Umberto Eco: schrijver en filosoof

Umberto Eco, bekend om zijn roman 'De naam van de roos', was een pionier op het gebied van semiotiek en culturele studies. Lees verder om meer te weten te komen over deze geweldige filosoof!
Umberto Eco: schrijver en filosoof

Laatste update: 27 oktober, 2019

Umberto Eco was niet alleen een schrijver en filosoof, maar ook een literair criticus, semioticus en professor aan de universiteit. Eco staat met name bekend om zijn roman uit 1980, Il nome della rosa (De naam van de roos). Het is een historische mysterieroman die fictie, Bijbelse analyse, middeleeuwse studies en literaire theorie combineert.

Umberto Eco werd geboren op 5 januari 1932 in Piemonte, Noord-Italië. Zijn vader, Giulio, was accountant en soldaat. Als kind bracht Eco uren door in de bodega van zijn grootvader. Daar ontdekte hij literatuur door de boeken van zijn opa te lezen, waaronder werken van Jules Verne, Marco Polo en Charles Darwin.

Na de Tweede Wereldoorlog trad Eco toe tot een katholieke jeugdorganisatie. Niet lang daarna werd hij zelfs de nationale leider van deze organisatie. In 1954 trad hij echter weer af, te midden van protesten tegen de conservatieve manieren van paus Pius XII. Desondanks behield Eco een zeer goede relatie met de kerk.

Daarna werkte Eco als cultureel redacteur voor de staatsradio Radiotelevisione italiana (RAI) en gaf hij van 1956 tot 1964 ook les aan de Universiteit van Turijn.

Tijdens zijn tijd bij RAI raakte Eco bevriend met een groep baanbrekende kunstenaars bekend als Gruppo 63. De groep bestond uit schilders, muzikanten en schrijvers en had een grote invloed op de literaire carrière van Umberto Eco.

De literaire nalatenschap van deze schrijver en filosoof

Als semioticus probeerde Umberto Eco culturen te interpreteren aan de hand van tekens en symbolen. Hij bestudeerde religieuze talen, vaandels, kledingvoorschriften, muziekbladen en zelfs tekenfilms.

In de tijd dat hij lesgaf aan de Universiteit van Bourgondië publiceerde deze schrijver en filosoof meer dan twintig non-fictieboeken over zijn culturele bevindingen. Zijn literaire werk is uniek omdat hij zijn academische gedachten verwerkte in romans. Eco vond een manier om zijn academische leven en zijn werkleven met elkaar te verbinden als fictieschrijver.

De naam van de roos werd gepubliceerd in Europa, er werden meer dan 10 miljoen exemplaren van verkocht en de roman werd uiteindelijk vertaald in 30 talen. Eco werkte zelf als producent aan de succesvolle verfilming van zijn roman uit 1986, geregisseerd door Jean-Jacques Annaud en met Sean Connery in de hoofdrol.

Ik geloof dat wat we worden afhangt van wat onze vaders ons leren op vreemde momenten, wanneer ze ons niet proberen te onderwijzen. We worden gevormd door kleine stukjes wijsheid.

-Umberto Eco-

Eco bleef gedurende zijn hele leven filosofie en later semiotiek doceren aan de Universiteit van Bourgondië. Hij heeft veel bijgedragen aan de massamediacultuur, iets dat goed terug te zien is in zijn essay Fenomenologia di Mike Bongiorno (Fenomenologie van Mike Bongiorno).

De grote invloed die Eco had maakte hem bekend en als gevolg hiervan werd hij geëerd met meer dan 30 eretitels van gerespecteerde instellingen zoals de Indiana University Bloomington en de Rutgers University.

Scène uit verfilming van de naam van de roos

De naam van de roos en andere literaire werken

Zijn beroemdste roman speelt zich af in een Italiaans klooster in de veertiende eeuw. In deze sublieme setting vinden een aantal moorden plaats.

Monniken worden vermoord door leeftijdsgenoten die proberen een verloren Aristoteles-verdrag over de filosofie te verbergen. Tegen alle verwachtingen in slaagde Eco erin om een ​​groot publiek te boeien met deze roman vol spanning en mysterie.

Eco brengt in zijn boek verschillende parallelle filosofische conflicten tot stand, zoals absolute waarheid versus iemands interpretatie, gestileerde kunst versus natuurlijke schoonheid, voorbestemming versus vrije wil, en, natuurlijk, spiritualiteit versus religie. Met andere woorden, fundamentele meningsverschillen in elk mens.

Dit maakt het mogelijk om het traditionele middeleeuwse christendom voortdurend tegenover het postmodernisme te plaatsen. Eco slaagt erin om de grenzen van beide heel duidelijk weer te geven.

Zijn andere werken hebben enorm verschillende hoofdpersonen die hun wortels in de geschiedenis hebben, zoals een helderziende kruisvaarder in de middeleeuwen, een schipbreukeling uit 1600 en een fysicus uit de negentiende eeuw.

Door de overtuigende fictieve verhalen brachten echter al zijn romans semiotische reflecties teweeg. Eco slaagde er altijd in om een vreemd evenwicht te creëren tussen geschiedenis, realiteit en fictie in zijn literaire werken.

Twee mensen rijden op een stier

De nalatenschap van Umberto Eco aan de universele gedachtegang

In september 1962 trouwde de schrijver en filosoof met Renate Ramge, een Duitse kunstlerares. Samen kregen ze een zoon en een dochter. Eco verdeelde zijn tijd tussen een appartement in Milaan en een vakantiehuis in Rimini.

In 1988 creëerde hij een ongewoon studieprogramma genaamd Western Anthropology aan de Universiteit van Bologna. Dit studieprogramma was in die tijd behoorlijk revolutionair. Het stond meestal namelijk in het teken van niet-westerse mensen (Afrikaanse en Aziatische wetenschappers).

Eco ontwikkelde een internationaal netwerk van transculturele samenwerking met de Franse antropoloog Alain le Pichon. Dit was het uitgangspunt van De eenhoorn en de draak, een essay waarin Eco het heeft over kennis in China en Europa.

De eenhoorn en de draak

In dit werk verwees Eco naar de trend om symbolen, ideeën en concepten van vreemde culturen te classificeren en aan te passen aan ons eigen systeem van culturele referenties.

Het meest opvallende voorbeeld hiervan is Marco Polo. Polo reisde door het oosten, zag een neushoorn maar identificeerde het als een eenhoorn. Marco Polo had het dier een naam gegeven aan de hand van de westerse opvatting van een eenhoorn: een beest met een hoorn.

Veel reizigers spraken over zeemeerminnen of exotische en fantastische plekken. Eco stelde dat dit een gevolg was van de cultuur van mensen. Dit komt omdat wanneer mensen iets onbekends proberen te begrijpen, ze een filter gebruiken van wat ze weten.

Eco was een pionier in het interpreteren van de wereld door onze eigen culturen. Hij heeft zelfs een van de belangrijkste benaderingen van de moderne semiotiek opgezet en ontwikkeld, ook wel interpreterende semiotiek genoemd. Eco stierf op 19 februari 2016 in Milaan als gevolg van alvleesklierkanker. Hij was 84 jaar oud.


Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.


  • Proni, G. (1987) Umberto Eco: An intellectual biography. Londres: De Gruyter Mouton.

Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.