Hoe beïnvloedt de aanwezigheid van anderen ons gedrag?

Hoe beïnvloedt de aanwezigheid van anderen ons gedrag?
Adriana Díez

Geschreven en geverifieerd door de psycholoog Adriana Díez.

Laatste update: 27 december, 2022

Hoe beïnvloedt de aanwezigheid van anderen ons gedrag? Denk je dat we op dezelfde manier handelen wanneer iemand toekijkt? Vind je dat iemand die ons beoordeelt of inschat, hetzelfde effect heeft als een eenvoudige toeschouwer? Verbetert of benadeelt de aanwezigheid van anderen je prestatie? Blijf verder lezen en ontdek de antwoorden op deze vragen.

Eén van de eerste onderzoekers die geïnteresseerd raakte in deze vragen, was Norman Triplett. Hij bevestigde dat de aanwezigheid van anderen onze prestatie verbetert.

Hij voerde zijn experimenten uit op wielrenners. Triplett verzamelde hun gegevens om de resultaten van de trainingen op hun eentje te vergelijken met die van trainingen samen met andere wielrenners.

Norman voerde nog een ander experiment uit waarbij kinderen betrokken waren. Hij stelde vast dat de werktijden vermeerderden wanneer kinderen samen met hun leeftijdsgenoten waren. Wanneer ze alleen waren, werkten ze trager.

Deze situaties hebben bewezen dat wanneer je met je collega’s samenwerkt of met mensen die dezelfde taak uitvoeren als jij, jouw prestaties verbeteren. Wat gebeurt er echter wanneer die waarnemers slechts toeschouwers zijn?

Sociale facilitatie en sociale inhibitie

Sociale facilitatie en sociale inhibitie

Sociale facilitatie verwijst naar hoe de aanwezigheid van anderen ons helpt om te verbeteren en beter te presteren. Wanneer gebeurt dit? Dit effect treedt op wanneer de opdracht voor de persoon die het uitvoert, gemakkelijk is. Het gebeurt ook wanneer de taak geen aanzienlijke concentratie vereist en wanneer de persoon de taak zonder complicaties kan uitvoeren.

Het tegenovergestelde effect noemen we sociale inhibitie. Wanneer een persoon niet vertrouwd is met de opdracht of wanneer het een aanzienlijke hoeveelheid concentratie en betrokkenheid vereist, beïnvloedt de aanwezigheid van anderen op een negatieve manier de prestatie.

Deze twee effecten zijn relevant wanneer we ons richten op de taak die voor ons ligt. Het maakt dus niet uit of anderen ons werk beoordelen of alleen toeschouwers zijn. Het type taak verandert hoe we op hun aanwezigheid reageren.

Je kan dan zelf een keuze maken. Ofwel profiteer je van het feit dat iemand toekijkt om je best te doen. Of je kiest om alleen te werken zodat je je kan concentreren op het beter worden in iets. In dit scenario is alles afhankelijk van de taak.

Speelt het aantal mensen die toekijken, een rol?

Over dit onderwerp hebben onderzoekers studies uitgevoerd in het gebied van de krachtsport. Ze stelden vast dat sociale facilitatie optreedt wanneer er minder dan tien toeschouwers zijn. Een andere vaststelling was dat er geen sprake was van sociale facilitatie en ook niet van sociale inhibitie wanneer er meer dan tien toeschouwers waren.

De invloed van toeschouwers op ons gedrag

Ook dit heeft te maken met het aantal mensen dat toekijkt. Wanneer er tien of minder personen ons bekijken, kunnen we hun opmerkingen horen en hun gebaren waarderen. Dit is wat onze vaardigheden verbetert. Ze oefenen een invloed uit die onze manier van handelen verandert.

Wanneer er een grote groep toeschouwers is, dan verliezen we de controle op de kijkers. We houden dus op met gevoelig te zijn voor hun invloed.

Besluit: heeft de aanwezigheid van anderen een invloed op ons gedrag?

We kunnen de volgende besluiten vormen over de aanwezigheid van anderen. Het heeft te maken met het soort taak die voor ons ligt. Wanneer de taak gemakkelijk is, verbetert onze prestatie. Onze prestatie vermindert anderzijds wanneer de taak ingewikkeld is en meer aandacht vereist dan gewoonlijk.

De overdreven activiteit die afkomstig is van de aanwezigheid van anderen, kan onze aandacht afleiden van de taak. Als het een moeilijke taak is waarop we ons moeten concentreren, dan is het normaal dat de taak moeilijker wordt als onze aandacht niet gefocust is. Wanneer anderen in onze omgeving zijn, kunnen ze ons afleiden. 


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.