Liefde heeft geen vergrootglas nodig, maar een spiegel
Als sommige mensen verliefd zijn, gedragen ze zich bijna als een sluipschutter. Ze houden een vergrootglas boven hun partner om defecten, fouten en zwakke punten te vinden. Ze ondermijnen het gelukt, en uiteindelijk maken ze de relatie kapot. Liefde onder een vergrootglas leggen werkt nooit. Liefde heeft eerder een spiegel nodig.
Het is een schoolvoorbeeld van een lafaard. Iemand die niet begrijpt dat liefde spiegels nodig heeft – geen vergrootglazen.
Als het gaat om de lastige kwesties als relaties, is er niemand die het allemaal weet. De meesten van ons zijn al meer dan één keer de afgrond ingestort, en hebben een wrak van dromen en hoop achtergelaten.
We hebben schipbreuk geleden in een oceaan van onmogelijke liefdes en laffe passie, of we nu bang of juist besluiteloos waren.
“Gedrag is een spiegel waarin iedereen zijn eigen beeld laat zien.”
-Goethe-
Nu is er één soort relatie die gewoonlijk meer verwoesting veroorzaakt dan welke relatie dan ook. Het is er één waar één of beide partners als ‘identiteitsvernietiger’ optreden.
Ze richten hun aandacht op alles wat ze niet leuk vinden, alle dingen die hen storen aan hun partner. Waarom? Om hem belachelijk te maken en onder controle te houden.
Ze doen het omdat ze zo de controle over de relatie krijgen en hun gewonde eigenwaarde compenseren.
Bijna zonder het te beseffen raken we verstrikt in een hamsterwiel, en is het onze eigen traagheid die ons in een gevaarlijke dynamiek van ontevredenheid gevangen houdt.
Een dynamiek waarbij één persoon het vergrootglas vasthoudt, maar niet in staat is zichzelf in de spiegel te bekijken om de gaten in zijn innerlijk te zien, en onvolwassenheid.
De complexiteit van de liefde: de andere persoon de schuld geven
Howard Markman is hoogleraar psychologie aan de Universiteit van Denver en een van de bekendste onderzoekers op het gebied van relaties. Zijn werken zijn veel gepubliceerd. Ze illustreren met precisie en originaliteit de vele problemen die zich voordoen in het kader van het alledaagse en het gemeenschappelijke leven.
Een van de interessantste ideeën van Dr. Markman is dat de meeste mensen die naar relatietherapie gaan ervan overtuigd zijn dat alle problemen en ongelukkigheid te wijten zijn aan de andere persoon.
Ze koesteren de onmogelijke hoop dat de therapeut zal zorgen voor ‘genezing’, of het verkeerde gedrag van de partner zal ‘genezen’. Als het aan hen ligt – en dit is wat ze vaak verwachten van de deskundige – zal hun partner bij het nekvel worden gegrepen en gestraft worden voor zijn slechte gedrag.
Nou, achter de problemen van de meeste koppels schuilt meestal geen probleem met de geestelijke gezondheid, maar eerder een probleem met de relationele dynamiek. Een dynamiek die de twee hebben opgebouwd en die definieert hoe ze zich naar elkaar gedragen.
Voor Dr. Markman worden klachten die in zijn spreekkamer worden besproken vaak geassocieerd met bepaalde tekortkomingen met betrekking tot emotionele vorming en psychologische vaardigheden. Daarom stelt hij voor dat we ‘psycho-educatie’ van jongs af aan op school zouden geven.
Het doel van psycho-educatie zou zijn om ons strategieën, middelen en vaardigheden te geven, zodat we onszelf kunnen helpen. Het zou ons leren om naar onszelf te kijken in de spiegel. Het identificeren van onze eigen angsten, onzekerheden en, last but not least, het afbreken van de onbuigzame rollen en gendernormen in de samenleving.
Als het op de liefde aankomt, worden sommige mensen door deze rollen en normen meegesleurd. Ze kunnen deze rollen hebben geërfd van hun eigen familie.
Misschien hebben ze geleerd dat het ‘beter is om te zwijgen en het te accepteren’, en ‘als hij dit niet doet, houdt hij niet van me, dus moet ik boos worden’.
In essentie is het de bedoeling om een basis van zelfkennis te leggen, zodat we voor onszelf kunnen zorgen en zo de beste versie van onszelf kunnen worden in een relatie.
Liefde geneest niet als je niet van jezelf houdt
In deze kleurrijke, complexe en steeds groeiende structuur van relaties is er altijd ruimte voor conflicten.
In plaats van dit als iets negatiefs te zien, zoals een ziekte waarmee we besmet zouden kunnen raken, zouden we het moeten zien als een motor die ons dwingt onszelf beter te leren kennen en de relatie te versterken.
“Liefde dringt er bij ons op aan om vertrouwen te hebben in anderen en hun hetzelfde respect te tonen als wij hebben voor onszelf.”
–Mahatma Gandhi–
Conflicten ontwaken het diepste deel van ons zijn. We creëren echter nog steeds onnodige conflicten door het vergrootglas obsessief vast te houden boven de vermeende gebreken van de ander.
We doen dit terwijl we ons niet bewust zijn van onze eigen emotionele verantwoordelijkheid. We realiseren ons niet dat we soms zo naakt en verkleumd door het leven lopen dat we alleen maar willen dat iemand ons bescherming biedt. Een warme plek.
Maar luister: deze formule werkt nooit. Personen die als ‘opvanghuis’ en ‘arts’ dienen, voelen zich alleen nuttig als ze nodig zijn. Helaas is het een afhankelijke relatie.
Vroeg of laat zullen ze geen energie, leven en waardigheid meer hebben. Omdat ze onder het onverbiddelijke vergrootglas zal leven.
Laten we niet toestaan dat dit gebeurt. Laten we allemaal voor de spiegel gaan staan en onszelf en ons gevoel van eigenwaarde herontdekken. Laat jezelf niet meeslepen in een relatie waar je je eigen geluk moet opofferen om bemind te worden.