en evolutie. Daarvoor moeten we de ‘gereedschappen’ gebruiken, die de interne krachten activeren die we allemaal hebben en die we moeten ontwikkelen. Stutz illustreert ze op pedagogische wijze in de documentaire. Ze zijn als volgt:

• Realiteit. We moeten ons ervan bewust zijn dat ons leven beheerst wordt door drie aspecten. Dat zijn pijn, onzekerheid en voortdurend werk. Het laatste element stelt ons in staat de eerste twee te hanteren.
• De levenskracht. Er zijn drie krachten die bepalen wie we zijn en hoe we ons bestaan kunnen verbeteren. De eerste is onze relatie met ons lichaam, de tweede is onze relatie met andere mensen, en de laatste is onze relatie met onszelf.
• Deel X. We hebben allemaal donkere zones die verandering in de weg staan. Deze zones vertegenwoordigen een soort weerstand die als schurken alles in de weg staan.
• De parelketting. Het leven kun je zien als een ketting van verschillende stenen. Elke steen is een actie. Het zijn de taken en activiteiten die we dagelijks uitvoeren. Sommige hebben donkere en onvolmaakte kanten, maar we kunnen de volgende altijd volmaakter en mooier maken.
• Het koninkrijk van de illusie. Volgens Stutz richten we ons allemaal op het bereiken van perfectie. Bijvoorbeeld perfecte banen, perfecte partners, enz. Dit brengt ons echter lijden.

Een oefening in prachtige kwetsbaarheid

De documentaire biedt een ontroerende beschouwing over Jonah Hill en zijn therapeut, Phil Stutz, de psychiater die vecht tegen de onstuitbare opmars van Parkinson. De voorstelling gunt ons een blik op zijn problemen van angst, onzekerheid, leegte, schaamte, zijn verleden toen hij overgewicht had en de dood van zijn broer.

In feite legt Stutz zijn ziel bloot voor de camera. Hij vertelt over de dood van zijn jongere broer en zijn complexe relatie met zijn moeder die op een bepaalde manier zijn vermogen tot emotionele binding beperkte. Daarnaast aarzelt hij niet om over zijn ziekte te praten. Over hoe Parkinson verder gaat dan de tremor in zijn handen en het stijve lichaam waar hij elke dag tegen moet vechten.

Jonah en Stutz praten over geestelijke gezondheid met eerlijkheid, kwetsbaarheid en liefde. Ze zijn niet alleen patiënt en therapeut. Het zijn twee vrienden die vergelijkbare verhalen delen en niet aarzelen om “Ik hou van je” te zeggen en tegelijkertijd grapjes met elkaar maken.

De behoefte aan zulke producties

De documentaire van Stutz resoneert emotioneel met ons. Hij is vernieuwend, warm en beschouwend, maar ook grappig. Het is geen opvulprogramma, het is een essentiële en moedige productie die we allemaal zouden moeten bekijken.

Want hoewel we in een tijd leven waarin steeds meer beroemdheden over hun geestelijke gezondheid praten en velen het zien als iets dat ‘in de mode’ is, is dat niet zo.

In feite moeten we meer over psychische problemen praten om het stigma op te heffen. We hebben collectieve getuigenissen nodig om te begrijpen dat iedereen, op een bepaald moment, dit soort ervaringen doormaakt.

Dankzij Jonah Hill zien we in deze show niet zomaar weer een ster die zijn problemen onthult. Hij brengt ons een psychiater die in staat is hulpmiddelen te delen terwijl hij zijn eigen problemen, verdriet en kwetsbaarheden onthult. Immers, zelfs degenen die de kennis hebben om ons uit onze zwarte gaten te halen zijn niet immuun voor het lijden van het leven.