8 fundamentele eigenschappen van een goede psycholoog

8 fundamentele eigenschappen van een goede psycholoog
Sara Clemente

Geschreven en geverifieerd door Psycholoog en journalist Sara Clemente.

Laatste update: 31 juli, 2023

Psychologie is de wetenschap die individuen met al hun gedragingen en ervaringen bestudeert. Je merkt waarschijnlijk dat de psychologie een heel uitgebreid studiegebied is. Het vraagt een heel gespecialiseerde vorm van opleiding. Dat is de reden dat je bepaalde fundamentele kenmerken en vaardigheden moet hebben om een goede psycholoog te zijn. Dat geldt voor elke specialiteit in dit vak.

Volgens de medische ethische normen moet je als professionele psycholoog altijd respectvol, verantwoordelijk, eerlijk, oprecht, zorgzaam en competent zijn. Je moet ook de garantie bieden dat je behandelingen objectief en wetenschappelijk zijn. Een goede psycholoog zijn overstijgt dit echter. Het is meer dan alleen maar die kenmerken bezitten.

Eigenschappen van een goede psycholoog

Empathie

Het is belangrijk dat een psycholoog weet hoe hij zich in de situatie van zijn patiënten kan verplaatsen. Psychologen moeten de mentale strategieën en instrumenten bezitten om de angsten en behoeften van deze persoon en de specifieke kenmerken van hun situatie te begrijpen.

Alleen wanneer ze dat begripsniveau bereikt hebben, zullen ze weten hoe ze hun geval moeten aanpakken. Pas dan zullen ze immers in staat zijn om hen te helpen.

Vele mensen lijken te denken dat empathie een soort mystieke eigenschap is. Psychologen hebben echter een zodanig diep inzicht verkregen in de menselijke geest dat ze hun ideeën omtrent hun patiënten kunnen hervormen.

Dit betekent dat ze een andere manier van denken kunnen begrijpen. Het maakt niet uit hoeveel die verschilt van hun eigen manier van denken. Dat helpt hen om hetzelfde belang te schenken aan de ideeën van andere mensen als ze aan hun eigen ideeën geven.

Een open geest

Een goede psycholoog zijn betekent dat je geen vooroordelen, stereotypen of vooringenomen denkbeelden en overtuigingen hebt. Het betekent dus dat je open moet staan voor nieuwe ideeën. Dat zijn dingen die anders of onbekend zijn voor jou.

Deze eigenschap is bovendien een geweldig kenmerk voor iedereen die het leven op een vollere manier wil leiden. Het is echter absoluut noodzakelijk voor psychologen. Je weet immers nooit wie er naar jouw kantoor komt. Je moet dus altijd openstaan om hen te leren kennen: hun wezen, cultuur, interesses en ideeën.

Om dit niveau van verdraagzaamheid te verwerven moet je vooraf uit je comfortzone ontsnappen. Dat is de plek waar jij je beschermd en geborgen voelt door vertrouwelijke dingen.

Het is dus belangrijk om de dingen in twijfel te trekken, te ontdekken en er dieper op in te gaan. Je moet ook aanvaarden dat alle dingen rond jou een ware bron van inspiratie kunnen zijn.

Zekerheid

Deze eigenschap bezit vele gelijkenissen met ruimdenkend zijn. Zekerheid betekent dat een goede psycholoog zeker is van zichzelf en van zijn beroepsmatige capaciteiten. Als je niet zelfverzekerd lijkt dan zal je het moeilijk hebben om dat gevoel over te brengen op de persoon die jouw hulp vraagt.

Dat betekent niet dat je pretentieus, overmatig direct of totaal ongevoelig moet zijn. Het betekent wel dat je op een duidelijke, bondige en overtuigde manier de stappen uitlegt die de patiënt moet zetten. Aarzelen, onduidelijk zijn, dubbelzinnige boodschappen geven of hen als minderwaardig beschouwen zijn dingen die de patiënt schade zullen toebrengen.

