Jij bent sterker dan de afgunst van anderen

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Francisco Pérez.

Laatste update: 27 december, 2022

Afgunst is een gevoel (of een passie als het een erg intens gevoel is) dat onaangenaam van aard is. Het duikt op wanneer we denken aan wat een andere mensen bezitten of bereikt hebben of wanneer zij nadenken over wat wij bezitten of bereikt hebben. Weet echter dat je sterker bent dan de afgunst van anderen.

De term afgunst of ‘envy’ in de Engelse taal komt van het Latijnse woord ‘invidere’. Wanneer we dit letterlijk vertalen, dan betekent het ‘met slechte ogen zien’.

Afgunstige mensen kijken misnoegd naar de kwaliteiten, het succes of de bezittingen van anderen. Want die factoren vormen voor deze mensen een bron van onaangename gevoelens en diepe ontevredenheid.

Afgunst speelt zich meestal in het geheim en verborgen af. Je hoort mensen niet erg vaak toegeven dat ze afgunstig zijn. Het is bijna beschamend om toe te geven dat een ander je zo een vervelend gevoel kan geven. Soms voel je je zelfs vijandig tegenover anderen.

Op andere momenten proberen we onze afgunst te verantwoorden door middel van waardeoordelen. Hoewel we dit oordeel misschien enigszins kunnen onderbouwen, is het vaak zo beïnvloed door onze emotionele toestand dat het meestal niet erg objectief is. Als gevolg van dit mechanisme leidt onze angst soms tot roddel en laster.

Het is moeilijk om iemand te vinden die nog nooit in zijn leven ergens jaloers op is geweest. Bijna niemand geeft ooit toe dat hij afgunst voelt. Maar je hoeft alleen maar eens naar iemand te kijken die erg snel veel succes bereikt heeft. Ze zullen snel het onderwerp van afgunst worden, maar verhuld als kritiek.

Bestaat er zoiets als gezonde afgunst? Of is het gewoon een verlangen om uit te blinken?

Sommige situaties houden verband met afgunst maar zijn van een andere dimensie. Want soms zeggen we dat we anderen benijden, omdat we hun kwaliteiten bewonderen of hoe goed ze er in slagen te voldoen aan hun potentieel.

We willen graag net zo zijn als zij. Het gaat hier dus helemaal niet over afgunst. Maar we hebben het integendeel over het verlangen om uit te blinken. Op die manier wordt het individu dat we benijden, een rolmodel.

Er zijn ook momenten waarop iemand verontwaardiging kan voelen. Dit heeft dan te maken met het succes van iemand die we onwaardig achten. Stel dat een collega promotie krijgt. Misschien geloven we dat die persoon niet klaar was voor de verantwoordelijkheid die anderen hem gaven. Deze gedachte verbergt niet altijd afgunst.

Soms zijn de achterliggende redenen voor deze gedachten of beoordelingen objectief. Dit is vooral het geval als we het niet over naaste personen hebben, en als hun succes of nieuwe positie redelijk losstaat van de onze.

Achter de afgunst…

In andere gevallen zit achter onze afgunst een vrees voor de voorspoed van anderen. Want we zijn dan bang dat ze, zodra ze deze hogere positie ingenomen hebben, ons op de één of andere manier schade zullen berokkenen.

Maar er zijn ook momenten waarop het over meer gaat dan afgunst. Dan hebben we integendeel te maken met jaloezie. We kunnen jaloers zijn wanneer iemand de liefde of de bewondering krijgt die wij graag als enigen van bepaalde mensen willen krijgen.

Tot slot mogen we afgunst niet verwarren met afkeer. We bedoelen hier de afkeer die je kan voelen nadat je vernomen hebt dat iemand succes of geluk heeft. Uiteindelijk zal je haat voelen of het verlangen om wraak te nemen. Zijn succes doet geen afgunst ontstaan. Het creëert integendeel frustratie die te wijten is aan die vijandige verlangens.

Trots en egoïsme zijn nauw verbonden met afgunst

Deze twee karaktertrekken zijn dus nauw verbonden met afgunst. Trots zorgt ervoor dat een individu niet aanvaardt dat anderen als gelijkwaardig of hoger dan hem beschouwd worden.

