De 9 beroemdste psychologen uit de geschiedenis
Dit zijn de grondleggers van de grootste psychologische stromingen. Denkers die fundamentele bijdrages aan de wetenschap hebben geleverd. Ze hebben een immense rol gespeeld in het ontwikkelen van de menselijke gedachte en kennis. We hebben het vandaag over de 9 beroemdste psychologen uit de geschiedenis van de psychologie.
Er zijn wetenschappers die een voor en na markeren binnen de psychologie. We zullen daarom ook hun gedachtegangen gaan verkennen. Wij zijn daarin niet de enigen: vele anderen doen nog steeds onderzoek naar de eerste psychologen van wel tweehonderd jaar geleden. Dat geldt vooral binnen het klinische onderzoeksveld. Hieruit volgen een aantal momentopnamen van de carrières van de meest beroemde psychologen. Zo kunnen we ook een blik werpen op hun belangrijkste bijdragen aan deze wetenschap.
De beroemdste psychologen: Wilhelm Wundt (1832 – 1920)
De eerste op onze lijst is Wilhelm Wundt. Hij was een fysioloog, een psycholoog en een filosoof. Ook richtte hij het eerste laboratorium van de experimentele psychologie op in Leipzig (Duitsland). Dat deed hij al in 1879. Hij beroemd omdat zijn laboratorium het begin van een nieuw tijdperk binnen de psychologie was, namelijk het wetenschappelijke tijdperk.
Wundt was de oprichter van het structuralisme. Hij hield zichzelf bezig met het uitbannen van filosofie binnen de psychologie omdat hij geloofde dat psychologie zou moeten draaien om meetbare verschijnselen en de structuur van de geest. Hij was geïnteresseerd in het evalueren van mentale processen en het onderzoeken van sensaties, ideeën, aandacht en emoties.
William James (1842 – 1910)
In tegenstelling tot de stroming van Wundt binnen de psychologie, kent het functionalisme van William James zijn oorsprong in de Verenigde Staten. De filosoof wees mensen op het belang van kennis over het aanpassingsvermogen van de geest. Hij benadrukte hierbij met name aanpassing aan de omgeving.
William James verdiepte zich in het concept van intelligentie, welke tot de geboorte van de psychometrie als een wetenschap leidde. Psychometrie betreft het gebruik van tests om de menselijke geest te meten.
Ivan Pavlov (1849 – 1936)
Pavlov was een experimentele fysioloog die sterk beïnvloed werd door Russische reflexologie. Dit zou uiteindelijk een duidelijke voorloper van behaviorisme worden. Hij wordt zonder twijfel nog steeds gezien als één van de beroemdste psychologen ter wereld. Pavlov kwam op voor een objectieve en rigoureuze experimentele methodologie. Hij liet de gebruikelijke aanname dat gedachten niet konden worden opgemeten achter, net zoals Wundt.
Velen zien hem als de vader van klassieke conditionering. Die titel kreeg hij door zijn wereldberoemde onderzoek naar het dierlijke spijsverteringssysteem, vooral dat van honden. Zijn ontdekkingen leidden hem tot de formulering van de zogeheten wet van temporele nabijheid. In het kader van dit artikel gaan we hier niet verder op in, maar het was wel een enorme bijdrage aan zijn ontdekking van de geconditioneerde respons.
Sigmund Freud (1856 – 1939)
Deze joods Oostenrijkse neuroloog wordt gezien als één van de grootste intellectuele figuren uit de twintigste eeuw. Hij heeft namelijk meer gedaan dan alleen het op de kaart zetten van de psychoanalyse. Zijn theorie omtrent het onbewuste is ook nog steeds één van de belangrijkste mijlpalen binnen de psychologie.
Freud was de eerste wetenschapper die openlijk sprak over een hele reeks aan onderwerpen. Denk hierbij aan emotionele trauma’s, fases van seksuele ontwikkeling, mentale conflicten, de donkere triade en de betekenis van dromen. Hij schepte een startpunt voor toekomstige onderzoekers door zijn revolutionaire benadering richting het bestuderen van de geest en persoonlijkheid.