Introspectie

Om heel ruimdenkend te zijn moet een goede psycholoog de hele belangrijke taak van introspectie uitvoeren. Dat betekent naar jezelf kijken, jezelf analyseren en jezelf begrijpen. Alleen door jezelf beter te leren kennen zal je in staat zijn om je geestelijke toestand te beheersen.

Toegankelijkheid

Deze eigenschap bevindt zich ergens tussen aanmoediging en begrip. Voor de patiënt is het belangrijk dat hij zich bij zijn psycholoog op zijn gemak voelt. Dan zullen ze hem kunnen vertellen over hun situatie, problemen, bedoelingen en diepste geheimen.

Empathie is de andere eigenschap die deel uitmaakt van toegankelijkheid. Dit kenmerk was nummer één op onze lijst. Deze twee dingen, aanmoediging en empathie, creëren samen toegankelijkheid. Het is de eigenschap die het voor je patiënten gemakkelijk en natuurlijk maakt om jou over hun problemen te vertellen.

Analytische vermogens

Als je actie wilt ondernemen, moet je weten hoe je wat een patiënt jou vertelt, moet interpreteren. Je kan immers het gesprek niet zomaar onderbreken. Dat betekent dus dat je moet weten hoe je de echt belangrijke stukjes eruit kan halen. Je moet vasthouden wat belangrijk is en weten wat je eruit moet laten.

Dit vermogen zal je ook helpen om betere technieken toe te passen om tussen te komen. Het zal ook zorgen voor een succesvolle therapie. Dit vormt bovendien een fundamenteel onderdeel van het ontwerpen van een behandelingsplan en van de evaluatie van de resultaten.

Goede communicatie

Dit is in de dagelijkse praktijk wellicht één van de grootste uitdagingen voor psychologen. Het geldt zelfs nog meer als ze nog niet veel ervaring hebben. Het is niet altijd gemakkelijk te weten hoe je al jouw theoretische kennis kan toepassen op echte gevallen.

Dat is ook de reden waarom het echt noodzakelijk is dat je bepaalde vormen van communicatie en sociale vaardigheden onder de knie hebt. Die heb je nodig als je een goede psycholoog wil zijn. Beter worden in deze kunstvorm en weten hoe je met mensen moet omgaan zijn fundamentele eigenschappen.

Het is bijvoorbeeld goed dat je weet hoe je tijdens een sessie vragen moet stellen. Je moet ook in staat zijn om iets uit het gesprek op te nemen dat misschien de voornaamste oorzaak is van een stoornis of een neurose. In je sessie met je de tijd ook goed kunnen plannen. Je moet er immers voor zorgen dat je die minuten op een doeltreffende manier gebruikt.

Kunnen luisteren

Als je een ontspannen omgeving in je kantoor kan creëren, dan ben je al halverwege. Slaag je erin om een sfeer van vertrouwelijkheid te scheppen, dan zal de andere persoon op een rustige en eerlijke manier kunnen praten. Weten hoe je moet luisteren, betekent dat je altijd een betrokken en open houding hebt. Je toont interesse in wat de patiënten zeggen.

Je moet dus een goede luisteraar zijn en hen ook tonen dat je dat bent. Het is dus een goed idee om hen niet te onderbreken. Laat hen vrijuit praten. Op die manier zullen ze hun eigen vragen kunnen beantwoorden zodra ze die luidop uitgesproken hebben.

Ruimte laten voor stilte kan ook veel informatie verschaffen. Je moet observeren hoe een patiënt deze pauzes ervaart. Hoe bewegen ze hun handen? Welke houding nemen ze aan of welke uitdrukkingen zie je? Hoe lijken ze op die momenten? Al deze dingen vertellen je iets.

Zoals je kan zien, betekent een goede psycholoog zijn niet alleen dat je bepaalde vaardigheden bezit. Het betekent ook dat je weet hoe je ze moet gebruiken. 


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.