Waarom ben je altijd te laat?

Ben jij een van die mensen die altijd te laat is? Bekritiseren anderen jou vanwege je kennelijke gebrek aan respect en verantwoordelijkheid? Als dat zo is, en je weet niet waarom je aan deze eigenaardigheid lijdt, zul je het onderstaande artikel interessant vinden.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 17 juni, 2023

Ben jij een van die mensen die altijd te laat komen? Misschien ben je als het witte konijn uit Alice in Wonderland, altijd rennend, horloge in de hand, op weg naar een heel belangrijke afspraak. Vaak wordt beweerd dat achter dit gedrag een slechte organisatie en weinig respect voor de tijd van anderen schuilgaan. Dit zijn echter niet de enige redenen waarom je altijd te laat komt.

In feite kunnen er verschillende redenen zijn waarom je altijd te laat komt. Ze variëren van een slechte perceptie van tijd tot een aandachtstekortstoornis of hyperactiviteit (ADHD). Elke reden heeft bepaalde bijzonderheden die dit problematische gedrag verklaren.

Systematische vertragingen: waarom je altijd te laat bent

Misschien ben je te laat omdat je te optimistisch bent bij het inschatten van de tijd die een activiteit je zal kosten, zelfs als het een dagelijkse gebeurtenis is, zoals douchen. Je maakt jezelf wijs dat er tijd genoeg is. Maar, nog voordat je van huis gaat, merk je dat er bepaalde onvoorziene dingen zijn gebeurd. Toch zijn dit het soort dingen die andere mensen zouden hebben voorzien.

Daarom, als je altijd te laat bent, ben je waarschijnlijk verschrikkelijk in timemanagement. Je bent niet te laat voor het effect. Evenmin zie je jezelf als superieur aan anderen.

In feite liggen er verschillende mentale en gedragsmatige triggers ten grondslag aan het proces van altijd te laat komen. De wetenschap heeft ze uitvoerig bestudeerd. Ze zijn als volgt:

1. Problemen met je werkgeheugen

Het werk- of operationeel geheugen definieert de competentie waarmee je informatie in je bewustzijn kunt bewaren en manipuleren. Je gebruikt het bijvoorbeeld tijdens een mentale berekening. Het werkgeheugen kan echter verzadigd raken, ongeveer zoals het RAM-geheugen in een computer. Dit zou verklaren waarom je altijd te laat komt.

Het verschijnsel doet zich voor omdat er onnodige gedachten in je werkgeheugen zitten die je afleiden bij het uitvoeren van taken. Ze vertragen je en nemen je tijd in beslag.

Een van de beste strategieën om je werkgeheugen te downloaden is het instellen van routines. Voor complexere processen kun je lijstjes schrijven. Zo wordt papier je steun en helpt het je cognitieve bronnen vrij te maken, zodat je sneller kunt handelen.

2. Chronische problemen met timemanagement

Een onderzoek (Engelse link) van de Universiteit van Washington (VS) beweert dat de reden dat sommige mensen voortdurend achterop raken slecht timemanagement en prospectief geheugen is. Met andere woorden, het cognitieve vermogen om toekomstige acties te onthouden en te plannen. Deze laatste eigenschap heeft te maken met de organisatie van komende taken.

Als dit bij jou het geval is, vertoon je duidelijke vooroordelen als het gaat om het structureren, het berekenen van tijd en het onthouden van het soort activiteiten die je in een paar minuten of uren moet afronden.

3. Attention deficit hyperactivity disorder (ADHD)

Als je jezelf herhaaldelijk afvraagt waarom je altijd te laat bent, zou het antwoord een aandachtstekort kunnen zijn. Misschien lijdt je aan ADHD. Het zou de reden voor allerlei problemen kunnen verklaren. En niet op tijd kunnen komen voor afspraken en verplichtingen is er een van.

Een onderzoek (Engelse link)van de Universiteit van Florida(VS) beweert dat studenten met ADHD vaak moeilijkheden vertonen bij het zelf beheren van hun taken en hun tijd. Het is niet verwonderlijk dat dit hun academische en sociale leven aanzienlijk schaadt.

