De beste therapieën voor de behandeling van trauma
De beste therapieën voor de behandeling van trauma zijn meestal verdeeld in twee gebieden. Er zijn er die zich richten op de negatieve gebeurtenis zelf en er zijn er die de symptomen aanpakken. Beide soorten psychologische interventies komen steeds vaker voor. Dit komt omdat veel mensen wonden moeten helen die zijn ontstaan door traumatische ervaringen.
Paul Conti is een van de meest gerenommeerde psychiaters op dit gebied. In zijn boek Trauma: The Invisible Epidemic (2022) stelt hij dat bijna 70 procent van de bevolking ooit een traumatische gebeurtenis heeft meegemaakt of zal meemaken.
Volgens de non-profitorganisatie Mental Health America zijn traumatische gebeurtenissen wereldwijd de belangrijkste oorzaak van langdurige invaliditeit. Bovendien behoren traumagerelateerde angst- en depressiestoornissen tot de meestvoorkomende aandoeningen waarvoor mensen behandeling zoeken. Daarom is het essentieel dat er geldige en effectieve middelen beschikbaar zijn.
“Wat we niet begrijpen is dat mensen fundamenteel veranderd zijn door een trauma. Ze zijn biologisch veranderd. Ze veranderen in termen van genexpressie, hormonen, chemicaliën en neurotransmissie, en dat gaat eeuwig door.”
-Paul Conti-
De beste therapieën voor de behandeling van trauma
Psychologisch trauma heeft niet alleen invloed op de hersenen. Het verandert niet alleen onze manier van denken, voelen, herinneren of het verwerken van de werkelijkheid. Het is zelfs zo dat deze pijnlijke gebeurtenissen zich ook in het lichaam vastzetten. Onderzoek (Engelse link) van de Universiteit van Kaapstad (Zuid-Afrika) stelt zelfs dat trauma’s onze hele biologie blijvend beïnvloeden.
Hoe eerder de therapeutische aanpak begint, hoe groter de evolutie zal zijn. Het probleem is echter dat veel mensen die in therapie gaan al jaren – zelfs tientallen jaren – te maken hebben met de onzichtbare wond van een trauma.
De weg naar herstel en genezing kan lang en moeilijk zijn, maar er zijn hulpmiddelen om daar te komen. Hier zijn enkele van de beste therapieën voor het behandelen van trauma.
1. Cognitieve verwerkingstherapie
Cognitieve verwerkingstherapie is een behandeling met wetenschappelijk bewijs die de herformulering van mentale schema’s in verband met trauma bevordert.
- Het doel van dit model is dat het individu de doorleefde ervaring integreert met een lagere lijdenslast. Bovendien ontwikkelen ze een gezondere visie op zichzelf en de wereld. (Resick et al., 2008b; Williams et al., 2011).
- Het stelt hen in staat om de disfunctionele overtuigingen die hen gebonden houden aan de traumatische gebeurtenis uit te dagen en te veranderen.
Dit model werd in de jaren 1990 ontwikkeld door Dr. Patricia Resick. Het werkt aan de pijnlijke cognities die in deze contexten ontstaan. Een onderzoek (Engelse link) uitgevoerd door de Universiteit van Missouri-St Louis (VS) verwijst naar het nut ervan bij de behandeling van vrouwelijke slachtoffers van seksueel geweld.
2. EMDR-therapie
EMDR-therapie is een van de meest effectieve behandelingen van trauma. Het werd in de jaren 1980 ontwikkeld door Francine Shapiro, een neuroloog en cognitief-gedragstherapeut. Ze was op zoek naar een interventieplan met betere resultaten voor oorlogsveteranen.
- Het is gebaseerd op de techniek van oogbeweging of bilaterale stimulatie.
- Dit type hersenstimulatie helpt de patiënt om zijn trauma te verwerken totdat zijn emotionele pijn is verzacht.
- Tijdens dit proces worden emoties, herinneringen en beelden opgeroepen waaraan de patiënt en de psycholoog werken om de pijnlijke ervaring te integreren.
- Het EMDR-model is gebaseerd op de veronderstelling dat ritmische oogbewegingen het mogelijk maken om traumatische herinneringen op een minder storende manier te verwerken.
Een artikel (Engelse link) gepubliceerd in Frontiers in Psychology (2017) stelt dat EMDR therapie ook heilzaam is bij de behandeling van psychotische of affectieve symptomen en chronische pijn.
Het algemene idee dat uit dit onderzoek naar voren komt, is dat EMDR vooral effectief kan zijn bij mensen die in de loop van de tijd complexe en herhaalde trauma’s hebben ervaren. Bijvoorbeeld emotioneel of seksueel misbruik in de kindertijd.
3. Robert Cicione’s Trauma Relief Unlimited (TRU)
Een andere aanbevolen therapie voor de behandeling van trauma is Trauma Relief Unlimited (TRU) gecreëerd door Dr. Robert Cicione. Deze therapie richt zich meer op de symptomen dan op de oorsprong van de traumatische ervaring. Het doel van deze therapie is het verminderen van het hele ziektebeeld dat gepaard gaat met de gevolgen van posttraumatische stress.
- Het is een non-verbale therapie van lichaamsbeweging en artistieke technieken.
- De patiënt wordt begeleid bij het maken van tekeningen die fungeren als catharsische middelen.
- De therapeut begeleidt de patiënt bij het uitvoeren van een reeks bewegingen om angst en stress te verlichten.
