Erich Fromm: biografie van de grondlegger van de humanistische psychoanalyse

Erich Fromm was de grondlegger van de humanistische psychoanalyse. Je kunt hier meer te weten komen over zijn leven.

Als je geen specialist in psychologie bent, denk je bij het noemen van psychoanalyse waarschijnlijk alleen aan de figuur van Sigmund Freud. Vandaag gaan we het echter hebben over Erich Fromm (Frankfurt, 1900 – Muralto, 1980). Hij was de grondlegger van de humanistische psychoanalyse.

Toen de psychoanalyse uiteindelijk in Europa werd ingevoerd, kwamen er geleidelijk andere voorstellen op basis van deze trend, maar met andere perspectieven. Wil je meer weten over de grondlegger van de humanistische psychoanalyse, lees dan verder.

De biografie van Erich Fromm

Erich Fromm kwam uit een orthodox-joodse familie. Om deze reden begon hij vervolgens tijdens zijn jeugd te trainen in Talmoedstudies. Toch was hij niet helemaal overtuigd van het onderwerp en ging hij een andere weg in.

In feite werd hij geïnspireerd door Sigmund Freuds theorieën over psychoanalyse en de gedachten van Karl Marx. Dit waren twee figuren die hem dichter bij het socialisme brachten. Bovendien hebben ze hem zo beïnvloed dat hij een doctoraat in de sociologie behaalde.

Daarnaast heeft Fromm ook rechten gestudeerd. Hij studeerde aan de universiteiten van Heidelberg en München. In de jaren dertig, toen de nazi’s de controle over Duitsland overnamen, verhuisde hij naar New York. Daar opende hij een klinische praktijk op basis van psychoanalyse. Hij begon les te geven aan de Columbia University.

Vanaf dat moment ontwikkelde hij de psychoanalyse met sterke invloeden uit de humanistische filosofie. Het was gebaseerd op het vermogen van mensen om geleidelijk aan vrijer en autonoom te worden door hun eigen persoonlijke ontwikkeling.

Persoonlijke interesses en inspiraties

De interesses van Erich Fromm waren vooral gericht op het creëren van een nieuwe ‘wetenschap van de mens’ die in staat is een evenwichtig individu te begeleiden te midden van culturele chaos, geweld en eenzaamheid. Zijn ideeën zijn onder andere gebaseerd op:

• Marx’ werk.
• Freuds theorie.
• Zenboeddhisme en het idee over verlichting. Dit werd opgevat als de ontwikkeling van de intuïtieve eigenschappen van de mens.

Eerste stappen op weg naar humanistische psychoanalyse

Zoals Milagros en Dolores Sáiz (Spaanse link) uitlegden, deed de eerste generatie onderzoekers, toen de psychologie in de tweede helft van de 19e eeuw opkwam, een poging om het functioneren van mentale processen te begrijpen. Het was echter pas bij de consolidering van de psychoanalyse in Europa dat psychologen de problemen met betrekking tot het levenstraject, het verleden en de toekomst terzijde schuiven.

Op deze manier opende de psychoanalyse een meer filosofische benadering van de psychotherapeutische praktijk. Vanuit deze benadering begon Fromm een meer humanistische visie te ontwikkelen.

Humanistische psychoanalyse

Voor Fromm kon de menselijke psyche niet alleen worden verklaard met culturele of door de omgeving gecreëerde beelden die onbewuste verlangens verraden. Trouwens, volgens zijn denken, dat in zekere zin samenviel met de existentialisten, moet je om het te begrijpen ook weten hoe de mens ernaar streeft de zin van het leven te vinden. Hij beweerde dat:

• Het leven is niet per se een veld bezaaid met lijden. In feite werd het optimisme van zijn humanistische visie niet uitgedrukt door de ontkenning van pijn. Het kwam namelijk voort uit het idee om het te verdragen door er betekenis aan te geven.
• Het vermogen om lief te hebben is fundamenteel. Elke persoon is uniek in zijn fouten, net zoals hij of zij is in wat hij kan bijdragen.

Deze gedachten lijken in de praktijk misschien moeilijk te realiseren. Desalniettemin, zoals beschreven in zijn boek, The Art of Loving: An Inquiry into the Nature of Love (1982), is het doel van deze twee missies om liefde voor het leven zelf te ontwikkelen. Ook tegenover zichzelf.

Het belang van behoeften

Fromm baseerde zijn analyse van de samenleving op het concept van het sociaal onbewuste (het verdrongen deel, volgens Freud). Daarom zal, volgens zijn gedachten, de realisatie van liefde, gerechtigheid en vrijheid worden bereikt wanneer aan de behoeften van de mens is voldaan.

Om deze reden moet elk individu ernaar streven om zijn eigen verlangens te bevredigen. Ze moeten echter oppassen dat ze geen robots worden. Anders zullen ze zichzelf vernietigen door een zinloos en doelloos leven te leiden.