Friedrich Glauser: vader van de Duitse misdaadroman
Friedrich Glauser was een van die gekwelde genieën die zijn leven lang leed en na zijn dood leraar werd. Tegenwoordig beschouwt men hem als de vader van de Duitse misdaadroman en als een van de meest grimmige en ontroerende schrijvers aller tijden. De laatste decennia is zijn prachtige werk zelfs nog bekender geworden.
Deze Zwitserse auteur schreef al heel jong gedichten, maar kon ze niet gepubliceerd krijgen. Zoals vaak gebeurt, werden de teksten pas na zijn dood vrijgegeven. Glauser drukte echter zijn ware scherpzinnigheid uit in het verhalende genre. Toch kreeg hij helaas maar zes jaar de kans om die te cultiveren voordat hij overleed.
Een van de interessantste aspecten van zijn karakter is dat hij zijn werk begon in wat toen bekend stond als een krankzinnigengesticht (nu psychiatrisch ziekenhuis genoemd). Het is fascinerend dat een individu dat kennelijk ondergedompeld was in zoveel tegenstrijdig gedrag tot zoveel originaliteit en creatieve intensiteit in staat was.
“Ik ben een officiële duiker, degene die de potten schrobt. Ik ben dus een soort zeeman. En de matrozen houden van rum. Ze drinken hun hele leven rum en worden oud als de zee hen niet eerst opslokt. Aan de andere kant waren mijn leraren, de geheelonthouders, vuile ratten: daarom preekten ze zeker met zoveel overtuiging nuchterheid.”
-Friedrich Glauser-
Het vroege leven van Friedrich Glauser
Friedrich Glauser werd geboren in Wenen op 4 februari 1896. Zijn vader was een Zwitserse leraar genaamd Charles Pierre Glauser. Zijn moeder, Theresia Scubitz, was Oostenrijkse. Helaas overleed zij toen Friedrich nog maar vier jaar oud was. Zijn vader hertrouwde twee jaar later.
De opvoeding van Glauser was uiterst streng en er waren weinig uitingen van genegenheid. Er wordt gezegd dat hij van jongs af aan gewend was te liegen om te bereiken wat hij wilde bereiken. Velen zagen hem als een nogal doelloos rondzwervende jongen, die vaak honger leed, maar zich daar niets van aantrok.
Hij was verre van een goede leerling. Als gevolg daarvan had hij voortdurend aanvaringen met zijn vader, die in 1909 scheidde en in 1911 hertrouwde. Friedrich was toen 15 jaar oud, en zijn vader vertrouwde de rest van zijn opleiding toe aan zijn grootmoeder. De tiener ontsnapte echter naar Hongarije. Toen zijn vader hem vond, schreef hij hem in op een Zwitserse kostschool.
Een complex leven
Het internaat bereikte echter niet wat zijn vader had gehoopt: hin te disciplineren en van hem een gewone jongen te maken. In feite was hij tijdens zijn verblijf betrokken bij een ernstige woordenwisseling met een van zijn leraren. Hierbij sloeg Glauser hem.
Ondertussen had hij schulden bij veel mensen uit naburige steden en kon geen van hen betalen. Uiteindelijk zette men hem uit de instelling.
Hierna stuurde zijn vader hem naar het Collège de Genève (Genève, Zwitserland) om te studeren. Daar schreef hij een sterk kritische recensie van de dichtbundel van een van zijn leraren. Hoewel hij dat anoniem deed, werd hij al snel ontdekt en van de school gestuurd. Uiteindelijk voltooide hij zijn middelbare studies aan het Minerva Instituut in Zürich.
In 1916 begon hij scheikunde te studeren, maar dit duurde slechts één jaar. Hij trok zich terug en begon zich te mengen met enkele Dada-kunstenaars. Een paar jaar later werd hij in een afdeling geplaatst wegens losbandig gedrag.
Men beschuldigde hem van concubinaat, het gebruik van drugs en het hebben van talloze schulden. Tegen die tijd was hij ook verslaafd aan morfine en opium.
Een reeks psychiatrische opsluitingen
In 1919 onttrok Friedrich Glauser zich aan zijn voogdij en ging naar Genève. Daar werd hij opgesloten in het psychiatrisch centrum van Münsingen. Hij ontsnapte en kwam terecht in de stad Ascona.
Kort daarna werd hij opgepakt wegens morfinegebruik en naar het psychiatrisch ziekenhuis van Zürich gebracht. Een artikel in de Associación Colegial de Escritores de España legt men uit hoe Glauser leed aan geestelijke stoornissen, morfineverslaving en onaangepastheid.
In feite werd Glauser in verschillende inrichtingen opgenomen, maar wist uit al die inrichtingen te ontsnappen. Hij deed vijf zelfmoordpogingen en kwam verschillende keren in aanraking met de autoriteiten voor kleine misdrijven.
In 1921 ging hij in het Franse Vreemdelingenlegioen, in opdracht van zijn vader. Daar bereikte hij enige stabiliteit. In 1923 werd hij echter medisch ontslagen wegens hartproblemen.
Na verdere psychiatrische opnames onderging Friedrich Glauser een psychoanalyse. Blijkbaar gaf dit voor hem de doorslag om zich toe te leggen op het schrijven. Tijdens zijn laatste internering in Münsingen begon hij zijn beroemdste romans te schrijven. Ook ontmoette hij Berthe Bendel, een verpleegster met wie hij later in Chartres woonde.
Friedrich Glauser en zijn paradoxale einde
In 1938 besloten Glauser en Bendel te gaan trouwen. Maar op de avond voor het huwelijk kreeg Friedrich een beroerte. Hij stierf twee dagen later, 42 jaar oud. Zijn werken hebben een echt authentiek stempel, omdat ze de vorm hebben van detectiveverhalen, maar geschreven zijn met de scherpe blik van een psychoanalyticus.
Bijzonder is dat in Glausers verhalen de verkenning van de menselijke ziel veel interessanter is dan de misdaden zelf. Zijn genialiteit is de reden waarom de meest prestigieuze prijs voor misdaadromans in Duitsland (de Friedrich Glauser Prijs) zijn naam draagt.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Fortea, C. (2021). En las profundidades de la humanidad. «Adentrarse en Gourrama», de Friedrich Glauser. República de las letras. Revista de la Asociación Colegial de Escritores. https://republicadelasletras.acescritores.com/2021/03/17/en-las-profundidades-de-la-humanidad-adentrarse-en-gourrama-de-friedrich-glauser/
- Baumberger, C. (2006). Resonanzraum Literatur: Polyphonie bei Friedrich Glauser. In Resonanzraum Literatur. Brill Fink.