Vijf films over geestelijke gezondheid

Geestelijke gezondheid is de hoofdpersoon in ontelbare films. Vele ervan zijn echt goed en kunnen, behalve om je te vermaken, ook dienen om je nieuwsgierigheid over het onderwerp te bevredigen.
Vijf films over geestelijke gezondheid
Cristina Roda Rivera

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Cristina Roda Rivera.

Laatste update: 21 augustus, 2023

Het gebied van de geestelijke gezondheid heeft een aantal mysterieuze en fascinerende thema’s opgeleverd. Daarom willen we vandaag vijf films over geestelijke gezondheid bespreken.

Deze problemen hebben zowel het kleine als het grote scherm geïnspireerd hebben. Terwijl sommige werken het onderwerp psychische stoornissen nauwkeurig behandelen, hebben andere de neiging te fantaseren over sommige van de meer ‘herkenbare’ elementen ervan.

Jarenlang zijn de besprekingen van dit onderwerp in films op zijn best schetsmatig geweest. Ze ontkennen inderdaad vaak de waarheid achter de psychische ervaringen waarmee mensen dagelijks te maken hebben.

De beste films in het uitbeelden van geestelijke gezondheid

Op het witte doek zijn er veel pogingen geweest om psychische aandoeningen uit te beelden. Sommige zijn niet meer dan vage pogingen of benaderingen over het onderwerp geweest. Andere hebben de nodige ijver aan de dag gelegd en de problemen waar mensen in werkelijkheid mee te maken hebben nauwkeurig en gevoelig weergegeven.

In dit artikel bespreken we vijf films over geestelijke gezondheid om te zien hoe de amusementsindustrie dit onderwerp benaderd heeft. Ook gaan we in op de vraag of ze het beter of slechter gemaakt hebben.

1. Lipsett Diaries van Theodore Ushev

Om je eetlust voor films over geestelijke gezondheid op te wekken, raden we je aan deze korte film te bekijken. Daarin draait het om het leven en werk van de Canadese experimentele filmregisseur, Arthur Lipsett. Hij pleegde zelfmoord in 1986 toen hij 49 jaar oud was.

Arthur Lipsett inspireerde generaties filmmakers, waaronder George Lucas en Stanley Kubrick. Deze bekroonde animatiefilm van Theodore Ushev, met de stem van de jonge Xavier Dolan, illustreert de strijd en duizelingwekkende val van de Canadese filmmaker.

Ontwikkeld als een intiem dagboek en getransfigureerd in een spervuur van beelden en geluiden, wordt geprobeerd Lipsett’s persoonlijkheid vast te leggen aan de hand van fragmenten uit zijn eigen films. In feite is het een kunstwerk op het scherm dat de duizelingwekkende val illustreert van een kunstenaar die lijdt aan een depressie en verkeerd benoemde ‘waanzin’.

2. Silver Linings Playbook van David O. Russell

Silver Linings Playbook probeert bipolaire stoornis op het scherm te verbeelden. Of het nu in films is of via getuigenissen van beroemdheden (zoals Mariah Carey of Kanye West), het is de stoornis waarover het meest gesproken wordt.

Het probleem is dat de term in de omgangstaal verkeerd gebruikt wordt. Inderdaad, bipolair zijn betekent niet alleen dat je een slecht humeur hebt of vaak van gedachten verandert.

Deze romantische komedie slaagt erin het genre waar zovele anderen in gefaald hebben nieuw leven in te blazen. Dat lukt door het te injecteren met de korrel en emotie van realistisch drama.

De twee hoofdrolspelers worden bijzonder goed neergezet door de acteurs. Ze tonen de moeilijkheden die de patiënten in hun omgeving ondervinden wanneer ze zich tijdens hun bipolaire episodes proberen te oriënteren.

De film laat echter de depressieve fasen van de stoornis niet voldoende zien. In feite zijn deze meestal het pijnlijkst omdat ze het langst duren. Ze  weerspiegelen het probleemgedrag dat mensen in de manische fase vertonen.

3. Sorrow and Joy van Nils Malmros

Sorrow and Joy was de meest recente film van een van de invloedrijkste regisseurs in de Deense cinema, Nils Malmros. Hij heeft de neiging cinema te gebruiken als een cathartisch middel, en deze autobiografische film over de moord op zijn dochter door zijn vrouw is daar een goed voorbeeld van.

Hij wachtte tot het einde van zijn carrière met het maken van deze film om zijn vrouw te beschermen tegen stigmatisering en afwijzing. In de film wordt de regisseur vertegenwoordigd door filmmaker Johannes (Jakob Cedergren) die zijn vrouw Signe (Helle Fagralid) na een tragedie probeert te beschermen tegen gerechtelijke stappen.

De film brengt een consequent ernstige en droevige stemming over. De film bevat verschillende emotioneel intense scènes maar slaagt erin tragische morbiditeit te vermijden. Nils’ bedoeling is dat we de omgeving begrijpen die bij een moeder een psychotische episode teweegbracht die culmineerde in het vermoorden van haar dochter.

Er is geen precedent in de filmgeschiedenis voor een autobiografische film over zo’n grimmige tragedie. In feite is het in de hedendaagse media eerder het tegenovergestelde.

We worden gebombardeerd met banale verhalen over mensen die denken dat ze interessant zijn. In deze film wil Nils echter een belangrijke bijdrage leveren aan het genre.

4. Another Woman van Woody Allen

Wanneer filosofieprofessor, Marion Post (Gena Rowlands) een appartement huurt om aan haar nieuwe boek te werken, realiseert ze zich dat ze gesprekken kan horen uit de kamer ernaast. Daar  is het kantoor van een psychiater gehuisvest.

Marion raakt geboeid door sessies met een patiënte, Hope (Mia Farrow) genaamd. Terwijl Hope haar emotionele worstelingen bespreekt, begint Marion haar eigen leven opnieuw te evalueren. Ze beseft dat haar kilheid haar van vrienden en familie heeft vervreemd. Ook realiseert ze zich dat ze het vinden van de ware liefde heeft gemist.

Deze film is een psychologische karakterstudie, vrij van het nogal kenmerkende neuroticisme van Woody Allen, maar rijp met enkele van zijn scherpzinnigste inzichten. Het is een tedere, complexe, en ontroerende karakterstudie van een vrouw die gevangen zit tussen midlife spijt en echtelijke wrok.

5. Guilt van Ibon Cormenzana

Deze film uit 2022 wordt geregisseerd door de twee sterren van de film. Zij zijn in het echt ook een echtpaar. Manuela Vellés schreef dit ingewikkelde script samen met haar partner, Ibon Cormenzana, toen ze midden in een zwangerschapscrisis zat.

Schuld is de eerste uitstap van de acteur op het gebied van scenarioschrijven (ze werd bekend door haar vertolking in Chaotic Ana). Haar durf om in deze film vele verschillende taboes tegelijk aan te pakken heeft veel critici verbaasd.

De film vertelt over de ingrijpende gevolgen die verkrachting kan hebben. Het verhaal gaat veel verder dan het leed dat het slachtoffer op dat moment kan ervaren.

Aangevallen door een vriend van haar vriend, onthutst door haar verbijstering, schuldgevoelens en gevoelens van walging, zondert de hoofdpersoon zich van iedereen af om een proces van zelfvernietiging te beginnen dat ze denkt te verdienen.

De film behandelt gevoelige en actuele onderwerpen, zoals seksuele toestemming, gebrek aan seksuele empathie, ongewenste zwangerschap, en absolute eenzaamheid in het moederschap.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.