- Het is geen therapeutisch middel dat gericht is op depressie of de oorsprong van de traumatische ervaring. In plaats daarvan is het gericht op het verminderen van emotionele pijn, lichaamsreactiviteit, stress en angst.
Veel mensen laten tijd verstrijken voordat ze hulp zoeken voor trauma’s die ze in hun kindertijd of adolescentie hebben opgelopen. Als ze dat niet doen, conditioneert dat hun bestaan volledig. Psychologische therapie is het beste hulpmiddel om de controle over hun leven terug te krijgen.
4. Traumagerichte cognitieve gedragstherapie
Traumagerichte cognitieve gedragstherapie is een heel nuttig model om de pijnlijke gebeurtenissen uit de kindertijd en adolescentie aan te pakken. In feite komen trauma’s die samenhangen met misbruik en/of mishandeling in deze periode het vaakst voor. Deze therapie:
- Helpt de patiënt te herkennen hoe psychologisch trauma werkt en hun eigen reacties op de ervaring te begrijpen.
- Helpt de patiënt om een gezondere mentale benadering te vormen om verontrustende en vervormde visies te verminderen.
- Gebruikt technieken zoals cognitieve herstructurering, emotieregulatie en blootstelling aan aversieve stimuli, indien van toepassing.
5. Somatische therapieën
Tot de meest interessante en nuttige therapieën voor het behandelen van trauma’s behoren de somatische therapieën. De Somatic Experiencing (SE) benadering is ontwikkeld door Dr. Peter A. Levine. Hij beweert dat elke pijnlijke ervaring die niet goed verwerkt wordt, disfunctie veroorzaakt in het zenuwstelsel.
Dit vertaalt zich onder andere in symptomen zoals voortdurend alert zijn, alles als bedreiging zien, slapeloosheid, concentratieproblemen en emotionele ontregeling.
- Somatische therapieën helpen symptomen die verband houden met psychologisch trauma te verminderen.
- Geleidelijk aan wordt de patiënt geholpen om de emoties die gepaard gaan met zijn herinneringen te reguleren, waardoor zijn algemene lijden wordt geminimaliseerd.
- De somatische benadering begeleidt de patiënt om zich bewust te worden van de lichamelijke sensaties die samenhangen met de traumatische gebeurtenis.
- Het gaat uit van het idee dat de geest en het lichaam met elkaar verbonden zijn. Daarom laten ingekapselde herinneringen altijd hun sporen na in het lichaam.
Veel mensen die lijden aan een trauma ervaren ook chronische pijn. In deze gevallen zijn somatische therapieën uiterst nuttig.
Vind de traumatherapie die het beste bij je past
Zoals je ziet, zijn er verschillende therapeutische opties voor de behandeling van trauma. Therapieën die gericht zijn op symptomen (zoals somatische en traumatherapie) zijn niet nuttig als je andere comorbiditeiten hebt. Trauma veroorzaakt bijvoorbeeld vaak stemmingsstoornissen. In deze gevallen is de cognitief-gedragsmatige aanpak nuttig.
Om een juiste diagnose te krijgen, is het essentieel om een gespecialiseerde professional te raadplegen. Je mag je pijn nooit wegstoppen of verdringen en je mag je nooit gedragen alsof het nooit gebeurd is. Trauma is als een inktvlek. Het vervaagt alles: je sociale leven, je werk en zelfs je gezondheid.
Er zijn effectieve hulpmiddelen om deze wonden te dichten, de controle over je leven terug te krijgen en je zelfs hoop voor de toekomst te geven. Wat er in het verleden is gebeurd, kan worden geheeld dankzij de therapieën die hier worden beschreven. Je moet nooit aarzelen om hulp te vragen.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Cicione, R.M., Fontaine, L.A., y Williams, C.N. (2002). Trauma Relief Unlimited: un estudio de resultados de un nuevo método de tratamiento. Trauma y Pérdida: Investigación e Intervenciones, 2(2), 25-33. https://traumareliefunlimited.com/Trauma%20relief%20unlimited%20research%20paper%20whole.pdf
- Dalvie, S., & Daskalakis, N. P. (2021). The Biological Effects of Trauma. Complex psychiatry, 7(1-2), 16–18. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8443929/
- Resick, P. A., Nishith, P., Weaver, T. L., Astin, M. C., & Feuer, C. A. (2002). A comparison of cognitive-processing therapy with prolonged exposure and a waiting condition for the treatment of chronic posttraumatic stress disorder in female rape victims. Journal of consulting and clinical psychology, 70(4), 867–879. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12182270/
- Shapiro, F (1989). Efficacy of the eye movement desensitization procedure in the treatment of traumatic memories. Journal of Traumatic Stress, 2(2), 199–223. https://psycnet.apa.org/record/1989-40656-001
- Thomas, F. C., Loskot, T., Mutschler, C., Burdo, J., Lagdamen, J., Sijercic, I., Lane, J. E. M., Liebman, R. E., Finley, E. P., Monson, C. M., & Wiltsey-Stirman, S. (2023). Initiating Cognitive Processing Therapy (CPT) in Community Settings: A Qualitative Investigation of Therapist Decision-Making. Administration and policy in mental health, 50(1), 137–150. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC9832073/
- Valiente-Gómez, A., Moreno-Alcázar, A., Treen, D., Cedrón, C., Colom, F., Pérez, V., & Amann, B. L. (2017). EMDR beyond PTSD: A Systematic Literature Review. Frontiers in psychology, 8, 1668. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5623122/