Het prikkelbare man syndroom - een echte midlifecrisis?
Wat is het prikkelbare man syndroom? We spreken van dit fenomeen wanneer mannen last hebben van overgevoeligheid, angst, frustratie en woede. Het wordt in verband gebracht met biochemische veranderingen, hormonale schommelingen, stress en een verlies van de ‘mannelijke identiteit’.
Dit syndroom is niet zo goed bekend, maar het komt erg vaak voor. De term is nieuw maar geeft een werkelijkheid weer die te maken heeft met de hormonale evenwichtigheid. Bovendien is het een sociaal en emotioneel dilemma waarmee mannen in deze fase van hun leven geconfronteerd worden.
De Schotse wetenschapper Gerald Lincoln is een medewerker van de Human Reproduction Unit van de Medical Research Council. In 2002 publiceerde hij de resultaten van zijn onderzoek. Hij had gedurende meerdere jaren het testosteronniveau bij mannelijke dieren gemeten. De resultaten toonden aan dat er sprake was van een progressieve daling van dit hormoon. Deze daling maakte de dieren prikkelbaarder en gevoeliger en minder communicatief op seksueel vlak.
Jed Diamond besloot om precies dit fenomeen te bestuderen omdat er over dit onderwerp een gebrek aan onderzoek was. In 2004 gaf hij een boek uit met de titel ‘ The Irritable Man Syndrome’. Het boek ging over het probleem dat hij in zijn praktijk jarenlang bij mannen tussen de veertig en de vijftig jaar oud vastgesteld had.
Deze gevalstudies wezen op een gebrek aan energie en motivatie, verminderd seksueel verlangen, aanzienlijke stemmingswissels, prikkelbaarheid, depressie en agressie. Hij gebruikte Grumpie, de dwerg uit Sneeuwwitje, als voorbeeld. Dat is de reden dat deze aandoening ook ‘Grumpy Man’ genoemd wordt.
Dr. R. Petty is arts aan de Wellman Clinic in London. Hij is een deskundige in het onderzoek maar deze psychologische aandoening. Volgens hem raakt het Prikkelbare man syndroom vijftig procent van de mannen ouder dan vijfenveertig jaar. Vaak wordt er geen juiste diagnose gesteld. Daardoor is behandeling niet bestaand of niet doeltreffend, omdat er een gebrek aan kennis en begrip is. Experts op dit vlak geloven dat er binnenkort een behandeling voor mannen zal uitgewerkt worden net als voor vrouwen.
Wordt het prikkelbare man syndroom erkend als zorgwekkend?
De beschrijving van het probleem doet ons misschien denken dat het hetzelfde is als de beruchte ‘midlifecrisis’. Het lijkt er inderdaad op. Maar we mogen de gelijkenis niet gebruiken om de emoties en gevoelens te minimaliseren van de mannen die er last van hebben.
We moeten er ook rekening mee houden dat het Prikkelbare man syndroom nog niet erkend is als een officiële diagnose. Er lopen nu onderzoeken met de bedoeling dit fenomeen wetenschappelijk en algemeen beter te begrijpen. Studies worden opgestart naar deze reeks symptomen die sommige mannen op een bepaald tijdstip in hun leven beïnvloeden.
Deze fase wordt gekenmerkt door sociaal-psychologische en lichamelijke veranderingen. We hopen dus dat men zal streven en werken naar een mate van aanvaarding en aanpassing en dit probleem niet zal veronachtzamen.
We moeten niet verontrust zijn of ons zorgen maken omdat er een ‘nieuwe’ aandoening gecreëerd wordt. Want dit is een weerspiegeling van een werkelijkheid die we al kennen. Het doel van dit artikel is eenvoudig. We willen mensen ervan bewust maken dat de lichamelijke en emotionele gezondheid van mannen aandacht en zorg nodig heeft.
Wat is de oorzaak van het prikkelbare man syndroom? Vijf sleutelfactoren
De oorsprong van deze symptomen lijkt door vijf verschillende factoren beïnvloed te worden. Ze stapelen zich op elkaar op en bekrachtigen elkaar. Samen veroorzaken ze bij mannen een vervelende psychologische en lichamelijke toestand. Laten we de factoren die dit dilemma doen ontstaan, eens nader bekijken.
