Acht tekenen dat je opgroeide in een disfunctioneel gezin
Ben je opgegroeid in een disfunctioneel gezin? Uiteraard kan niemand van ons onze ouders kiezen, maar we weten wel dat wat deze figuren doen of nalaten blijvende sporen op ons achterlaten. Ten goede of ten kwade. In feite laten onze eerste ervaringen enorm belangrijke indrukken achter.
Er zijn velen die beweren dat hun gezinsleven rampzalig was en dat hun huiselijke leven gevuld was met geschreeuw en ruzies. Dit soort dynamieken en ervaringen zijn echter niet altijd noodzakelijkerwijs het gevolg van disfunctionaliteit.
Sterker nog, soms is er zelfs binnen zo’n chaotische omgeving sprake van liefde en gevoelens van welzijn. In deze gevallen kan het geschreeuw komen van ouders die niet van elkaar houden en uiteindelijk uit elkaar gaan, maar die hun kinderen niet verwaarlozen.
Alle gezinnen zijn anders. Dat gezegd hebbende, zijn er in disfunctionele gezinsmilieus altijd conflicten, verwaarlozing, misbruik, geweld, autoritarisme en, in veel gevallen, psychische stoornissen.
Het lijden van het disfunctionele gezin wordt bepaald door onvoorspelbaarheid. Daarom weten kinderen of adolescenten in deze gezinnen nooit wat er daarna gaat gebeuren.
Ze voelen angst en een gebrek aan controle. Dit betekent dat ze hun eigen gedrag niet kunnen aanpassen om straf of misbruik te voorkomen en dat ze in een permanente staat van stress terechtkomen. Het is geen verrassing dat niemand helemaal ongeschonden uit een ongelukkige jeugd komt.
Het disfunctionele gezin wordt bijna altijd geregeerd door een autoriteitsfiguur. Zij aarzelen niet om constante schuldgevoelens op anderen te projecteren.
Acht tekenen dat je bent opgegroeid in een disfunctioneel gezin
Als het gaat om disfunctionele gezinnen, zijn we geneigd te geloven dat ze voldoen aan een specifiek profiel. We zien ze als koppels die behoren tot de lagere sociale klassen op de rand van de scheiding.
Ze voldoen echter niet altijd aan dit idee. Het enige dat hen wel definieert, is de projectie van negatieve en schadelijke dynamiek. Bovendien hebben beide ouders de neiging elkaar aan te vullen in deze schadelijke dynamiek.
Er zijn veel nuances en eigenaardigheden in deze huishoudens. Uit onderzoek (Engelse link) van de Federale Universiteit van Kazan (Rusland) blijkt dat disfunctionele gezinnen zich vertalen in psychologische trauma’s in de kindertijd. Het effect van deze ervaringen die in de loop der tijd worden volgehouden is inderdaad verwoestend voor de ontwikkeling van het kind.
De American Psychological Association (APA) definieert een disfunctioneel gezin als “een gezin waarin relaties of communicatie verstoord zijn en de leden niet in staat zijn om nabijheid en zelfexpressie te bereiken”. Deze stressvolle en onvoorspelbare dynamiek, gekenmerkt door verschillende vormen van geweld, schendt elke basisbehoefte van ons, als mens.
Als je bent opgegroeid in een disfunctioneel gezin, zullen de volgende gebieden je waarschijnlijk bekend voorkomen.
1. Fysiek geweld en bedreigingen zijn het belangrijkste controlemiddel
In een disfunctioneel gezin zijn bedreigingen voortdurend aanwezig. Ze zijn een dwangmiddel dat vaak gebruikt wordt met de veronderstelde bedoeling kinderen op te voeden. Het taalgebruik is altijd gewelddadig, mist genegenheid en wordt beheerst door geschreeuw. In veel gevallen kan het zelfs leiden tot fysiek geweld, zoals duwen, slaan, duwen, enz.
