Peter Abelard, biografie van de vooraanstaande filosoof

De Franse filosoof en theoloog Peter Abélard was een vooraanstaand denker uit de Middeleeuwen. Lees verder om veel meer te leren over deze inspirerende figuur...

Wist je dat Peter Abelard een vooraanstaand filosoof in de 12de eeuw was? Hij was de grootste logicus van de Middeleeuwen. Tijdens zijn leven was hij ook beroemd als dichter en componist. Als mensen zijn ideeën niet zouden veroordelen, zou de wereld hem ook als een vooraanstaand theoloog beschouwen.

Het belangrijkste buiten academische kringen was dat zijn menselijke kwaliteiten zijn reputatie weerspiegelden, zoals zijn liefdesaffaire met Heloise.

Er was een groot verschil tussen de 9e eeuw, de Karolingische Renaissance, en de 10e eeuw. De eerste had veel literaire en intellectuele activiteit, maar de 10e eeuw had weinig figuren van cultureel belang.

In de 11e eeuw brachten de klooster- en kathedraalscholen van Frankrijk veel begaafde denkers voort. Deze heropleving maakte deel uit van de sociale en culturele transformatie van Europa in de 12e eeuw.

De intellectuele heropleving legde in feite de basis voor de scholastieke filosofie en theologie. Peter Abelard en Anselm van Canterbury waren centrale figuren in de vroege stadia van de ontwikkeling. Hoewel ze de meeste werken van Aristoteles recupereerden, leverde Abelard een enorme bijdrage aan de filosofie en logica.

Bijvoorbeeld zijn oplossing voor het probleem van universalia. Zijn theologische geschriften hadden ook grote invloed, net als zijn briljante werk over christelijke ethiek en zijn bijdrage aan de ontwikkeling van de scholastieke methode.

Abelard werd in 1079 geboren in Le Pallet in Bretagne bij Nantes en zijn vader, Berengar, was heer van Pallet. Omdat Abelard de oudste zoon was, wilde men hem tot ridder slaan en zijn vader opvolgen. Hij zocht echter een kerkelijke carrière als leraar en gaf les in een van de kathedraal scholen die floreerden in Noord-Frankrijk.

Peter Abelards vroege leven ok

Hij verliet zijn huis toen hij 15 was en studeerde logica of dialectiek bij Roscelin van Compiègne. Abelard ging later naar Parijs nadat hij op vele scholen les had gegeven, waar hij wilde blijven studeren bij William van Champeaux. Champeaux leidde de kathedraalschool en was aartsdiaken van de Notre Dame.

Peter Abelard was zeker een moeilijke leerling. Hij zette bijvoorbeeld grote vraagtekens bij de methode en conclusies van zijn meester. Hij bracht in de klas punten naar voren die William in verlegenheid brachten waar zijn studenten bij waren. Volgens Abelard zelf was het in zo’n debat dat hij William dwong om zijn standpunt over de kwestie van universalia te heroverwegen.

In 1102 richtte Abelard zijn eigen school op in Melun, die al snel studenten aantrok. Op basis van zijn groeiende reputatie verplaatste hij zijn colleges naar Corbeil, dichter bij Parijs. In 1106 dwong een slechte gezondheid Abelard naar zijn huis in Bretagne te gaan.

Later keerde hij in 1107 terug naar Parijs en gaf les aan de school van de kathedraal. Onder druk van William verhuisde Abelard zijn colleges naar Melun, en later naar de kerk van Ste-Genevi’e. De kerk lag op een heuvel aan de zuidelijke rand van Parijs.

Hij gaf er les totdat zijn ouders in 1111 in het klooster gingen. Ze dwongen hem terug te keren naar Bretagne om de familiezaken te reorganiseren. Hoewel Abelards werken over logica pas later in zijn leven werden geschreven, werd zijn denken over dit onderwerp al vroeg gevormd.

Het was in de vroege periode van studie en onderwijs. Uiteindelijk produceerde Abelard twee series glosses op de delen van de logica van Aristoteles die toen bekend stonden als Categorieën en De interpretatione. Nadat hij de logische traktaten van Porphyry en Boethius had verklankt, bundelde Abelard dit materiaal in het omvangrijke werk Dialectica.

Vroege carrière

Het probleem van de universalia was een prangende filosofische vraag in Abelards tijd. Het ging over de realiteit die een universeel concept bezat, zoals “mens” of “boom.”

Sommige denkers benaderden het probleem met Platoonse vooronderstellingen en kenden een hoge mate van realiteit toe aan het universele concept. Volgens dit standpunt bestaat het universum in werkelijkheid, maar los van de individuen.

Dit afzonderlijk bestaande universum is het archetype en de oorzaak van de individuele dingen die het weerspiegelen.

Aan de andere kant stelde de ultranationalistische positie dat het universele slechts een concept in de geest was. Een term die handig betrekking heeft op individuele dingen. Afgezien van de classificatie hebben ze niets gemeen. Peter Abelard benaderde dit probleem op een andere manier. Hij geloofde dat ze dat alleen kennen via hun ervaring met individuele dingen.

Volgens Abelard is de kwaliteit die individuele dingen in een klasse gemeen hebben universeel. Toch bestaat zo’n universum nooit los van het individuele ding. Na het besluit van zijn ouders om het religieuze leven in te gaan, zocht Abelard theologische lessen in Parijs.

Op weg naar de school van de kathedraal studeerde Abelard bij de beroemdste meester op dit gebied, Anselm van Laon. Natuurlijk vond hij, zoals gewoonlijk, het onderwijs saai. Op aandringen van zijn medestudenten gaf hij een college over een bijbels boek. Dankzij de breuk met Anselm werd Abelard uit Laon verbannen en ging hij terug naar de kathedraal om theologie te doceren.

