De psychologie van wrokkige mensen: wat verbergen ze?

Wrokkige mensen klampen zich bijna altijd vast aan dingen waardoor ze gekwetst zijn. Deze gebeurtenissen zijn dan net brandende kooltjes die ze maar niet los kunnen laten.

Dit doen ze zodat ze deze zogenaamde kooltjes later terug naar de “daders” kunnen gooien, wanneer ze maar willen. Het ironische hiervan is dat ze hier uiteindelijk alleen zichzelf mee hebben. Er is niks positiefs aan het langdurig vastklampen aan deze smeulende haat en woede.

Meeste mensen kennen wel wat wrokkige mensen. Er is echter één ding dat we altijd in gedachten moeten houden: vaker wel dan niet denken we dat degenen die zulke diepe, zelfdestructieve gevoelens ervaren, mensen zijn die nooit hebben geleerd anderen te vergeven. Dit is echter een erg ingewikkeld onderwerp dat verschillende kanten kent.

Het maakt niet echt uit wat mensen te zeggen hebben over dit gevoel. De waarheid is namelijk dat het een vrij universeel en terugkerend iets is, en niemand is per definitie immuun tegen de ervaring hiervan. Iemand die kwetsende gebeurtenissen meegemaakt heeft, zoals een verlies of verraad, zal sneller wrok koesteren.

Waar komt het vandaan?

Veel wrokkige mensen zijn slachtoffer geweest van gecompliceerde en kwetsende situaties. Hierin zagen ze geen uitweg. Ze konden enkel alles opkroppen en vervormen tot boosheid.

Wanneer we de reden achter dit gevoel kunnen zien, kunnen we het wellicht ook begrijpen. Desalniettemin is het vanuit een psychologisch standpunt geen gezond gevoel om te lang te koesteren.

De eerste reden hiervoor is dat het gekenmerkt wordt door een erg schadelijke eigenschap: het is chronisch. Dit is een pijnigende toestand die zich vaak lang laat voortslepen, tot op het punt waar het andere delen van iemands dagelijkse leven kan dwarsbomen. Het komt wel eens voor dat iemands stemming hierdoor verandert.

Ook is het niet ongewoon dat deze wrokkige mensen anderen niet langer kunnen vertrouwen, dat hun houding verandert en ze anderen zodoende slecht beginnen te behandelen. Wrok lijkt in zekere zin op roest: het verspreidt zich en kan uiteindelijk een hele structuur (iemands identiteit) destabiliseren.

Eigenschappen en het psychologische profiel van wrokkige mensen

Wrokkige mensen hebben een soort kluis binnenin zichzelf. In die kluis verbergen ze de pijn die ze voelden na zo’n geleden verraad, de pijn die een leugen veroorzaakt heeft en het verdriet dat verlating veroorzaakt.

Deze kluis wordt gehouden omdat ze geen enkel detail van deze ervaringen willen missen. Ze veranderen deze pijn in woede. Deze woede veroorzaakt vervolgens haat.

Tegelijkertijd bevat deze gevaarlijke formule dikwijls nog een onderdeel: wraak. Ook al klinkt dit agressief in de fysieke zin van het woord, het wordt meestal niet op een directe of gewelddadige manier geuit. Ze willen alleen dat de ander een koekje van eigen deeg krijgen en zich slecht voelen over wat ze gedaan hebben.

Hieronder volgen een paar van de meestvoorkomende karaktertrekjes van wrokkige mensen.

Onvermogen tot vergiffenis

We weten allemaal dat vergiffenis niet makkelijk is. We moeten echter in gedachten houden dat het belangrijk is als we een zeker hoofdstuk willen afsluiten en door willen gaan met ons leven.

Wrokkige mensen willen echter niemand vergeven. In plaats daarvan voeden ze hun pijn door de kwetsende gebeurtenis steeds maar weer opnieuw af te spelen in hun hoofd.

Hierdoor worden hun wanhoop en ander leed nog intenser. De Universiteit van Pisa voerde zelfs een studie over dit onderwerp uit. Deze werd gepubliceerd in het tijdschrift Frontiers in Human Neuroscience (“Vooroplopers in Menselijke Neurowetenschap”).