1. Schommelingen in de hormonen
Diamond beschrijft testosteron op een prachtige manier. Hij citeert Theresa L. Crenshaw, auteur van ‘The Alchemy of Love and Lust’. Hij zegt het met haar woorden: “testosteron is de jonge Marlon Brando – seksueel, sensueel, verleidelijk, donker, met een gevaarlijke ondertoon.”.
Het is belangrijk om met deze definitie rekening te houden. Want testosteron is deels verantwoordelijk voor gedragingen als agressie, competitiviteit en zelfs geweld. Volgens Diamond “weten we dat mannen met een extreem hoog gehalte testosteron prikkelbaar en agressief kunnen zijn. Maar recente studies tonen aan dat de meeste hormonale problemen bij mannen veroorzaakt worden door een te laag testosterongehalte.”
2. Biochemische veranderingen in de hersenen
Serotonine is nog een ander bestanddeel dat verantwoordelijk is voor dit syndroom. Bepaalde studies tonen aan dat voeding en eetgewoonten één van de meest voorkomende oorzaken zijn van te weinig serotonine. Judith Wurtman en haar collega’s van het Massachusetts Institute of Technologie hebben het volgende vastgesteld. Een voedingspatroon met veel eiwitten en weinig koolhydraten kan bij mannen leiden tot een grotere prikkelbaarheid.
Deze studie kwam tot de vaststelling dat mannen hun drang naar gezonde koolhydraten (in groenten zoals aardappelen, in rijst, mais, pompoen enzovoort) vaak verwarren met de zin in eiwitten uit vlees. De auteurs kwamen tot de volgende conclusie: “Als we eiwitten eten wanneer we koolhydraten nodig hebben, dan maakt dit ons humeurig, prikkelbaar of onrustig.”
In overeenkomst met deze onderzoeken werd ook ontdekt dat alcoholgebruik aanvankelijk het serotonineniveau doet stijgen. Maar bij chronisch gebruik daalt het drastisch. Dit kan een depressieve toestand, drang naar koolhydraten, slaapstoornissen en prikkelbaarheid veroorzaken.
3. Stijging van het stressniveau
Stress is voor het lichaam synoniem met veranderingen. Dat kan een goede of een slechte verandering zijn. Verhuizen, een nieuwe baan, uitbreiding van het gezin, dat zijn allemaal prachtige en positieve veranderingen. Toch veroorzaken ze spanning. Deze spanning leidt tot emoties zoals angst en prikkelbaarheid.
4. Wanneer je rol en identiteit veranderen
De samenleving verandert. We krijgen tegenwoordig onderwijs en informatie over genderrollen die we ‘moeten’ vervullen. Dit is allemaal erg verwarrend. In een omgeving vol dubbele normen is het logisch dat we het moeilijk hebben om te handelen en toch onze persoonlijke vrijheid te behouden.
5. Falen in de liefde of een onvolmaakte liefde
Wanneer we ons niet verbonden voelen met onze partner, dan worden we prikkelbaarder. We weten dat stress, gebrek aan communicatie, misverstanden en persoonlijke pijn spijtig genoeg erg veel voorkomen in relaties. Al deze factoren samen veroorzaken een emotionele afstand tussen partners.
Wil je meer te weten komen over dit onderwerp, lees dan het boek van Jed Diamond ‘Irritable Man Syndrome’.
Alle siterte kilder ble grundig gjennomgått av teamet vårt for å sikre deres kvalitet, pålitelighet, aktualitet og validitet. Bibliografien i denne artikkelen ble betraktet som pålitelig og av akademisk eller vitenskapelig nøyaktighet.
- Diamond, J. (2006). El síndrome del hombre irritable: Gestione las cuatro causas de la depresión y la agresión. Editorial AMAT.
- Noriega, A. T. (2013). La actitud y la Testosterona, la hormona del estilo de vida. Horizonte Médico (Lima), 13(2), 46-50.
- Preston, B. T., Stevenson, I. R., Lincoln, G. A., Monfort, S. L., Pilkington, J. G., & Wilson, K. (2012). Testes size, testosterone production and reproductive behaviour in a natural mammalian mating system. Journal of animal ecology, 81(1), 296-305.