Over dezelfde steen vallen

Over dezelfde steen vallen

Laatste update: 31 juli, 2016

Soms realiseer je je dat er problemen zijn in je leven die zich steeds maar weer herhalen. Misschien merk je ook dat dat gebeurt bij mensen om je heen.

“Ik ga steeds weer relaties aan met mannen die me bedriegen,” zegt een vriendin. “Het lukt me niet om een baan te vinden waar ik gewaardeerd wordt als werknemer,” zegt een ander. “Waarom gebruikt iedereen me toch altijd?” zegt weer een ander.

“Het leven is zo’n goede leraar dat, als je niet de les hebt geleerd, het je hem opnieuw zal uitleggen.”

-Anoniem-

Als je dit ziet, zou je denken dat het lot echt bestaat en dat jouw lot al vaststaat. Of dat het allemaal karma is en dat je vorige levens je leven van nu beïnvloeden. Er is echter een andere verklaring voor deze eeuwige cyclus van dezelfde dingen die zich steeds maar weer herhalen…

Deuren

Herhalingsdwang

Herhalingsdwang wordt omschreven als de onbewuste impuls die mensen leidt tot herhalen van situaties, feiten, gevoelens, gedachten en de pijnlijke realiteit.

Maar dat slaat nergens op! Waarom zou iemand iets negatiefs opnieuw willen meemaken als het mogelijk is om de les te leren en de situatie in de toekomst te vermijden? Is het niet zo dat we de pijn zouden moeten vermijden en in plaats daarvan op zoek moeten gaan naar geluk?

Dieren leren na één enkele ervaring. Mensen niet. Een muis gaat nooit hetzelfde pad opnieuw in als hij heeft geleerd dat daar een val staat of als hij voelt dat daar een andere muis gestorven is. Een olifant kan zich het gezicht van de persoon die hem heeft pijn gedaan zijn hele leven lang herinneren. Als hij die persoon na vijftig jaar weer terugvindt, vermijdt hij deze of valt hij aan.

Maar mensen zijn anders. Ze kunnen duizend keer op dezelfde manier bedrogen worden. Of ze zijn steeds maar weer verrast door dezelfde trucjes. Of ze zijn het eeuwige slachtoffer van dezelfde dader. Mensen leren de les niet en ze vallen steeds maar weer over dezelfde steen.

Mensen leren ook niet van de fouten van anderen. Ze gaan ervan uit dat in hun geval alles anders zal zijn. Soms herhalen ze letterlijk dezelfde fouten, problemen en ruzies met hun geliefden zonder dat ze er erg in hebben.

Hoe werkt herhaling?

Herhalingsdwang werkt als volgt: in het leven van een persoon komt een soort van trauma voor, vooral tijdens hun kindertijd. Het is zo pijnlijk dat ze het uit hun bewustzijn bannen, ze vergeten het of ze interpreteren het als iets onbelangrijks.

De impact die dit trauma op iemand maakt wordt nooit vergeten, maar juist onderdrukt. Het blijft verborgen en komt terug als de persoon er zich niet meer bewust van is.

Het probleem is dat het niet herhaaldelijk naar voren komt als een herinnering. In plaats van dat je het herinnert, ga je ernaar handelen, je brengt het in de praktijk. Je creëert een hele reeks omstandigheden, zodat hetzelfde ding waardoor je getraumatiseerd bent je weer zal gebeuren, met de onbewuste hoop dat het resultaat anders zal zijn.

Verdrinken

Een voorbeeld om dit te demonstreren is het geval van Norma: haar moeder was koud en hard tegen haar. Ze had seksuele relaties voor geld, achter de rug van Norma’s vader om, en dwong haar om de deur te bewaken zodat niemand haar zou betrappen.

Jaren later gaat Norma trouwen met een man die connecties heeft met pooiers en Norma gaat zelf seksuele relaties aan met mannen voor geld. Aan de andere kant is ze geobsedeerd met het bewaken van het gedrag van haar man en wil alle details weten over wat hij doet. Ze heeft ook nog een dochter die ze niet uit kan staan.

Op deze manier lijkt het alsof Norma de fundamentele inhoud van datgene wat haar zo beïnvloed heeft herhaalt: de promiscuïteit, de afstand tussen moeder en dochter en haar taak als bewaker.

Het grote effect van trauma is precies dat: het veroordeelt de slachtoffers om een vicieuze cyclus van pijn en lijden aan te gaan, steeds maar weer opnieuw.

Daarom is het van fundamenteel belang om psychologische of psychoanalytische hulp te zoeken als je een trauma hebt meegemaakt (het maakt niet uit dat we denken dat we er al overheen zijn door een andere manier) of wanneer er iets in ons leven is dat zich op dramatische wijze herhaalt en ons altijd maar weer laat struikelen over dezelfde steen.


Deze tekst wordt alleen voor informatieve doeleinden aangeboden en vervangt niet het consult bij een professional. Bij twijfel, raadpleeg uw specialist.