Parapsychologie: Onderzoek naar het paranormale en het paranormale

Hoe heet de discipline die paranormale verschijnselen op paranormaal niveau bestudeert ? Heeft het enige wetenschappelijke geldigheid? In dit artikel zullen wij deze vragen beantwoorden en uitleggen wat parapsychologie inhoudt.

Onder het label parapsychologische verschijnselen, ook bekend als psi-verschijnselen, wordt een reeks gebeurtenissen gegroepeerd die niet door de natuurwet kunnen worden verklaard. Dit etiket verwijst ook naar de kennis die een persoon verwerft door gebruik te maken van zintuiglijke vaardigheden die afwijken van de gebruikelijke. De discipline die zich bezighoudt met dergelijke verschijnselen is de parapsychologie.

De wetenschappelijke belangstelling voor dit specifieke onderwerp is vrij recent. Het geloof in de realiteit van dergelijke verschijnselen bestaat echter al heel lang.

Vóór het verschijnen en de ontwikkeling van het huidige wetenschappelijke denken, werd de causaliteit van alle fysische verschijnselen echter niet goed begrepen. Daarom nam men zijn toevlucht tot magische verklaringen. Bijvoorbeeld geesten, tovenaars, demonen, mythologische wezens, enz.

Parapsychologie

Parapsychologie is de studie van buitenzintuiglijke waarneming (telepathie, helderziendheid, voorkennis en voorgevoel), wisselwerking tussen geest en materie, en verschijnselen die duiden op overleving na de lichamelijke dood. Daarnaast omvat het bijna-dood ervaringen, verschijningen, en reïncarnatie. (Bonilla, 2010). Laten we eens kijken naar de definities van enkele van de bestudeerde onderwerpen:

• Telepathie. Hersenen-naar-hersenen communicatie.
• Helderziendheid. Waarnemen van visuele realiteiten die niet iedereen kan zien.
• Remote viewing. Het waarnemen van indrukken over een ver of ongezien voorwerp, zogenaamd met de geest.
• Voorkennis. Het zien of direct bewust worden van gebeurtenissen in de toekomst.
• Macropsychokinese. Het hebben van een invloed op fysieke systemen op grote schaal, echter zonder enige fysieke interactie.
• Biopsychokinese. Het hebben van een invloed op levende organismen zonder enige fysieke interactie.
• Retrocognitie. Weten over een gebeurtenis in het verleden wat iemand niet met normale middelen had kunnen leren of verkrijgen.

Onderzoek op dit gebied kreeg aandacht in de tweede helft van de 19e eeuw en het begin van de 20e. Dit was het gevolg van de populariteit van het spiritisme. Terzelfder tijd begonnen verschillende onderzoeken naar vreemde verschijnselen. Deze onderzoeken leverden twee hypothesen op:

• Verschijningen, communicatie met de doden, bijna-dood ervaringen, voorkennis, vreemde geluiden en bewegingen hebben verborgen betekenissen. Deze verschijnselen staan bekend als “door noodzaak bepaalde gebeurtenissen.” (Ehrenwald, 1978).
• Helderziendheid, telepathie en waarzeggerij met kaarten kunnen in een laboratorium worden geproduceerd, en de som van de juiste antwoorden zou naar verwachting statistisch significant zijn. Deze verschijnselen staan bekend als “door fouten bepaalde gebeurtenissen” (Ehrenwald, 1978).

Psychische verschijnselen en verklarende hypothesen

Wat er bekend is over de psychische verschijnselen die door de parapsychologie worden bestudeerd, kan als volgt worden samengevat (LeShan, 2009).

• Sommige mensen tonen aan dat zij over informatie beschikken die zij moeilijk via zintuiglijke kanalen zouden kunnen verkrijgen. Bijvoorbeeld, telepathische, helderziende, of precognitieve verschijnselen.
• De ruimte of andere fysieke factoren tussen de oorspronkelijke informatie en de persoon die deze blijkt te bezitten zijn geen bepalende factoren.
• Emotionele factoren bepalen de band tussen de oorsprong van de informatie en de persoon die vervolgens aantoont over die kennis te beschikken.
• Veel mensen ervaren grote druk wanneer zij opiniestukken over paranormale verschijnselen horen of lezen of informatie over paranormale verschijnselen ontdekken.

Er zijn drie hypothesen geformuleerd om deze verschijnselen te verklaren. De eerste zinspeelt op het bestaan van een hoger buitenzintuiglijk vermogen, in gevallen van telepathie of helderziendheid.

De tweede beweert dat het bestaan van niet-materiële wezens het bestaan van dergelijke verschijnselen kan verklaren. Met andere woorden, zij stelt dat aspecten die verband houden met de persoonlijkheid niet ophouden te bestaan op het ogenblik van de lichamelijke dood. De derde hypothese, tenslotte, combineert de vorige twee.

Sommige parapsychologische gebeurtenissen kan men verklaren door geldige wetenschappelijke antwoorden. Bijvoorbeeld, de visuele verschijnselen of openbaringen zouden te wijten kunnen zijn aan hallucinaties. In feite zijn veel van deze verschijnselen te verklaren door visuele stoornissen.

Bovendien is het bekend dat de mechanische prikkelingen die het zenden van elektrische signalen naar de hersenen teweegbrengen, de oorzaak zijn van visuele flitsen. Deze zijn kenmerkend voor bepaalde parapsychologische verschijnselen (Haddrill, n.d.).

Kritiek op parapsychologie

Parapsychologie wordt niet ondersteund door de theoretische modellen die door de natuurwetenschappen of de psychologie worden aanvaard. Immers, alleen maar omdat deze pseudowetenschap de wetenschappelijke methode gebruikt, maakt haar nog niet wetenschappelijk. Bovendien is het loutere gebruik van experimentele methodologieën niet voldoende om haar die status te verlenen.

Als een discipline als wetenschappelijk moet worden opgevat, moet zij een theorie voortbrengen die te toetsen is door de wetenschappelijke methode. Op zijn beurt moet deze theorie zich kunnen verhouden tot het geheel van aanvaarde wetenschappelijke kennis.

Met andere woorden, zij moet aansluiting kunnen vinden bij de rest van de kennis. Tot op heden heeft de parapsychologie echter nog geen dergelijke theorie voortgebracht. Daarom is haar status die van een pseudowetenschappelijke discipline.

Tenslotte is de parapsychologie er niet in geslaagd het bestaan van enig paranormaal verschijnsel onder gecontroleerde laboratoriumomstandigheden aan te tonen.

In feite zijn hun ogenschijnlijke experimentele successen in veel gevallen eerder te danken aan de methodologische gebreken in hun onderzoeksmethoden dan aan de verklaringen die de parapsychologen zelf aan hebben gedragen.