Persoonlijkheidsverschillen volgens Hans Eysenck

Hoewel Hans Eysenck wellicht een vrij controversieel figuur is binnen de wereld van de psychologie, bestaat er geen twijfel over de waarde van zijn wetenschappelijke benadering van psychologisch onderzoek.

Hans Eysenck is een van de meest gerespecteerde namen in de geschiedenis van de psychologie. Veel mensen vinden dat het mede dankzij hem is dat psychologie een plekje heeft weten te bemachtigen in de wetenschappelijke wereld. Vaak wordt hij daarom ook ‘de vader van de psychologie’ genoemd. In dit artikel kijken we naar zijn theorie over persoonlijkheidsverschillen.

Hans Eysenck werd in 1916 geboren in Berlijn, Duitsland. Toen Hitler aan de macht kwam, wilde hij zich niet aansluiten bij de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (de nazi-partij). Dus besloot hij om naar Engeland te vluchten.

In Engeland behaalde hij vervolgens zijn diploma psychologie aan de Universiteit van Exeter. Later kwam hij te werken bij het Mill Hill Emergency Hospital in Londen, waar hij psychiatrische hulp verleende aan militairen.

Enige tijd later werd Eysenck professor aan het University College London, hier begon hij ook zijn theorie over persoonlijkheid te formuleren. In zijn werk werd hij geïnspireerd door klassieke behavioristen zoals Ivan Pavlov en John Watson.

Eysencks theorie benadrukt de genetische en fysiologische factoren van persoonlijkheid. Ook was hij erg geïnteresseerd in hoe we gedrag kunnen meten.

De oorsprong van Hans Eysencks theorie over persoonlijkheidsverschillen

Veel mensen zijn van mening dat de theorie van Hans Eysenck meer te maken heeft met de studie van temperament dan persoonlijkheid. Desalniettemin kwam het bekend te staan als een persoonlijkheidstheorie.

Het is interessant om te weten dat zijn theorie in eerste instantie gebaseerd was op de vier temperamenten van Galen: optimistisch, prikkelbaar, melancholisch en flegmatiek.

Kort uitgelegd stelde Eysenck voor dat elk mens bepaalde kenmerken heeft die ook na verloop van tijd stabiel blijven. De configuratie van het zenuwstelsel van elke persoon is een bepalende factor. Elk individu heeft een zenuwstelsel dat een unieke genetische en fysiologische samenstelling heeft. Hierdoor is elk individu anders.

Eysenck hield ook rekening met socioculturele invloeden op de persoonlijkheid. Toch was hij van mening dat biologische factoren relevanter waren voor persoonlijkheidsverschillen.

Een ding dat hem onderscheidde van andere psychologen was zijn interesse in het hebben van een empirische basis voor zijn theorie. Daarom voerde hij een reeks experimenten uit om zijn theorie te testen. Deze experimenten hebben veel bijgedragen aan de psychometrie.

De drie primaire dimensies

Eysenck beweerde dat er drie primaire dimensies van persoonlijkheid zijn die erfelijk bepaald zijn en zich fysiologisch manifesteren. Volgens hem kon je deze dimensies meten door de reactie van het autonome zenuwstelsel te observeren. Op basis hiervan definieerde Eysenck de drie basisdimensies van persoonlijkheid en hun structuur en eigenschappen.

Deze drie dimensies zijn:

• Extraversie – Introversie: eigenschappen als vitaliteit, impulsiviteit, sociabiliteit, dynamiek, dominantie, dogmatisme en verkenning komen overeen met deze dimensie.
• Neuroticisme: deze dimensie omvat kenmerken als verlegenheid, irrationaliteit, emotionaliteit, laag zelfbeeld, angstgevoelens, schuldgevoelens en instabiliteit.
• Psychoticisme: kenmerken als agressiviteit, kilheid, wreedheid, egocentrisme en moeite met het voelen van empathie vallen in deze categorie.

Voor Hans Eysenck hangt de ontwikkeling van deze eigenschappen af ​​van de excitatie of remming van de cortex. Met andere woorden, basale persoonlijkheidskenmerken worden bepaald door biologische factoren.

De transcendentie van de theorie van Eysenck

De radicaal behavioristische houding van Hans Eysenck maken hem een controversiële auteur. Desalniettemin durft niemand de geldigheid van zijn theorie in twijfel te trekken.

Zijn experimenten waren onberispelijk. Alles wat hij voorstelde heeft dan ook een empirische basis. Bovendien worden zijn systemen om persoonlijkheid te meten nog steeds overal ter wereld gebruikt en erkend.

Eysenck leverde veel kritiek op de populaire therapieën van zijn tijd. Over het algemeen vond hij dat de psychodynamische en psychoanalytische focus in feite ineffectief waren.

Dientengevolge wijdde hij zijn leven aan het creëren van een theorie waar meetbare en effectieve therapeutische interventies uit voort zouden komen. Zijn belangrijkste bijdrage was dat hij een empirische basis bood voor gedragsgebaseerde therapie.

Enkele van de meest beroemde werken van Eysenck zijn The Biological Basis of Personality (1967), Sex and Personality (1976) en Intelligence: The Battle for the Mind (1981). Hij ontwierp ook tal van vragenlijsten en tests om persoonlijkheidstrekken en persoonlijkheidsverschillen te evalueren. De meest bekende is de persoonlijkheidsinventaris van Eysenck.

Eysenck overleed in 1997 in Londen aan een hersentumor, maar zijn nalatenschap is er nog, en zal nog lang blijven voortleven.