Omgaan met overgevoelige mensen

Sommige mensen lopen hun hele leven op eieren zodat hun woorden en daden geen verkeerde snaar raken bij overgevoelige mensen. Maar wanneer uitspraken als ‘het spijt me’ en ‘niet boos worden’ dagelijkse kost worden in jouw leven, dan is het enige wat je teweegbrengt langzame zelfvernietiging.

In zekere zin zijn we allemaal als draaiende tollen in een drukke kamer. Soms raken we elkaar, en dat is normaal. Maar in de nerveuze dans van relaties, ontmoeten we soms mensen die een wel heel erg dunne huid hebben. Ze zijn zó gevoelig dat ze eigenlijk aan de lopende band op hun teentjes getrapt zijn.

We hebben het, natuurlijk, over overgevoelige mensen. Het zijn experts in het lijden en in het verspreiden van dit leed. Ze zijn geneigd om slachtofferschap, onzekerheid en een gebrek aan eigenwaarde te vertonen. Ze zijn slaaf van de meningen van anderen, en ze bezorgen anderen voortdurend een schuldgevoel.

Je moet voorzichtig zijn wanneer je een emotionele relatie met dit type persoon opbouwt, omdat je jouw hele leven lang op elk kleine detail zult moeten letten, zorgvuldig jouw woorden, gebaren en handelingen zult moeten uitkiezen zodat hij of zij zich nooit beledigd of bezorgd zal voelen.

Dat wil zeggen, tot je natuurlijk uiteindelijk je eigen zelfvertrouwen geleidelijk vernietigt door voortdurend te zeggen ‘sorry, het is mijn schuld’. Vermijd dit soort dynamiek.

Wanneer hun woede jou een schuldgevoel geeft

‘Niet boos worden, het zal niet nog eens gebeuren.’ ‘Blijf rustig, echt, niet boos worden, het was mijn schuld.’ Wanneer je voortdurend dergelijke uitspraken moet doen, ben je waarschijnlijk volledig verdwaald geraakt in een ingewikkelde psychologische doolhof. Je moet je verontschuldigen om het vergrijp te verzachten, wat bijna altijd niet gerechtvaardigd is. Je denkt misschien zelfs dat het beter is om de schuld op je te nemen als dat hun woede sust.

Leven met al dat gewicht op je schouders zal jou uiteindelijk echter elke dag steeds meer beroven van je emotionele integriteit. Dit staat bekend als ‘defensief schuldgevoel’, een mechanisme dat door slachtoffers van emotionele chantage vaak gebruikt wordt om zichzelf te beschermen tegen machteloosheid.

Dit is ongetwijfeld een behoorlijk ingewikkeld onderwerp. Houd in gedachten dat overgevoelige mensen ontzettend kwetsbaar zijn. Ondanks het feit dat hun lage gevoel van eigenwaarde ervoor zorgt dat zij de dingen interpreteren door de lens van het slachtofferschap, moet je niet vergeten dat ze soms ook ontzettend agressief kunnen worden.

Relaties met dit soort mensen worden uiteindelijk bijna een soort ritueel. Alles zal goed gaan zolang je toegeeft, je hoofd buigt, en hen eert met alles wat je doet en zegt. Op deze manier zul je voorkomen dat de demon van gevoeligheid zijn kop opsteekt.

Wanneer je vastzit in deze cyclus, als je er niet op reageert, zul je als een kwetsbare mot zijn die rond de vlam vliegt. Je zult het blijven doen tot het langzaam jouw vleugels begint te verbranden.

Zo vermijd je de invloed van een giftige metgezel

Hoe ga je om met een overgevoelig persoon

Je hoeft niet weg te rennen of het uit te maken zonder eerst voor diegene te vechten. Je zult er spijt van krijgen als je probeert om jezelf van die ander af te zonderen voordat je ook maar iets doet om de situatie te veranderen. Het is altijd beter om alles te doen dat je kunt voordat je een radicalere beslissing neemt. Als je van diegene houdt, vecht dan voor hem, of haar. Als het gevecht voor niets blijkt, dan is er geen andere optie dan jezelf af te zonderen om jouw persoonlijke en emotionele integriteit te kunnen redden.

Het is het waard om op te merken dat in de jaren ’90 uit een reeks onderzoeken over overgevoeligheid bleek dat het geen stoornis is, maar een karaktertrek. Om dit beter te begrijpen moet je een onderscheid kunnen maken tussen de verschillende soorten gevoeligheid die er bestaan.

Het eerste type gevoeligheid is gericht op de gevoelens van andere mensen. De persoon is in staat om de emoties van een ander te voelen en zich in die ander in te leven. Het andere type, overgevoeligheid dus, is gericht op de eigen gevoelens als reactie op anderen. Het komt altijd voor in de vorm van zelfverdediging.

Strategieën om te dealen met overgevoelige mensen

Pas je nooit aan aan diegene zijn gekte, obsessies of zorgen. Als je obsessief gaat proberen te vermijden dat je die ander boos maakt, tot op het punt dat je elk kleine detail onder controle hebt om te voorkomen dat hij ontploft, zul je alles verliezen.

Laat hem begrijpen dat als hij altijd beledigd is over iets, hij alleen zichzelf ongelukkig zal maken en anderen van zich zal wegdrijven.

Denk na voordat je een oordeel velt of hem jouw mening vertelt. Denk na over hoe moe je ervan wordt om zijn dartbord te zijn, om de schuld op je te nemen, om de vogelverschrikker te zijn die hem beschermt en rustig houdt.

Je moet in staat zijn om zijn gevoel van eigenwaarde te versterken, maar ook om ervoor te zorgen dat hij geeft om dat van jou. Zijn huid is heel dun, maar jouw huid zit al veel te vol met littekens.

Vraag bovenal om erkenning en respect. Omdat je er uiteindelijk moe van zult worden om door het mijnenveld te lopen waar één misstap ervoor kan zorgen dat die ander ontploft van woede en wrok. Niemand kan elke dag in een constante staat van alertheid en eindeloze stress verkeren. Het leven is te kort om in angst te leven.

Lief dagboek, sorry dat ik je weer kom lastigvallen: weinig zelfvertrouwen