Giftige mensen bestaan niet, alleen giftig gedrag bestaat
Het idee over “giftige mensen” is heel wijdverspreid. Mensen gebruiken het bijvoeglijke naamwoord “giftig” voor iedereen problemen heeft om met andere mensen om te gaan. Maar dit dient alleen om onverdraagzaamheid te verscherpen. Het wordt tijd dat we duidelijk maken dat “giftige mensen” eigenlijk niet bestaan. Wat wel bestaat, is giftig gedrag.
Geen enkel menselijk wezen mag herleid worden tot een algemene categorie als “goed” of “slecht.” We mogen ook geen enkele persoon slaan met een negatieve term als “giftig.” Want mensen, net als het leven, veranderen voortdurend. We hebben allemaal momenten waarop we slecht of vernietigend gedrag laten overnemen.
Bovendien kunnen we zelfs langdurig in die momenten blijven steken. Maar dat betekent niet dat we inherent giftig zijn. Niemand is giftig. En we kunnen dat woord echt niet gebruiken om de essentie van iemand te beschrijven.
“Bind jezelf niet aan mensen die niet blij zijn met jouw succes.”
-Bernardo Stamateas-
Iedereen kan zich op een giftige manier gedragen. Maar dat betekent niet dat ze zich voor de rest van hun leven op die manier zullen gedragen. Je kan je gedrag heroriënteren en het omvormen tot iets opbouwends.
Het is in elk geval niet iets dat je, net als de pest, moet vermijden. Wat het betekent, is dat jij (of om het even wie) problemen heeft. Het gevolg is dat je je niet bewust bent van de schade die je jezelf en anderen toebrengt.
Hoe ziet giftig gedrag eruit?
Giftig gedrag verbergt onzekerheid en een laag zelfvertrouwen. Tegelijkertijd vertoont het narcistische kenmerken die een gebrek aan zelfliefde compenseren. Bovendien gaat het vaak hand in hand met onjuiste overtuigingen. Deze overtuigingen bieden de persoon een vals gevoel van rechtvaardiging voor het gedrag.
De voornaamste kenmerken van giftig gedrag zijn:
- Een verlangen naar controle. Het individu voelt een sterke behoefte om de mensen van wie hij houdt, te controleren. Hij wil alles over hen weten. Dit komt ook tot uiting in een aanhoudende interesse om betrokken te zijn of de manier waarop de anderen zijn en handelen, te beïnvloeden.
- Emotionele manipulatie gebruiken. Giftig gedrag houdt vaak chantage in. Het individu gebruikt chantage om de andere persoon te laten doen wat hij wil.
- Proberen om andere mensen de schuld te geven en hen naar beneden halen. Giftig verbaal gedrag wijst op de fouten en de gebreken van de ander. Een persoon die zich op een giftige manier gedraagt, probeert individuele verantwoordelijkheid te ontlopen en geeft integendeel de schuld aan anderen.
- Jaloezie en afgunst verbergen. Giftig gedrag is wanneer iemand het succes van anderen niet kan vieren. De onafhankelijkheid en verwezenlijkingen van andere mensen worden gezien als een bedreiging.
Hoe moet je met giftig gedrag omgaan?
Je mag giftig gedrag niet in algemene termen zien die op iedereen die één of meerdere van de hogervermelde kenmerken vertoont, van toepassing zijn. Er zijn altijd graden, niveaus en contexten.
Soms is giftig gedrag te zeer ingeslepen. Het enige dat je dan kan doen, is afstand nemen. Maar dat betekent niet dat je die persoon moet isoleren. Het is belangrijk dat je hen laat zien dat hun verwoestend gedrag de reden is dat je meer afstand van hen neemt.
In je relaties zullen er altijd conflicten zijn. Maar het is mogelijk om evenwicht te vinden, al gebeurt dat meestal niet op een natuurlijke manier. In het algemeen bereik pas na veel hoogten en laagten een evenwicht.
Iedereen brengt in zijn relatie bagage mee: leegte, relatiebreuken en tegenstrijdigheden. Het is dus niet verstandig om te proberen dit allemaal te vermijden. Het enige wat je echt kan doen, is proberen om het te sturen en in evenwicht te brengen.
Een dialoog zal altijd de beste manier zijn om een gemeenschappelijke basis te vinden. Wanneer je geen giftig gedrag vertoont, dan heb je het vermogen om het bij anderen te zien. Je bent dan ook in staat om elke poging tot controle en manipulatie tegen te houden. Want als je hen toelaat, in staat stelt, verdraagt of zwijgt, dan betekent het dat je dezelfde verwoestende logica volgt.
De beste manier om iemand te helpen die giftig gedrag vertoont, is door niet toe te staan dat hij het doet. Elke relatie heeft impliciete of expliciete regels. Je mag nooit manipulatie, minachting of enig ander gedrag tolereren dat jou verlaagt of gebruikt. Tenslotte moet je ook onthouden dat we proberen om giftig gedrag te laten verdwijnen en niet “giftige mensen.”