Deze individuen beschouwen anderen als gelijkwaardig of minder. Ze zijn ook niet bereid om de verwezenlijkingen van anderen te aanvaarden. In het geval van afgunst komen vergelijkingen met andere mensen erg vaak voor. Deze vergelijkingen zijn een bron van zelfbeoordeling en zelfbevestiging.

Egoïsme houdt in dat je een overdreven drang hebt om alles voor jezelf te bezitten. Het is een houding waarbij je je alleen om jezelf bekommert en de belangen van alle anderen negeert.

De gevoelens en zorgen van anderen zijn bijkomstig alsof ze niet bestaan of niet belangrijk zijn. De dingen die anderen verwezenlijken, ervaar je als iets dat jij ooit bezat maar dat jou afgenomen is. Anderen hebben iets gekregen dat, in jouw gedachten, jou toebehoorde. Iets dat ‘zij niet verdienen’.

Die gedachten zijn doordrongen van waardeoordelen over anderen. Die missen ook maar enige objectiviteit aangezien emotionele kenmerken hen vervormen. Dit is het scenario waar afgunst zijn intrede maakt.

Zeven tekenen dat iemand afgunst naar je voelt

Een oprechte vriendschap is een band die je helpt te groeien en een betere persoon te worden. Maar je kan jezelf op een bepaald moment afvragen of je vrienden afgunst naar je voelen of dat ze jou alleen maar bewonderden. Om dit te verhelderen geven we hier een overzicht van zeven signalen. Deze laten zien of je vrienden afgunst naar je voelen.

Als je de volgende dingen bij je vrienden merkt, dan zijn ze afgunstig…

• Ze zijn niet geïnteresseerd in jou. En eigenlijk worden ze afstandelijk wanneer jij succes behaalt of zegeviert.
• Soms bewaren ze de geheimen niet, die je hen toevertrouwd hebt.
• Ze praten slecht over anderen. Misschien doen ze dat dus ook over jou.
• Door jou valse complimentjes te geven verbergen ze de waarheid.
• Ze spreken kwaad over de mensen die jij graag ziet.
• Ze zijn alleen in goede tijden bij je. Wanneer het moeilijk wordt, laten ze je alleen.
• Ze respecteren je mening niet.

Zeven tips om met de afgunst van anderen om te gaan

De eerste stap is leren hoe je afgunst kan herkennen. Soms is het gemakkelijk, maar in andere gevallen kan het redelijk ingewikkeld zijn. Daarom hebben we jou hierboven de criteria verschaft.

Zodra je deze afgunstige mensen herkent, is het ten tweede een goed idee om deze adviezen op te volgen om met deze mensen om te gaan:

• Schenk aandacht aan de negatieve dingen die anderen tegen je zeggen. Wanneer ze bij hun derde negatieve opmerking gekomen zijn, beëindig je het gesprek.
• Omring jezelf met mensen die je ondersteunen. Dan zullen afgunstige mensen minder mogelijkheden hebben om jou een slecht gevoel te geven door je in een groep aan te vallen.
• Word vrienden met iemand in hun sociale cirkel. Dit zal hen het gevoel geven dat zij de buitenstaander in de groep zijn.
• Laat deze mensen weten dat hun negativiteit jou een ongemakkelijk gevoel geeft. Misschien zullen zij opnieuw nadenken over de manier waarop zij jou behandelen. Hou er rekening mee dat dit niet altijd het geval is.
• Deel je moeilijkheden en negatieve eigenschappen met hen. Zo voelen ze dat jij niet perfect bent en zullen ze jou iets minder benijden.
• Help hen om hun leven te verbeteren. Want vaak hebben afgunstige mensen een laag zelfbeeld.

Als geen enkele van deze adviezen helpt, dan kan je in dit geval best wat afstand nemen van deze mensen. Er is niets mis met het veranderen van je vriendschappen of met het verbreken van het contact met iemand die ooit je vriend was. Want nu kwetst hij jou met zijn afgunst.

We hebben het recht de mensen te kiezen die bij ons mogen zijn en tijd met ons mogen doorbrengen.