Waarom sportpsychologie ook belangrijk is voor niet-atleten
Lichaamsbeweging vereist zowel fysieke als mentale inspanning. Het helpt kinderen gezond op te groeien en volwassenen in vorm te blijven, lichamelijk en geestelijk. Maar het is niet altijd makkelijk om de motivatie te vinden, en dat is waar sportpsychologie in het spel komt.
Je hoeft geen olympische medaillewinnaar zoals Michael Phelps te zijn om te begrijpen dat “je je niet moet laten beperken. Hoe meer je droomt, hoe verder je komt.”
Of je het nu doet om jezelf beter te voelen, omdat je het leuk vindt, of omdat je het nodig hebt, lichaamsbeweging is belangrijk gedurende je hele leven.
“Als je moet springen, spring dan.”
-Fablehaven, Vol 3-
Waarom moet je leren over sportpsychologie?
Hoewel leren over sportpsychologie vooral zinvol is op sportgebied, kunnen deze hulpmiddelen ook op andere gebieden van het leven worden gebruikt. Je zult al snel begrijpen hoe waardevol ze kunnen zijn, zelfs als je niet aan sport doet.
Maar eerst is het belangrijk om onderscheid te maken tussen intrinsieke en extrinsieke motivatie. Vervolgens kunnen we de concepten effectiever toepassen.
Intrinsieke motivatie
Intrinsieke motivatie, aldus Sánchez-Oliva et al (2010, Universiteit van Extremadura), kan worden gedefinieerd als de betrokkenheid van het individu bij een activiteit, ofwel de mate waarin het individu initiatief toont. Met andere woorden, je doet het voor de eenvoudige voldoening van deelname aan de activiteit.
In dezelfde zin suggereren Sans en Frattarola in Training Children in Soccer (2000, Paidotribo) dat intrinsieke of interne motivatie nuttig is om de prestaties te verbeteren. Wanneer motivatie van binnenuit komt, voldoet het aan de behoefte om een doel na te streven.
Logischerwijs heeft men specifieke kennis nodig om te weten wanneer en hoe instrinsieke motivatie bij mensen kan worden aangemoedigd. Wat beweegt hen? Wat zijn hun interesses? Op die manier kun je de taken aanpassen aan hun specifieke behoeften.
Extrinsieke motivatie
Laten we nu kijken wat we volgens Sánchez-Oliva et al (2010) kunnen verstaan onder extrinsieke motivatie.
Dit type motivatie ontstaat wanneer de persoon op zoek is naar een soort voordeel dat zou bijdragen aan persoonlijke groei. De reden voor het uitvoeren van de actie is echter het verkrijgen van een externe beloning, zoals het vermijden van een schuldgevoel.
Sommige mensen beoefenen bijvoorbeeld een sport omdat ze werden beïnvloed door andere mensen. Prestaties, houdingen en motivatie variëren dan ook sterk tussen spelers en coaches.
Al deze factoren hebben een dramatisch effect op de verbetering van atletische vaardigheden. Dat is wat Cruz Feliu uitlegt in Psychological Advice to Coaches: Experience in Children’s Basketball (1994).
Extrinsieke motivatie komt van buitenaf, opgelegd door andere mensen. Dit kunnen vrienden, familieleden, teamgenoten, coaches etc. zijn.
Tien redenen om sportpsychologie te gebruiken in je dagelijks leven
Psycholoog en personal trainer Jonathan García-Allen geeft tien redenen waarom je sportpsychologie in je dagelijks leven zou moeten toepassen. Zie hieronder welke dit zijn en ontdek zelf hun voordelen.
Ideale mentale toestand
Sportpsychologie stelt je in staat om een ideale mentale toestand te bereiken. Naast dat je in vorm bent, heb je ook mentale voorbereiding nodig om jezelf fysiek in te spannen, vooral wanneer je moet concurreren met anderen. Op het gebied van psychologie staat dit bekend als het optimaal niveau van functioneren.
