Een korte geschiedenis van homofobie

Homofobie heeft in veel samenlevingen altijd bestaan. Het artikel van vandaag zal de geschiedenis ervan bespreken. Misschien helpt het mensen deze oordelende houding te evalueren en te blijven groeien totdat deze verdwijnt.

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Isabel Monzonís Hinarejos.

Laatste update: 28 november, 2023

Momenteel zijn er wereldwijd veel inspanningen om homofobie tegen te gaan en homoseksualiteit te legaliseren, decriminaliseren en normaliseren. Steeds meer landen bevorderen deze rechten, maar er is nog veel werk te doen. Maar homoseksualiteit werd niet altijd gediscrimineerd. Het artikel van vandaag gaat in op homofobie, het ontstaan ervan en de evolutie door de geschiedenis heen.

Het woord homofobie komt van de Griekse woorden homo (gelijk) en fobie (angst). Bovendien was homoseksueel gedrag gebruikelijk in het oude Griekenland, zij het met bepaalde nuances. Het was een mannelijk voorrecht en alleen geaccepteerd in bepaalde sociale rangen. Bovendien hing het ook af van de rol die elke persoon speelde in de seksuele relatie.

Iets soortgelijks gebeurde in de vroege Romeinse tijd. De tradities ontwikkelden zich echter met het verschijnen van het christendom en de geleidelijke bekering van het Romeinse volk tot deze religie. Je kunt daarom zeggen dat het homofobe discours ontstond in het middeleeuwse christelijke Europa.

In de 5e en 15e eeuw “stond” de christelijke kerk seksuele relaties alleen toe binnen het huwelijk en met als enig doel de voortplanting. Dus alle seksuele praktijken die de voortplanting belemmerden waren volgens hen ongepast en onnatuurlijk. Daarom veroordeelden ze ook alle seksuele praktijken buiten het huwelijk, zoals overspel, “bestialiteit” en homoseksualiteit.

Vanaf de 13e eeuw werd de “zonde” van sodomie ook een “misdaad tegen de natuur” of tegen de “natuurwet”. Guash (2000) definieert deze wet als “de door God ingestelde weg voor rationele schepselen om deel te nemen aan de Eeuwige Wet”.

De transformatie van het homofobe discours in het hedendaagse tijdperk

Van religie naar geneeskunde

Er vonden weinig veranderingen plaats tot het begin van het hedendaagse tijdperk in de 19e eeuw. Het religieuze discours veroordeelde homoseksualiteit tot aan de Franse Revolutie.

Na de crisis van het Ancien Régime kwam er echter een kleine verandering. Eerst dicteerde religie acceptabel seksueel gedrag, maar daarna nam de geneeskunde het over. In feite herdefinieerde de geneeskunde het concept en stelde vast dat onconventionele seksualiteiten tegen de biologie ingingen.

Daarom waren degenen die de sociaal verwachte normen voor seksualiteit overschreden in de 19e eeuw niet langer “zondaars” maar werden ze “ziek” (Guasch, 2000).

De Tweede Wereldoorlog, de seksuologie en de seksuele revolutie

Na de Tweede Wereldoorlog begon er een langzaam veranderingsproces in het medische discours over niet-heteroseksuele seksualiteit. Dankzij de opkomst van de seksuologie begon seksualiteit bestudeerd, gecontroleerd en behandeld te worden onder deze nieuwe discipline. Het was het begin van een revolutie in de studie van seksualiteit.

Onderzoekers als W. Masters, V. Johnson en Alfred Kinsey kwamen in deze jaren op. Er zijn zelfs actuele series en films over hen, zoals Masters of Sex (2013-2016) en Kinsey (2004).

Hun bevindingen in het materiaal over de menselijke seksuele respons en seksuele disfuncties, evenals het beroemde Kinsey-rapport, zijn belangrijke gebeurtenissen die vooruitliepen op de seksuele revolutie van de jaren ’70.

De LGBT-rechtenbeweging en homofobie

Homoseksuele normaliteit (Engelse link) begon in dit decennium opnieuw gedefinieerd te worden. Met andere woorden, mensen begonnen zich af te vragen of heteroseksualiteit wel de enige geldige seksuele oriëntatie was. De studie van seksualiteit werd volledig geconsolideerd vanaf het volgende decennium, dankzij de homo- en feministische bewegingen.

Het begin van de homorechtenbeweging begon inderdaad in de 19e eeuw. Het duurde echter tot de Stonewall rellen in 1969 (Engelse link) voordat het “officieel” werd. De LGBT-beweging begon zich te richten op het afschaffen van wetgeving, het strafbaar stellen van homoseksualiteit en het elimineren van negatieve houdingen en afwijzing tegenover deze groep sinds deze gebeurtenissen.

Sindsdien hebben twee gebeurtenissen de kruistocht tegen homofobie bepaald. De eerste was de verwijdering van homoseksualiteit als een geestelijke stoornis uit de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders (DSM) in 1973. De tweede was het schrappen van homoseksualiteit als ziekte door de Wereldgezondheidsorganisatie in 1990.

Homofobie vandaag de dag

De ontdekking bij het onderzoeken van de huidige oorzaken van homofobie geeft aan dat de variabelen die deze houdingen het meest beïnvloeden zijn (Frías, 2006):

• Politiek conservatisme.
• Sociaal contact met homoseksuele mensen.
• Discriminatie en vooroordelen.
• Sociale afstand.
• Vijandigheid en agressie.
• Angst voor aids.
• Attributies over de oorsprong van homoseksualiteit.
• Opleidingsniveau.
• Religiositeit.
• Seksisme.
• Socialisatie van de traditionele genderrol.
• Mate van autoritarisme.
• Geslacht.

Hoewel er veel vooruitgang is geboekt in de strijd voor LGBT-rechten, is homofobie nog steeds aanwezig in alle samenlevingen. Sommige landen normaliseren en beschermen homoseksuelen, maar andere landen vervolgen hen en straffen hen met de dood. Zoals je je kunt voorstellen, geeft de huidige wereldwijde situatie aan dat er nog een lange weg te gaan is.