Door dit onderzoek werd duidelijk dat terwijl het voeden van wrok de emotionele wond verdiept, vergiffenis een groot aantal neuronale structuren reguleert. Het vermindert stress en activeert gebieden in de prefrontale cortex gerelateerd aan probleemoplossende vaardigheden.

Dichotome denkwijze

Dit is een andere term voor zwart-wit denken. “Je bent voor of tegen mij. Je helpt me of je verraadt me.” Deze manier van denken veroorzaakt vaak automatisch splitsing. 

Het ergste hiervan is dat wrokkige mensen niet eens doorhebben dat ze zodanig denken omdat het vanzelf gebeurt. Extremen opzoeken is de tactiek die hun voorkeur heeft. Zo creëren ze echter ook snel afstand tussen zichzelf en anderen.

Grote trots

Trots is een oorlogspaard dat binnen komt walsen en alles onderweg omver trapt. Wrokkige mensen zijn meestal erg defensief. Vaak maakt het niet uit wat je zegt, ze zullen hoe dan ook boos worden op je. Zelfs het kleinste beetje commentaar kan hun krenken.

Het is dus dikwijls moeilijk om met zo’n persoon samen te leven, een gesprek aan te knopen of een overeenkomst te bereiken. Je weet namelijk dat een trots persoon uiteindelijk al het commentaar persoonlijk zal opvatten.

Onvermogen om emotionele en psychologische behoeften te adresseren

We worden allemaal wel eens gekwetst. Negatieve gevoelens hebben richting degene die ons gekwetst heeft is dan ook niet zo apart. Sterker nog, het tegenovergestelde is juist waar. We hebben het recht om ons slecht te voelen over een persoon na zo’n gebeurtenis. Echter is het psychologisch gezien niet in orde om permanent boos te zijn op deze persoon.

Hetzelfde geldt voor een onvermogen om jezelf los te koppelen van de gebeurtenis en de pijn die dit opleverde. Door je dagelijks zo te voelen word je alleen maar bitterder.

We moeten de dingen die om ons heen gebeuren verteren en doorgaan met ons leven. Doorgaan wil niet zeggen dat je meteen alles hoeft te vergeven.

Het betekent eerder dat je psychologische strategieën ontdekt die je helpen je wonden te helen en jezelf open te stellen voor nieuwe kansen. Iemand die zichzelf niet de kans geeft om van zijn frustraties te ontsnappen, zal een leven vol wrok en gif leven.

Hoe voorkomen we dat wrok ons beheerst

Een artikel omtrent gedragspsychologie kaartte een interessant onderzoek aan over dit onderwerp. Deze studie werd uitgedragen in Ontario, Canada.

Hierin hadden de onderzoekers het over het belang van passende psychologische middelen voor wrokkige mensen. Deze middelen zouden deze mensen namelijk leren emotionele vergiffenis toe te laten in hun levens.

De simpele reden waarom dit zo belangrijk is dat het ons toestaat onze negatieve emoties los te laten. Zo krijg je de kans een nieuwe psychologische realiteit voor jezelf te schapen.

Natuurlijk is het echter ook belangrijk dat wrokkige mensen wat mentale flexibiliteit aanleren. Door middel van de middelen die beschreven worden in het artikel, kunnen ze zaken leren zien vanuit een nieuw perspectief.

Zo is het ook handig dat ze door middel hiervan hun boosheid leren beheersen. Hun vervormde gedachten veroorzaken namelijk vaak een ongezond patroon van hersenactiviteit.

Ten slotte zullen wrokkige mensen moeten leren op het heden te focussen in plaats van het verleden. Alleen maar denken aan het verleden weerhoudt ze namelijk van een vrij leven. Om dit te verwerkelijken, kunnen ze zich dus richten tot nieuwe projecten en nieuwe relaties.

Concluderend kunnen we stellen dat wrok een bodemloze put is waar niemand in verdient te leven. We zouden gebruik moeten maken van de ontsnappingsroutes die het leven ons biedt. Er zijn genoeg paden die ons naar vrijheid, geluk, rust en waardigheid kunnen leiden.