Een zelfhulpboek: hoe een goede te kiezen?
Cervantes beweerde dat “Er is geen boek zo slecht… dat het niet iets goeds in zich heeft.” Langs die lijnen zou dit betekenen dat zelfs slechte literatuur over welzijn enige belangstelling kan wekken. Het zou echter niet per se betekenen dat het goede boeken zijn. Is het dus mogelijk te weten hoe je een goed zelfhulpboek kunt herkennen?
In dit artikel staan we stil bij zelfhulpboeken, die, zoals hun naam al doet vermoeden, bedoeld zijn om ons onszelf te helpen met bepaalde hulpmiddelen, oefeningen, en beschouwingen. Ze zijn meestal geschreven door professionals in de geestelijke gezondheidszorg.
Dat gezegd hebbende, is het op dit gevoeligste gebied zeker niet zo dat alles kan. Daarom, wat maakt een goed zelfhulpboek? Met welke criteria moeten we rekening houden als we er een kiezen? Dit zijn belangrijke vragen, want er zijn boeken die meer kwaad dan goed kunnen doen.
“Onthoud dat een boek altijd een geschenk is”
-Sheridan Hay-
Tips om je te helpen een goed zelfhulpboek te vinden
In dit artikel geven we je enkele tips om boeken van goede kwaliteit te kiezen met een minimum aan professionele strengheid. Met andere woorden, die boeken die je echt kunnen helpen. We bekijken alle aspecten die een zelfhulpboek moet bevatten. We staan ook stil bij dingen die er niet in horen te staan, zoals boeken die vol staan met holle frasen of die giftige positiviteit bevatten.
Als uitgangspunt moet je, als het gaat om het herkennen van een goed zelfhulpboek, rekening houden met de volgende overwegingen:
- Wie schreef het? Het moet een professional zijn die erkend is op psychologisch gebied. Bijvoorbeeld een psycholoog of psychiater.
- Wat staat er in het boek? Het moet gebaseerd zijn op actuele wetenschappelijke bewijzen (studies), en niet alleen op de meningen of overtuigingen van de auteur.
- Wat verzekert de auteur dat hij zal geven? Vermijd onmogelijke en absurde beloften als “Herstel je geestelijke gezondheid in slechts één maand.”
- Hoe is het geschreven? Het is niet alleen de inhoud die telt. Ook de kwaliteit van het schrijven maakt een goed boek (en zegt veel over de auteur/uitgever).
Laten we nu deze en andere aspecten eens nader bekijken.
1. Begin bij het begin en bekijk de inhoudsopgave
Als het erom gaat een goed zelfhulpboek te kiezen, moet je kijken naar wat er allemaal in staat. Dus om te beginnen sla je het boek open en bekijk je de inhoudsopgave. Vind je dat de verschillende hoofdstukken een goede afspiegeling zijn van wat de titel van het boek suggereert dat het wil overbrengen?
Lijken de hoofdstukken alles te behandelen wat de titel suggereert? Idealiter staat de inhoud die met het centrale thema van het boek te maken heeft in de inhoudsopgave. Ga daarom na of het thema gehandhaafd blijft of dat het er slechts een paar hoofdstukken aan wijdt en dan afwijkt naar andere onderwerpen waar je misschien niets aan hebt.
“Goede boeken, zoals goede vrienden, zijn weinig en uitverkoren, hoe uitverkorener, hoe aangenamer.”
2. Kijk naar de titel
Hoewel de titel niet alles is, is hij toch belangrijk. Vermijd boeken te kiezen die echte geestelijke gezondheidsproblemen vereenvoudigen of bagatelliseren met gemeenplaatsen, slagzinnen, of gewoon ‘geweldig klinkende’ zinnen.
Vermijd vooral boeken die je onmogelijke boodschappen verkopen of die voorspellingen proberen te doen over je geluk. Bijvoorbeeld: “Wees gelukkig in een week,” of “Zeg vaarwel tegen depressie met deze twee eenvoudige oefeningen” enz.