Jean Piaget (1896 – 1980)
In de jaren ’30, terwijl het behaviorisme psychologie in zijn macht had, richtten twee stromingen zich op ontwikkelingspsychologie en evolutionaire psychologie. Eén hiervan, de zogeheten School van Genève, had Jean Piaget als zijn woordvoerder.
Zijn voornaamste doel was om de ontwikkeling van kennis te analyseren en hier een theorie omheen te vormen. Hierna creëerde hij genetische epistemologie, de wetenschap van kennisontwikkeling. Piaget werd ook één van de beroemdste psychologen in de geschiedenis door zijn bijdragen aan het onderzoek naar de kindertijd.
Carl Rogers (1902 – 1987)
Naast Abraham Maslow was Carl Rogers één van de grootste voorstanders van humanistische psychologie. In tegenstelling tot de psychoanalyse had Rogers een positieve mening over menselijke wezens. Hij was er zelfs van overtuigd dat mensen goed van aard waren. Daarom zouden ze niet beheerst moeten worden door verdedigingsmechanismen, maar zouden ze vrij moeten zijn. Hij wilde dat iedereen in staat kon zijn om zichzelf te zijn.
Hij ontwierp cliëntgerichte (psycho)therapie, ook wel Rogeriaanse therapie genoemd. Deze was gebaseerd op zowel het latente en actieve vermogen van alle mensen om hun eigen problemen op te lossen. Mensen hebben echter een specifieke context nodig waarin ze persoonlijke voldoening en voldoende functionering kunnen behalen.
“…hoe beter ik een relatie zonder oordelen en evaluatie kan laten bestaan, hoe meer dit de ander zal toestaan het punt te bereiken waarin hij herkent dat meetpunt der evaluatie, het meetpunt der verantwoordelijkheid, binnen hemzelf ligt.”
-Carl Rogers-
Burrhus Frederic Skinner (1904 – 1990)
Skinner was bekendste voorstander van het behaviorisme en hoort ook bij de beroemdste psychologen. Pavlov was dan ook een grote inspiratiebron voor hem. Skinner was vastberaden van het bestaan van twee types aangeleerde reacties, maar focuste op de operationele categorie. Daarom zette hij een experimenteel model op, een baanbrekende opzet binnen de psychologie, welke hij de operationele conditioneringskamer noemde.
In tegenstelling tot psychoanalyse, richtte hij zich op het mechanisme dat gedrag in stand houd. Kortom: hij negeerde het zogenaamde onbewuste. Hij geloofde dat de alleen consequenties van onze handelingen bepaalde gedragingen kon laten toenemen of afnemen.
Abraham Maslow (1908 – 1970)
Maslow ontving uitgebreide training die hem een globale visie van de mens gaf. Hij liet zich inspireren door Thorndike’s behaviorisme en gestaltprincipes. Verder verdiepte hij zich in antropologie en was hij geïnteresseerd in theorieën over de psychoanalyse van Fromm, Horney en Adler.
Deze grote variëteit stond hem toe één van de oprichters en sleutelfiguren te worden van de humanistische psychologie. Bovendien is hij ook wereldberoemd geworden door de zogeheten piramide van Maslow. Dit model rangschikt menselijke behoeften, van dringende basisbehoeften tot behoeften van hogere ordes. Deze werd gebaseerd op het idee dat mensen zichzelf realiseren door aan deze reeks van behoeften te voldoen.
Albert Bandura (1925 – 2021)
Bandura mag trots zijn op het benadrukken van het belang van cognitie in relatie tot gedrag. De sociale leertheorie is ook een pronkstuk van Bandura. Hij bedacht wederzijds determinisme, waarin mensen, situaties en gedragingen wederzijds van elkaar afhankelijk zijn. Dit zorgde natuurlijk een grote sprong vooruit binnen het onderzoek naar cognitie.
Bovendien waren zijn bijdrages aan de socio-cognitieve theorie ook van groot belang bij het onderzoek naar persoonlijkheid. Het suggereert dat mensen proactief zijn. Ze organiseren zichzelf en interpreteren realiteit (en zo ook zichzelf).
Ten slotte mag jij de tiende persoon op deze lijst van de beroemdste psychologen zetten! Wie verdient volgens jou een plek op deze lijst voor hun bijdrages, beroemde citaten of invloedrijke onderzoeken? Kurt Lewin? Lev Vygotsky? Erich Fromm?