7 tekenen van een giftige werkomgeving
Een gezonde werkomgeving verhoogt de tevredenheid, het welzijn en de goede relatie tussen medewerkers. Dit hoeft echter niet altijd het geval te zijn. Een giftige werkomgeving kan een negatief effect op ons hebben.
Soms voelen we ons gefrustreerd, moe en ongemotiveerd op de werkplek en vinden we het misschien niet eens leuk om naar ons werk te gaan vanwege de moeizame relatie met onze collega’s of baas. Als we een bedrijf of organisatie zien als een smeltkroes van emoties, dan is het niet meer dan logisch dat er sprake kan zijn van conflicten en verschillen.
Het probleem is leren om hiermee om te gaan en waar te beginnen, niet de oorzaak. Vernederende behandeling, ongezonde competitie en agressief, slecht en manipulatief gedrag kenmerken een giftige werkomgeving.
Door goed voor jezelf te weten of jouw werkomgeving giftig is, kun je jezelf beschermen. Hieronder volgen de gemeenschappelijke kenmerken van een giftige werkomgeving. Laten we ze bespreken.
1. Ziekteverzuim als een indicatie van een giftige werkomgeving
Het is normaal dat mensen ziek worden, medische afspraken hebben of af en toe verplichtingen hebben waardoor ze niet naar hun werk kunnen. Wanneer dit gedrag echter veel voorkomt, kan dit een waarschuwingsteken zijn.
Wanneer iemand zich minstens drie keer per maand ziek meldt of continu vrij vraagt, of het nu voor persoonlijke doeleinden, medische controles of ziekte is, dan is dit een typische vorm van ziekteverzuim. Indien ongerechtvaardigd, kan dit een goede indicatie zijn van een giftige werkomgeving.
Een andere vorm van verzuim is mentale afwezigheid. Het betekent dat iemand wel naar zijn werk gaat, maar er het grootste deel van de tijd besteedt aan niet-gerelateerde taken.
Dergelijk gedrag kan worden gecorrigeerd als de leidinggevende de verantwoordelijkheid neemt om de motivatie van werknemers te vergroten. Als de werknemers gemotiveerd zijn, wordt ontmoediging voorkomen.
2. Mishandeling door leidinggevenden
Een ander teken van een giftige werkomgeving doet zich voor wanneer de manier waarop leidinggevenden de rest van het personeel aanspreken getuigt van een gebrek aan respect. Dit is ook het geval als ze cynisme en sarcasme gebruiken bij het aanspreken van werknemers.
Hetzelfde geldt voor het maken van denigrerende opmerkingen, het uiten van niet-constructieve kritiek en het met elkaar vergelijkingen van collega’s. In plaats van teamwork aan te moedigen, moedigen deze managementstijlen buitensporige concurrentie aan en zorgen ze ervoor dat werknemers zich slecht voelen.
3. Gebrek aan communicatie
Communicatieproblemen op het werk treden meestal op wanneer hetgeen gecommuniceerd wordt indirect, onvolledig of slechts de halve waarheid is. Dit creëert verwarring en dubbele betekenissen die resulteren in fouten.
In veel gevallen zijn bazen niet duidelijk of specifiek over hoe zij willen dat bepaalde taken worden uitgevoerd, maar verwachten ze dat hun ondergeschikten ‘hun gedachten lezen’ of zelf de details maar raden. Hoe langer of vaker dit voorkomt, hoe gefrustreerder, onzekerder en ongemotiveerder werknemers zich zullen voelen.
4. Weinig bescherming van werknemers
Dit gebeurt wanneer het bedrijf prioriteit geeft aan zijn eigen belangen (klanten, kostenbesparingen enzovoort) in plaats van aan de werknemers. Er is geen sprake van rotatie of enige mogelijkheid tot promotie. Evenmin worden relevante opleidingscursussen of loopbaanplannen aangeboden.
Medewerkers kunnen tien jaar lang dezelfde taken uitvoeren zonder enige promotie of zonder er zelfs maar voor in aanmerking te komen.
Een ander ding dat kan gebeuren is dat het interne beleid zonder voorafgaande kennisgeving wordt gewijzigd. In het algemeen leiden al deze omstandigheden tot grote onvrede onder medewerkers en een giftige werkomgeving.
5. Dictatoriaal leiderschap
In dit geval neemt de leidinggevende alle beslissingen zonder rekening te houden met de ideeën van het team. Hij luistert niet en vraagt ook niet naar de mening van andere mensen, wat ervoor zorgt dat medewerkers bang worden om hun onenigheid te uiten.
Dictatoriale leiders zijn vaak wantrouwende mensen omdat ze denken dat alleen zij het werk goed kunnen doen en dat niemand net zoveel weet als zij. Vaak komt dit wantrouwen voort uit persoonlijke onzekerheden, vooral wanneer een van de werknemers uitblinkt en een bedreiging vormt.
Wat de dingen nog erger maakt in een dergelijke giftige werkomgeving, is dat werknemers niet op hun baas kunnen rekenen om hen te helpen bij het oplossen van problemen.
6. Problemen bij de rolverdeling
Iedere werknemer heeft zijn rol in een organisatie. Hoewel deze rol buitengewoon complex kan zijn, moet hij welomschreven zijn.
Als werknemers niet duidelijk weten wat hun rol is, kunnen ze onverenigbare taken op zich nemen of te maken krijgen met te hoge eisen.
7. Mobbing
‘Mobbing’, ofwel het pesten op de werkplek, is vaak heel gewoon in een giftige werkomgeving. Het komt voor wanneer één of meerdere collega’s het werk van andere collega’s bemoeilijken, waarbij ze hen lastigvallen op professioneel en persoonlijk niveau. In dit opzicht kan een slechte relatie met collega’s een grote bron van stress zijn.
Al deze problemen kunnen zowel lichamelijk als psychologisch van invloed zijn op werknemers, wat een impact heeft op hun welbevinden. Het is dan ook belangrijk om ze aan te pakken om een giftige werkomgeving te beheren of te vermijden.