3. Vermijd giftige positiviteit
Vermijd dit soort boodschappen koste wat kost, of ze nu in de titel of in de tekst staan. Onthoud dat het verbeteren van je geestelijke gezondheid geen eenvoudige opgave is die je kunt bereiken door alleen maar positieve gedachten te denken. In feite zit er altijd heel wat werk achter.
4. Vermijd zelfhulpboeken die de aarde beloven
Als het gaat om het zoeken naar goede zelfhulpboeken, moet je ook bedenken welke je moet vermijden. Als je bijvoorbeeld in het boek begint te bladeren en ziet dat de auteur de aarde belooft en beweert je hoe dan ook te kunnen helpen, wees dan op je hoede.
Houd in gedachten dat een goed zelfhulpboek je een degelijke inhoud moet bieden waarmee je de hulpmiddelen kunt vinden die je nodig hebt om je beter te voelen.
Met andere woorden, het moet je kunnen motiveren zonder je valse hoop te bieden. Als het gaat om het vinden van goede zelfhulpboeken, loop dan weg van die boeken die snelle en gemakkelijke oplossingen voor al je emotionele problemen beloven.
5. De auteur moet een erkend professional zijn
Omdat we het hier over zelfhulp hebben, moet het boek idealiter geschreven zijn door een professional in de geestelijke gezondheidszorg. Met andere woorden, een psychiater, psycholoog, of psychotherapeut.
We moeten ook de boeken noemen die geschreven zijn door mensen die interessante getuigenissen geven omdat ze levens achter de rug hebben waarin ze veel obstakels moesten overwinnen. Dit zijn echter niet echt zelfhulpboeken als zodanig.
We weten dat er op de huidige markt een groot aantal zelfhulpboeken zijn van de meest uiteenlopende auteurs, maar wees voorzichtig en zorg ervoor dat degene die het geschreven heeft een specialist op zijn gebied is en niet iemand die alleen maar een korte cursus coaching of iets dergelijks gedaan heeft.
6. Wie is de redacteur?
We moedigen je ook aan om naar de uitgever te kijken. Zijn ze specialisten in het onderwerp?
Hebben ze ervaring in deze sector? Hebben ze een zekere reputatie? Zijn het wetenschappelijke uitgevers? We raden je aan jezelf deze vragen te stellen en van daaruit verder te werken.
7. Kijk naar de kwaliteit van de schrijfwijze
Het boek moet in duidelijke en begrijpelijke taal geschreven zijn, want het is een informatief boek, geen technisch boek. Het zal waarschijnlijk wel wat technische details bevatten, maar die moeten in het boek uitgelegd worden.
Bedenk dat een zelfhulpboek, wil het ‘goed’ zijn, niet alleen nuttige boodschappen moet bevatten, maar ook goed geschreven moet zijn en door de lezer gemakkelijk te begrijpen.
Een goede zelfhulpboek opsporen: waar zijn ze voor?
Ten slotte, en bij wijze van reflectie, is het bij het zoeken naar goede zelfhulpboeken belangrijk dat je duidelijk bent over hun functie. Daarom moet je bedenken dat dit soort boeken nooit een vervanging zijn voor een psychotherapeutisch proces dat begeleid wordt door een gediplomeerd geestelijk verzorger.
“Je bent niet wat je bent door wat je schrijft, maar door wat je gelezen hebt” .
Als je aan een psychische stoornis lijdt, is het vooral altijd beter om naar een klinisch psycholoog of een psychiater te gaan als je een farmacologische behandeling nodig hebt. Hoewel zelfhulpboeken het proces kunnen aanvullen en zelfs verrijken, kunnen ze het nooit vervangen.
Anderzijds biedt een zelfhulpboek (Spaanse link) wel de mogelijkheid van:
- Identificeren wat er met je gebeurt en jezelf beter begrijpen(door psycho-educatie – Spaanse link).
- Jezelf beter leren kennen.
- Je sterke kanten identificeren.
- Het verwerven van diverse hulpmiddelen en hulpbronnen om je welzijn te vergroten.
- Op een interessante en onderhoudende manier over psychologie leren.
