Hoe weet je of je de confrontatie aan moet gaan?

Agressie is een van de minst begrepen en slechtst beheerste instincten in de mens. Over het algemeen heeft het een negatieve bijklank. Maar het maakt onderdeel uit van onze overlevingsstrategieën en heeft een belangrijk doel. Een voorbeeld waarin dit duidelijk wordt is de situatie waarbij je moet kiezen tussen de confrontatie of loslaten. Een situatie waarbij we moeten opeisen wat we willen.

We worden vaak overvallen door twijfels als we de confrontatie aangaan. Zijn we overgevoelig over iets dat dit drama niet waard is? Is dit echt iets waar ik voor moet vechten? Het is geen gemakkelijke afweging, en het is afhankelijk van een subjectieve waarde die beslist wordt per persoon. Het hangt op die manier meer af van onze stemming dan van een objectieve werkelijkheid.

Het dilemma van het wel of niet opeisen wat je wilt kan relevanter zijn dan je op het eerste gezicht zou denken. Als het noodzakelijk is om het op te eisen maar je doet het niet, kunnen we iemand toestaan over ons heen te lopen. Als we de confrontatie aangaan terwijl het het eigenlijk de moeite niet waard is, kunnen we een ongewenst conflict uitlokken. Beide keuzes kunnen cruciaal zijn, als de situatie waar het om draait belangrijk genoeg is.

Tips om te beslissen of je de confrontatie aangaat

De vraag is welke criteria we moeten gebruiken om te beslissen of het het juiste moment is om terug te vechten tegen een vervelende, ongemakkelijke of schadelijke situatie. Het eerste dat we willen benadrukken is: niet iedere klacht, of het nu persoonlijk of zakelijk is, komt hiervoor in aanmerking.

Op het eerste gezicht kunnen we ervan uitgaan dat het aangaan van de confrontatie onontkoombaar is in de volgende gevallen:

• Een menselijk basisrecht wordt bedreigd: In zo’n geval moet je nooit blijven zwijgen. Als je je in bepaalde gevallen niet uitspreekt kan dit leiden tot respectloosheid en een gebrek aan afwegingen.
• Als de schade verder gaat dan de onmiddellijke gevolgen en dit het algemene welzijn op de lange termijn zal beïnvloeden. In dit geval kan het niet aangaan van de confrontatie leiden tot het verlengen van een negatieve ervaring.
• Als er opzettelijk een overeenkomst of afspraak wordt geschonden. Als een overeenkomst is bereikt en verbroken, is dit een geldige reden om je uit te spreken. Je kunt niet zomaar de regels van het spel veranderen terwijl je het speelt. Als je je beklag niet doet, accepteer je deze omstandigheden, zelfs als bepaalde personen hierdoor benadeeld worden.
• Als het de menselijke waardigheid bedreigd. Dit kan een lichamelijke, mondelinge of symbolische bedreiging zijn. Geen enkele van deze gevallen zijn acceptabel. Als je stil of inactief blijft is dit hetzelfde als het goedkeuren van deze situatie.

Wanneer moet je het loslaten?

Net zoals dat er criteria zijn voor het beslissen of je de confrontatie aangaat, zijn er ook signalen die suggereren dat je beter afstand kunt nemen. Ten eerste, als iemand ons per ongeluk kwetst of irriteert. In dit geval is er geen schadelijke intentie, en het waren de omstandigheden die ertoe leidden dat er iemand zonder dat dit de bedoeling was werd gekwetst. Waarom zou je in dit geval de confrontatie aangaan?

Het is geen goed idee om een confrontatie aan te gaan vanwege een deuk in ons ego of ijdelheid. Bijvoorbeeld als iemand ons niet uitnodigt voor een groepsactiviteit waar we aan mee wilde doen. Of als we niet als koningin worden behandeld, hoewel we zeker niet slecht worden behandeld. In deze gevallen komt onze frustratie voort uit een narcistische trek die we moeten overwinnen in plaats van verdedigen.

Een geval waarbij we nooit de confrontatie moeten opzoeken is als we iets voor iemand doen zonder dat we er iets voor terugkrijgen. Als er geen voorafgaande afspraak was, heeft iedereen het recht om te beslissen of ze wel of niet iets terug willen geven of doen. Het is dan aan jou of je ooit nog iets voor hen wilt doen.

Confrontatie is een kunst

Als je besluit dat het goed is om de confrontatie met iemand aan te gaan, betekent dit niet dat je ruzie moet gaan maken. Er kan een conflict zijn, en je bevindt je in een situatie waarin iemand iemand anders onrecht heeft aangedaan. Je moet overmatige agressie echter toch vermijden, want je wilt een oplossing vinden voor het probleem.

Het is altijd beter om je uit te spreken als de emoties wat gezakt zijn, in plaats van wanneer je ze nog niet onder controle hebt. Als iemand ons kwetst, ontstaat er frustratie. Op datzelfde moment kan dat leiden tot boosheid, maar vaak maakt het ons blind zodat we de situatie niet goed inschatten. Daarom is het beter is om te kalmeren voordat we de confrontatie aangaan.

De volgende stap is om je klacht duidelijk te verwoorden. Leg uit wat de schade is, en waarom. Maak duidelijk hoe de actie tegen jouw rechten, afspraken of interne code inging. Vraag of eis een verklaring en, afhankelijk van de situatie, een verontschuldiging of terugbetaling voor de gedane schade. Dit kan je allemaal doen zonder boos te worden. Er is niets beter dan logica om dit soort problemen op te lossen.