Vijf van de beste citaten van Anna Freud
Anna Freud was psychoanalyticus. Zij zette de erfenis van haar vader, Sigmund Freud, voort. Maar zij legde bijna uitsluitend de nadruk op kinderen. Eigenlijk was dit logisch want Anna zelf heeft een verwarrende kindertijd gehad.
Vanaf haar geboorte was haar moeder het eigenlijk al beu kinderen op te voeden. Ze had toen al vijf andere kinderen en voelde zich niet in staat om zich aan nog een kind te wijden.
Daarom huurde ze een gouvernante in. Die vrouw werd voor Anna wat zij een ‘psychologische moeder’ noemde.
Anna Freud paste met haar eigen vader psychoanalyse toe. Het moet erg moeilijk voor haar geweest zijn om volgeling én kind te zijn van één van de meest vooraanstaande mannen in de geschiedenis.
Zij volgde de klassieke psychoanalyse strikt. Toch onthullen de woorden van Anna Freud een gevoeligere kant. Dit zijn enkele van haar unieke citaten…
“Soms is het mooiste ding precies dat ene dat onverwacht en onverdiend komt, iets dat dus oprecht als een geschenk gegeven is.”
-Anna Freud-
1. De moeder, een terugkerend thema in de citaten van Anna Freud
De moederfiguur laat een sterke stempel na op het hart van een persoon. Om die reden verwijzen meerdere zinnen van Anna Freud naar deze figuur. Dit citaat is bijvoorbeeld erg representatief voor dit soort zinnen.
“Wanneer de gevoelens van de ouders niet effectief of te tegenstrijdig zijn, of wanneer de emoties van de moeder tijdelijk op een andere plaats belast worden, dan voelen de kinderen zich verloren.”
2. Over het essentiële
Dit is nog een ander citaat dat de verwarring van Anna Freud en het fundamentele gebrek aan moederlijke genegenheid verraadt.
“Wat ik altijd voor mezelf gewild heb, is veel primitiever. Waarschijnlijk is het slechts de genegenheid van de mensen met wie ik in contact sta en hun goede mening over mij.”
Het is normaal dat mensen die met emotionele tekortkomingen opgegroeid zijn, een diepe leegheid meedragen in hun hart. Want dat is de reden dat uitingen van genegenheid en de goedkeuring van anderen van beslissend belang zijn. We zien dit in veel van de woorden van Anna Freud: het verlangen naar een liefde die ze nooit gehad heeft.
3. Ontevredenheid en het leven
Het leven, en niet alleen dat van Anna Freud maar van alle mensen, wordt gemarkeerd door een eeuwige ontevredenheid. De psychoanalyse spreekt van het bestaan van een onbehaaglijkheid die op geen enkele manier ooit volledig opgelost raakt. Het leven houdt zoveel verloocheningen van onmogelijke verlangens in dat ontevredenheid binnenin ons huist.
Dit is wat één van de bekendste citaten van Anna Freud lijkt te zeggen:
“Als iets jou niet tevreden stelt, wees dan niet verrast. Wij noemen dit het leven.”
Leven betekent omgaan met leemten en tegenstrijdigheden. Ontevredenheid maakt deel uit van het leven zelf.
4. De wereld veranderen
Vele citaten van Anna Freud tonen ons een enigszins gekwelde ziel. Maar er bevindt zich ook een enorm gevoel van hoop binnenin haar. Dit weerspiegelt zich in haar werk en in veel van haar citaten. We geven een voorbeeld:
“Hoe prachtig is het dat niemand zelfs maar een moment hoeft te wachten, voordat hij de wereld gaat verbeteren.”
Vooral deze zin verwijdert Anna Freud van het rationele pessimisme van haar vader. De auteur van De toekomst van een illusie achtte het niet waarschijnlijk dat de wereld zou veranderen.
Anna daarentegen toont een groot gevoel van hoop in de mensheid en in de opbouwende veranderingen die mensen kunnen bereiken.
5. Dwaling en waarheid
Veel citaten van Anna Freud zijn filosofisch van toon. Ze verwijzen naar universele thema’s en laten ons toe een andere kant van haar denken te zien. Dit citaat bijvoorbeeld staat los van de analyse van het individu en verwijst naar het collectieve. Het zegt:
“Wanneer een dwaling collectief wordt, dan verkrijgt het de kracht van een waarheid.”
Het gaat hier over de macht van de groep over en boven het individu. Wat bedoeld wordt, is het mechanisme waarmee de samenleving iets een waarheidsgraad geeft.
Als veel mensen een vergissing delen, dan zal dit de illusie van een waarheid creëren. Op die manier is het niet de kracht van de rede die zegeviert. Want de kracht van het collectief is machtiger.
Anna Freud heeft een grote invloed gehad op de psychoanalyse. Ze heeft misschien nooit het aanzien van haar vader gekregen, maar ze is toch een erg belangrijke figuur. Ze was een denker die de moeite waard is om te lezen en te leren kennen.