4. Te laat komen en het syndroom van chronische achterstand

Dr. Diana DeLonzor, een specialist in tijdbeheer en laatkomgedrag, schreef een uiterst interessant boek met de titel Never Be Late Again: 7 Cures for the Punctually Challenged (2003). In dit werk legt ze uit dat traagheid voortkomt uit een tamelijk wijdverbreid syndroom.

Het bestaat uit chronisch uitstelgedrag. Dit is het geval als je plezier of een adrenalinestoot ervaart door te laat te komen. In feite zie je het niet als onverantwoordelijk, maar als een manier van leven. Waarschijnlijk merk je ook dat je altijd meer probeert te doen dan de tijd toelaat en alles tot het laatste moment laat liggen.

Als je bijvoorbeeld een examen hebt, studeer je pas de dag ervoor. Dat komt omdat je gedreven wordt door pieken van adrenaline en motivatie. Onnodig te zeggen dat dit soort gedrag niet altijd succesvol is.

5. De tijd verstrijkt voor jou anders (tijdbuigers)

Het is ook mogelijk dat de tijd voor jou anders verstrijkt. Dr. Grace Pace bedacht zelfs de term tijdbuigers om personen aan te duiden die dit gedrag en deze overtuigingen vertonen. Als je een tijdbuiger bent:

• Je bent optimistisch en denkt dat je altijd genoeg tijd hebt.
• Je vertoont dwangmatig gedrag. Je zorgt er bijvoorbeeld meerdere keren voor dat alles op slot zit voordat je het huis verlaat.
• Je gelooft dat te laat komen een deel van je persoonlijkheid is en niet iets wat je zou kunnen veranderen. Als gevolg daarvan verzet je je tegen het verbeteren van je gewoonten.

6. Uitstelgedrag

Een andere reden om altijd te laat te komen is uitstelgedrag. Laat je alles tot het laatste moment liggen en merk je dat de tijd je voortdurend inhaalt? Achter chronisch uitstelgedrag schuilt vaak angst of bezorgdheid.

Het kan dus zo zijn dat je te laat komen te wijten is aan de latente angst die ontstaat als je naar bepaalde plaatsen gaat en sociale scenario’s onder ogen ziet. Inderdaad komt te laat komen vaak voor bij mensen die aan sociale fobie lijden.

7. Gewoonten geërfd van je omgeving

Je opvoeding heeft gevormd wie je bent en je verzorgers waren de figuren wiens gedrag en gewoonten je imiteerde. Misschien was in je ouderlijk huis stiptheid niet belangrijk en brachten je ouders je vaak te laat naar school. Deze omgeving was je eerste sociale scenario. Van daaruit ontwikkelde je meerdere gewoonten en overtuigingen die je nu op volwassen leeftijd herhaalt.

Hoe je de gewoonte om altijd te laat te komen kunt doorbreken

Achter raken met je taken en te laat komen op afspraken heeft gevolgen. Het kan bijvoorbeeld leiden tot ruzie of zelfs ontslag. Chronisch te laat komen komt je niet ten goede.

Maar, ook al denk je misschien dat het gewoon een deel van je persoonlijkheid is, je kunt veranderen. In feite zijn er enkele echt basale strategieën die kunnen helpen je gewoonten, productiviteit en samenleven te verbeteren.

Een aanbevolen methode is het raadplegen van een gespecialiseerde professional. Zoals we al eerder zeiden, kan aanhoudend te laat komen worden veroorzaakt door een angststoornis of ADHD. Daarom is een diagnose stellen een goed uitgangspunt. Andere nuttige strategieën zijn de volgende:

• Stel taken niet uit.
• Vermijd multitasking.
• Train je geheugen en aandacht.
• Routines hebben en je daaraan houden.
• Oefen tijdmanagementtechnieken.
• Leer dingen van tevoren te plannen.
• Voer technieken uit om stress en angst te beheersen.
• Plan om tien minuten voor je afspraken aanwezig te zijn.
• Houd je omgeving netjes. Het zal je helpen om geen tijd te verspillen.
• Houd er altijd rekening mee dat er onverwachte dingen kunnen gebeuren.

Ten slotte, hoewel het waar is dat we allemaal wel eens te laat kunnen komen, hoeft dit niet te betekenen dat het de norm is of een gewoonte moet worden. Als dat wel het geval is, moet je veranderingen in gang zetten. Deze zullen helpen de visie die anderen en zelfs jijzelf van jezelf hebben te verbeteren.