Hoe je een onzeker kind kunt begrijpen

Een van de meest getalenteerde en befaamde schrijvers en poëten die deze wereld ooit gekend heeft, Pabo Neruda, zei ooit eens heel toepasselijk: “Alles is een ceremonie in de wilde tuin van de jeugd.” Als dit zo duidelijk is, hoe kan het dan toch dat er nog altijd zo veel ouders en leraren zijn die absoluut niet weten hoe ze een onzeker kind moeten begrijpen?

Het is belangrijk om vooral niet te vergeten dat een onzeker kind, naast zijn eigen genetische opbouw, gevormd wordt door de dingen die hij gedurende zijn jeugd meemaakt en de manier waarop hier mee om wordt gegaan, ervaringen die niet begrepen werden of niet bij de juiste naam werden genoemd.

Hoe wordt een kind onzeker?

Er bestaan een hoop verschillende redenen waarom een kind onzeker kan worden. Ervaringen die niet alleen onzekerheid, maar ook droefheid, angst en, als er niet op tijd of op de juiste manier mee om wordt gegaan, zelfs nog veel ernstigere pathologieën kunnen veroorzaken, zoals sociale isolatie, depressie of schuldgevoel.

Eén traumatisch voorval kan er al voor zorgen dat een jong persoon onzeker wordt. Dit kunnen gebeurtenissen zijn als het overlijden van een huisdier, ervaringen in inrichtingen voor kinderen of nare ervaringen binnen de familie. Onzekerheid kan zelfs worden opgewekt door een verhuizing.

Het is daarom ook belangrijk om niet te vergeten dat routine kleinere kinderen veel zekerheid biedt. Stabiliteit is in de eerste jaren van een kinderleven van essentieel belang. Het is daarom noodzakelijk dat ouders, begeleiders en onderwijzers begripvol en medelevend zijn in dit soort situaties en dat ze inzien hoe belangrijk stabiliteit is voor het kind.

Hoe je erachter komt of een kind onzeker is

Hoe eerder we in zien dat een kind worstelt met onzekerheid, hoe makkelijker het zal zijn om zijn problemen te bestuderen, zijn focus te heroriënteren en zijn onzekerheid aan te pakken. Daarom is het belangrijk om je bewust te zijn van de volgende symptomen:

• Het kind kan zich emotioneel niet goed aanpassen: als je merkt dat je kind emotionele onevenwichtigheid, agressie, bedeesdheid of zelfs een overmatige behoefte aan genegenheid en aandacht vertoont, dan kan dit een teken zijn van onzekerheid.
• Zijn persoonlijke hygiëne is veranderd: als een kind wat betreft zijn eigen hygiëne veel te afhankelijk is van zijn ouders, dan kan het zijn dat hij hiermee ongepast gedrag vertoont.
• Zijn motoriek is ontoereikend: de motorische vaardigheden kunnen zich op een ongepaste manier ontwikkelen, waardoor er problemen met lopen kunnen ontstaan of problemen met de fijne motoriek etc.

• Zijn gezondheid en slaapritme zijn veranderd: een uitgebalanceerd dieet en een goede nachtrust zijn twee basisaspecten van de ontwikkeling van een kind. Als een kind dan ook niet goed in slaap kan vallen, snel overstuur raakt, last heeft van nachtmerries, helemaal geen eetlust meer heeft, vaak moet overgeven en in sommige gevallen zelfs niet goed met een mes en vork om kan gaan, dan kunnen dit een aanwijzingen zijn van onzekerheid.
• Het kind vertoont onberekenbaar gedrag en levert matige prestaties: onberekenbaar gedrag, zoals radicale veranderingen in het gedrag van een kind wanneer hij aan het spelen is of een verminderd psychologisch prestatievermogen, kunnen beide wijzen op een patroon van onzekerheid.
• Hij vertoont afgezonderd sociaal gedrag: wanneer een kind een zeer trage communicatieve ontwikkeling heeft of veel te veel dramatiseert, dan kan het zijn dat hij onzekerheden aan het ontwikkelen is.

Het onzekere kind begrijpen

Zodra we eenmaal hebben vastgesteld dat ons kind onzeker is en we ongeveer weten om wat voor onzekerheid het gaat, dan is het tijd om ons kind te leren begrijpen en zijn gedrag beetje bij beetje bij te sturen.

Allereerst is het belangrijk om rustig te blijven. Kinderen ontvangen enorm veel stimuli tijdens hun jeugd en kunnen door allerlei verschillende fases van onzekerheid gaan. Vergeet niet dat het lichamelijke en psychologische vermogen van kinderen zich nog aan het vormen is. Je hoeft dus niet meteen in paniek te raken wanneer je merkt dat je kind onzekerheden vertoont, tenzij deze onzekerheid zeer lang aan blijft houden.

In dit soort situaties is medeleven je beste bondgenoot om een onzeker kind te leren begrijpen. Probeer in relatie tot communicatieproblemen bij je kind erg zorgzaam en vriendelijk te blijven. Probeer je te herinneren hoe je zelf was op die leeftijd, waar je zelf bang voor was, wat je leuk vond en wat je absoluut niet leuk vond, hoe je de wereld bekeek…

Een deskundige op het gebied van kinderpsychologie kan in dit soort situatie enorm veel steun bieden. Niemand weet beter dat hen hoe je het beste met een onzeker kind om kunt gaan en wat je zou moeten doen. Een kinderpsycholoog kan dus begeleiding bieden en je helpen om je kind beter te begrijpen.

Natuurlijk is het belangrijk om het gedrag van je kind goed in de gaten te houden. Probeer erachter te komen wat voor soort stimuli en situaties onzekerheid bij je kind opwekken, of dit nu thuis is of op school. Op die manier kun je de situatie bijsturen, zodat je kind een routine kan vinden die beter bij hem past.

Tot slot is het van belang om zo veel mogelijk genegenheid op te brengen voor je onzekere kind. Om over zijn onzekerheid heen te kunnen komen, is het voor een kind van essentieel belang om te weten dat hij mensen om zich heen heeft die van hem houden en die voor hem zorgen en dat deze mensen hem begrijpen en in staat zijn hem een rustige, routineuze omgeving te bieden.

Zoals je ziet, hoeft het helemaal geen onmogelijke opgave te zijn om een kind te begrijpen dat last heeft van onzekerheid. Het enige wat je moet doen, is genoeg geduld opbrengen, zorgzaam en medelevend zijn en het probleem aanpakken om te voorkomen dat het aan blijft houden of misschien zelfs verergert.