Goed zijn voor jezelf is beter dan goed zijn voor iedereen

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Valeria Sabater.

Laatste update: 27 december, 2022

Goed zijn voor jezelf is beter dan goed zijn voor iedereen: dit is gezondheid en welzijn. Het is net als de wijsheid die je krijgt van een lange reis. Beetje bij beetje laat je bepaalde situaties achter en beweeg je langzaam vooruit, vrij van de zware gewichten uit het verleden. Het is een openbaring die je in staat stelt om meer te genieten van het leven.

Hoewel de theorie gemakkelijk te begrijpen is en er veel boeken over persoonlijke ontwikkeling op gebaseerd zijn, is het eigenlijk heel moeilijk om in de praktijk te brengen. Om het beter te begrijpen, geven we een klein voorbeeld.

Goed zijn voor jezelf is een leerproces

Stel je voor dat je uit het raam kijkt naar iets dat elke ochtend op hetzelfde moment gebeurt. Daar is je buurman die zijn kleine bonsaiboom buiten zet om wat zonlicht te krijgen. Hij zorgt er voor met obsessieve toewijding: hij snoeit hem, geeft hem water, voedt hem… We zouden zelfs kunnen zeggen dat hij hem genegenheid geeft.

Maar je merkt iets anders. Je buurman heeft nog nooit een bijzonder gelukkige man geleken. Hij heeft een baan waar hij niet van houdt en hij probeert iedereen tevreden te stellen. Zijn onzelfzuchtige behoefte om te behagen heeft van hem een pop gemaakt die mensen snel weggooien. Familie, bazen, vrienden. Zijn ‘draden’ zijn zelfs zo dun uitgerekt dat ze al beginnen te rafelen: je jonge buurman heeft zijn eerste hartaanval al gehad.

Elke dag, wanneer je ziet dat hij zijn prachtige bonsai verlaat, vraag je je af waarom hij zichzelf niet met dezelfde toewijding en liefde verzorgt. Voor jezelf zorgen en goed zijn voor jezelf is iets dat je buurman moet leren hoe te doen. Misschien heeft hij relaties om te snoeien, zelfvertrouwen om te voeden en waardigheid om opnieuw te vinden.

Vriendelijk zijn tegenover jezelf, een kwestie van logica en noodzaak

Epictetus zei dat “net als wanneer we lopen, proberen we niet op een spijker te stappen of een enkel te verdraaien. In het leven zouden we onszelf met dezelfde aandacht moeten verzorgen.” Dat wil zeggen, we moeten voorkomen dat anderen ons schade berokkenen en we moeten onszelf beschermen. Soms doen we dat echter niet, we verwaarlozen onszelf. We vergeten dat het niet gezond is om niet vriendelijk voor jezelf te zijn en in plaats daarvan de rest voorop te stellen.

We vergeten zelfs dat het niet logisch is om iedereen tevreden te stellen door onze eigen behoeften uit te stellen. Dat is ook niet aan te raden. Ook ons leven voorbij laten gaan door ons slecht te voelen over dingen – zich leeg voelen, onbeslist en gefrustreerd – heeft een tol.

Vergeet niet dat wat wordt verzorgd, bloeit. Wat wordt verdedigd en gevoed, levert vruchten op. Dus, iets waarover we ook moeten nadenken, is dat er momenten zijn waarop het nodig is om onze emoties opzij te zetten en ons tot het verstand te wenden. Het scheiden van wat we voelen en herinneren wat we nodig hebben, moet een prioriteit zijn.

Het klopt dat emotionele intelligentie nu populair is. Er zijn echter heel specifieke momenten waarop de meest logische en rationele manier van denken degene is die het beste werkt. De reden? Het is dit type mentale focus dat ons het meest pusht om veranderingen aan te brengen en ons leven te verbeteren.

Gelukkig zijn

Erich Fromm zei dat mensen het vermogen hebben om in een constante tegenstrijdigheid te leven. Dit laat ons soms zeggen dat als anderen gelukkig zijn, ik gelukkig ben. Dat als ik zo’n persoon vertel dat het goed met me gaat wanneer het goed gaat met hem, zelfs als dat niet waar is, hij me zal accepteren en dat ik gelukkig zal zijn.

Dergelijke dualiteiten zijn destructief. Ze zijn emotioneel duur omdat in plaats daarvan betekenis en rede moeten zegevieren. Als je iets niet leuk vindt, ga er dan van weg. Als je het er niet mee eens bent, zeg het dan. Ben je gekwetst? Verdedig jezelf. Ben je ongelukkig? Handel anders.

Hoe kan je goed zijn voor jezelf?

Goed zijn voor jezelf begint bij een gevoel van evenwicht. Het gaat er niet om onszelf altijd voorop te stellen, ongeacht de situatie. Een gezonder welzijn komt niet van narcisme. Het komt van het begrip dat om ‘te zijn’, men ook moet ‘laten zijn’.

Laten we hiervoor de volgende dimensies bekijken. We moeten ze internaliseren om ze dapper tot een integraal onderdeel van ons leven te maken.

• Zelfvertrouwen. Geloven in onze eigen kracht zal ons in staat stellen betere besluitvormers te zijn. Dan kunnen we vooruit gaan en weten wie goed is voor ons welzijn en wie niet, wat we op elk moment nodig hebben en hoe we het kunnen krijgen.
• Leer je gedachten te rationaliseren. Als we ophouden vriendelijk te zijn voor onszelf, komt dat bijna altijd door onze uitputtende, kritische interne dialoog. Het weerhoudt ons ervan te groeien, dus laten we leren om angsten af te breken en niet langer onze eigen vijanden te zijn.
• Wees vrienden met het leven. In plaats van ‘vrienden met iedereen’ te willen zijn, laten we vrienden zijn met het leven. Sta open voor kansen, voor optimisme, voor een gevoel van vrijheid. Niet voor zelfgenoegzaamheid en afhankelijkheid van anderen.
• Ontdek het potentieel dat in jou zit. Wanneer we onze sterke punten ontdekken en van onze talenten en mogelijkheden profiteren, valt alles op zijn plek. We beginnen ons dapper genoeg te voelen om dingen te doen zonder afhankelijk te zijn van anderen. Dingen die lonend zijn.

Tot slot: onthoud dat wanneer een persoon zich goed voelt over zichzelf, zijn omgeving en omstandigheden er minder toe doen. Binnenin is er namelijk zoveel energie, vertrouwen en optimisme dat niets hen kan stoppen. Verspil de schat die je binnenin draagt niet. Goed zijn voor jezelf is beter dan goed zijn voor iedereen.