2. Vele vormen van misbruik
Onder misbruik wordt verstaan elk gedrag dat bedoeld is om iemand te schaden die kwetsbaarder is of die door zijn situatie, leeftijd of omstandigheid in het nadeel is. Als je dus bent opgegroeid in een disfunctioneel gezin, kun je last hebben gehad van autoritaire opvoeding, diskwalificatie, mishandeling, seksueel misbruik, enz.
3. Familieconflict
Disfunctionele gezinnen ruziën, vechten, beledigen en dagen elkaar uit. Bijgevolg is het huis gevuld met geschreeuw en voortdurende ruzies, hetzij tussen de ouders onderling, hetzij met andere figuren. Bovendien laten dit soort gewelddadige dynamieken hun sporen na en worden ze nooit vergeten.
4. Emotionele ongeldigheid
Eén ding dat je bijblijft als je bent opgegroeid in een disfunctioneel gezin is het gevoel niet belangrijk te zijn. Wat je nodig had deed er niet toe. Je gevoelens waren onbelangrijk en je vond het het beste om ze te verzwijgen en te onderdrukken. In feite slikte en verzweeg je je angsten en verdriet.
5. Geen communicatie
Als je opgroeide in een disfunctioneel gezin, waren je woorden, evenals je behoeften, onbelangrijk. In feite hadden je ouders liever dat je stil was, omdat ze stilte zagen als een teken van goede opvoeding, onderwerping en gehoorzaamheid. Als je daarom ooit je mening durfde te geven of hen tegensprak, werd je gestraft.
6. Ongelijke behandeling en discriminatie
Vooroordelen, gendervooroordelen en allerlei vormen van discriminatie komen in deze familiemicrokosmossen vaak voor. De oudste broer of zus kan bijvoorbeeld meer gewaardeerd worden dan de kleintjes, of de jongens meer dan de meisjes. Of het is de vader die dicteert terwijl de moeder op de achtergrond blijft.
7. Gevoelens van isolatie
Volgens een studie (Spaanse link) van de Universiteit van Barcelona (Spanje) voeren disfunctionele gezinnen een soort ouderlijk terrorisme uit. Als zodanig zijn de kinderen geïsoleerd van hun sociale omgeving.
Dit betekent dat de kinderen en de ouders nauwelijks contact hebben met de uitgebreide familie (ooms, grootouders, neven en nichten…). Bovendien zijn ze beperkt in hun mogelijkheden om vrienden te maken en te genieten van vriendschappen buiten school.
8. Ouders met verslavingen of psychische stoornissen
Als je bent opgegroeid in een disfunctioneel gezin, is het zeer waarschijnlijk dat een van je ouders leed aan een of andere verslaving of psychische stoornis. Bijvoorbeeld alcoholisme, drugs, gokverslaving of een borderline persoonlijkheidsstoornis.
Dit soort situaties zijn uitputtend voor alle gezinsleden. In feite schetsen deze werkelijkheden de chaos en onvoorspelbaarheid waar we het eerder over hadden. Het is nooit te voorzien hoe deze ouders gaan reageren, en de gebeurtenissen zijn tegelijkertijd onzeker en gewelddadig.
Ten slotte ondermijnt het opgroeien in een disfunctioneel gezin de waarde, de psychologische neigingen en het emotionele universum van een kind. Als je in deze situatie verkeert, moet je jezelf genezen nu je volwassen bent. Je moet jezelf opnieuw opbouwen en al die negatieve ervaringen achter je laten. Dat betekent dat je met hoop naar de toekomst kunt kijken.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Herrera Santí, Patricia María. “La familia funcional y disfuncional, un indicador de salud.” Revista cubana de medicina general integral 13.6 (1997): 591-595.
- Minullina, A.. (2018). Psychological Trauma Of Children Of Dysfunctional Families. 65-74. 10.15405/epsbs.2018.09.8.
- O’Shea Brown, Gillian. (2021). Dysfunctional Family Systems. 10.1007/978-3-030-61416-4_4.