Zijn affaire met Heloise

Met wederzijdse instemming van Abelard en Fulbert, een kanunnik van de kathedraal van Parijs, woonde Abelard in het huis van Fulbert. Hij gaf les aan diens jonge, beschaafde en mooie nichtje Heloise, op wie hij op slag verliefd werd en ze kregen een verhouding.

Na een paar maanden ontdekte Fulbert hun verhouding, waardoor Abelard zijn huis moest verlaten. Op dat moment was Abelard ongeveer 40 jaar oud, en Heloise ongeveer 18.

Heloise ontdek teechter al snel dat ze zwanger was, en ze verliet Parijs met Abelards medewerking om het kind op een meer afgelegen plek te krijgen. Ze gingen naar de veilige omgeving van Le Pallet, waar Abelards familieleden woonden.

Ze beviel van de prachtige zoon Astrolabe. Kort daarna trouwden Heloise en Abelard op verzoek van Fulbert in Parijs. Het huwelijk moest aanvankelijk geheim blijven om Abelards reputatie als toegewijd filosoof te beschermen.

Bovendien wilden ze de weg vrijhouden voor zijn vooruitgang in een kerkelijke carrière, hoewel Fulbert zich zorgen maakte. Niet alleen om zijn eigen reputatie, maar ook om die van zijn nichtje.

Hij erkende Abelard openlijk als zijn aangetrouwde neef. De ontkenning van het huwelijk door Abelard en Heloise maakte Fulbert woedend. Om haar te beschermen stuurde Abelard haar naar het klooster van Argenteuil.

Fulbert, die dacht dat Abelard probeerde het huwelijk nietig te verklaren door Heloise tot het religieuze leven te dwingen, was woedend. Hij huurde mannen in om Abelard te bezoeken terwijl hij sliep en hem te ontmannen.

Deze misdaad resulteerde in Fulberts schande en de dood van de aanvaller. In feite kwam er tijdelijk een einde aan Abelards carrière als leraar. Zowel hij als Heloise namen het kloosterleven aan, zij in Argenteuil en hij in St-Denis. Dit was het beroemde benedictijnenklooster ten noorden van Parijs.

Kloosterjaren, 1118-1136

Het leven van Peter Abelard in St-Denis was behoorlijk moeilijk. Niet alleen vanwege de schande van zijn castratie en zijn afscheiding van de kathedraal, maar ook vanwege de onthulling van zijn affaire. Zijn onderwerping aan het gezag van een abt was een nieuwe en onplezierige ervaring voor hem.

Omdat Abelards reputatie studenten aantrok, liet zijn abt hem een school oprichten die los stond van het klooster. Abelards hervatting van het lesgeven leverde kritiek op van zijn rivalen, zoals Alberic en Lotulf van Reims.

Zij beweerden dat een monnik geen filosofie zou moeten onderwijzen en dat zijn theologische opleiding onvoldoende was. Ze vielen zijn werk over de Drie-eenheid aan, hoewel hij het had geschreven voor zijn studenten in St-Denis. Alberic was behulpzaam bij het bijeenroepen van een concilie in Soissons in 1121.

Helaas veroordeelde het concilie het werk van Abelard en plaatste hem onder “huisarrest.” Eerst woonde hij in St-Médard en daarna in St-Denis. Nog meer wrijving met zijn medemonniken dwong Abelard om te vluchten.

Hij ging naar een priorij van St-Denis in Provins, gelegen op het grondgebied van de graaf van Chartres. Deze was vriendelijk tegen hem. Ondanks deze tegenslagen vond Abelard nog steeds tijd om voor zijn studenten te schrijven.

Het belangrijkste is dat hij in deze periode zijn beroemdste werk, Sic et non, schreef. Hij bedoelde het als bronmateriaal voor studenten om theologische vragen te bediscussiëren, maar toch stonden er tegenstrijdige citaten van eerdere christelijke autoriteiten naast elkaar. De inleiding gaf procedures aan die studenten moesten volgen om tot een oplossing van de problemen te komen.

Hoewel het werk de traditionele autoriteiten niet aanviel, suggereerde het dat het vertrouwen op autoriteit moest worden gecombineerd met een kritisch onderzoek. Met andere woorden, ze moesten de theologische kwesties, intentie en verdiensten bewijzen.

Laatste jaren

In 1136 keerde Abelard terug naar Parijs om les te geven aan de kerk van Ste-Genevi’e. Hij bleef jarenlang studenten aantrekken en tegenwerking krijgen van Bernard. In deze periode schreef Abelard een werk over ethiek met de Socratische vermaning “Ken uzelf” als titel.

In dit briljante stuk benadrukte Abelard het belang van het evalueren van het morele of immorele karakter van een handeling.

Kortom, de oppositie van Bernard veroorzaakte de tweede beproeving van de orthodoxie van Peter Abelard. Daarom riepen ze in 1140 een concilie bijeen in Sens en dit resulteerde in Abelards tweede veroordeling.

De filosoof was overtuigd van zijn onschuld en hij besloot zijn zaak voor te leggen aan de paus. Hoewel hij zijn reis naar Italië begon, dwong ziekte hem zijn reis te beëindigen in Bourgondië. reis in Bourgondië .

In Bourgondië verbleef hij in de Cluniacen priorij St-Marcel bij Chalon-sur-Saône. Hij stond onder bescherming van zijn voormalige leerling Peter de Eerwaarde, abt van Cluny. Hij stierf op 21 april 1142.