Bekrachtiging
Positieve bekrachtiging verbetert het zelfrespect. Het is ook een basisprincipe bij het leren van psychologische technieken en vaardigheden.
Doelen
Je kunt sportpsychologie gebruiken om je doelen te bereiken. Met de juiste planning en realistische doelen is het veel gemakkelijker om de stappen te nemen die je nodig hebt om er te komen. Dit geeft je tevens zelfvertrouwen en verhoogt je zelfrespect.
Groepscohesie
Groepscohesie is voordelig in team- of groepssporten omdat het ervoor zorgt dat groepen beter samenwerken. Als het team verenigd is, zal het beter zijn. Het verbetert de atletische prestaties en vermindert interne problemen.
Zelfinstructie
Zelfinstructie kan de motivatie vergroten en vaardigheden verbeteren. Volgens García-Allen kan het je helpen slechte gewoonten weg te werken. Het is ook een ideaal middel om je concentratie te verbeteren, je te richten op je doel, je prestaties te verbeteren en te dealen met de uitputting die sporten met zich meebrengt.
Visualisatie
Een andere belangrijke reden om sportpsychologie in je leven te implementeren, is visualisatie. Mentale training helpt bij elke angst en kan zelfs je prestaties verbeteren.
Stressmanagement
Sporten is een geweldige manier om stress te beheersen. Hoewel het daadwerkelijke deel van de competitie stressvolle situaties omvat, is een actieve levensstijl over het algemeen veel gezonder.
Het helpt je om je taken efficiënter uit te voeren en het is stressverlichtend. Het helpt je om beter te reageren op complexe situaties en je doelen te bereiken op alle gebieden van het leven.
Verbetert de concentratie
Sportpsychologie is een geweldige manier om je concentratie en prestaties te verbeteren. Het enige wat je nodig hebt, is een goede emotionele regulatie, een sterke wil en een optimale leeromgeving. Alleen dan kun je de moeilijkste onderdelen van het sporten overwinnen.
Productievere emoties
Lichamelijke activiteit stimuleert ook productievere emoties. Dit komt omdat je mentale toestand een bepalende factor is in hoe je presteert in competities.
Daarom is het belangrijk om productieve emoties te genereren die je helpen om je best te doen. Blijf hiervoor ver uit de buurt van woede, teleurstelling en angst. Laat positiviteit in plaats daarvan je geest binnendringen tijdens lichamelijke activiteit.
Ondersteuning bij herstel
Sportpsychologie kan atleten ondersteunen wanneer ze zich herstellen van een blessure. Het is erg belangrijk voor sporters om te accepteren dat ze geblesseerd zijn en rust moeten houden. Professionals moeten in dit opzicht hard werken om hun motivatie niet te verliezen. Het resultaat is een beter herstel, zowel fysiek als psychologisch.
“Ik ben een zeer positieve denker en ik denk dat dat me op moeilijke momenten het meeste helpt.”
-Roger Federer-
Sportpsychologie omvat veel werk
Het is je vast opgevallen dat het veel werk omvat om sportpsychologie in je dagelijks leven op te nemen. Maar het is ontzettend handig als je optimaal wenst te presteren, of je nu een prof of een gepassioneerde amateur bent. Dat gezegd hebbende, naast het psychologische aspect, is uiteraard ook een juiste fysieke training nodig om je atletische doelen te bereiken.
Hoewel fysieke vaardigheden echter erg belangrijk zijn, zul je nooit optimaal kunnen presteren als je deze niet versterkt met emotionele, technische, strategische en psychologische training.
Mentale behendigheid die op de juiste manier gericht wordt is dan ook een zeer belangrijk onderdeel van atletische bezigheden, en daarom is sportpsychologie zo nuttig.
“Als je geen vertrouwen hebt, zul je altijd wel een manier vinden om niet te winnen.”
-Carl Lewis-