Het Lucio-syndroom: vorming door ervaring
Het visje Lucio is de protagonist van het experiment dat we vandaag bespreken. Zijn gedrag in het onderzoek was het vertrekpunt voor wat vandaag de dag bekend staat als het ‘Lucio-syndroom’. Maar wat kunnen we van dit kleine visje leren?
We hebben meer gemeen met Lucio dan we denken. We mogen dan misschien niet in het water leven of kieuwen hebben, maar we zullen ons zeker in Lucio kunnen verplaatsen als we zijn verhaal eenmaal kennen. Bovendien zal het Lucio-syndroom ons er waarschijnlijk toe bewegen om eens te reflecteren op ons eigen gedrag of onze eigen gedachten in bepaalde situaties.
Lucio-syndroom: het experiment
Gedurende dit experiment voorzag ons kleine vriendje de wetenschappers en psychologen van een grote les. Later werden de bevindingen vergeleken met wat wij als mensen doen. Het lijkt erop dat de gedragingen van het visje en de gedragingen van mensen meer overeenkomsten kennen dan je misschien zou denken.
Het experiment dat later het ‘Lucio-syndroom’ zou worden genoemd, was heel eenvoudig. De vis in kwestie werd in een aquarium geplaatst dat door middel van een transparant venster verdeeld was in twee delen. Het visje bevond zich aan de ene kant van het raam en zijn eten aan de andere kant. Het eerste dat Lucio deed, was proberen om het feestmaal dat hij voor zijn neus zag liggen op te eten. Maar net toen hij de prooi benaderde, stootte hij tegen het glazen venster.
Hij probeerde het nog eens, en nog eens, tot hij het opgaf, van richting veranderde en wat ging zwemmen aan zijn kant van het aquarium. Vervolgens verwijderden de onderzoekers het venster uit het aquarium, maar Lucio, in plaats van nog eens te proberen om zijn voedsel te bereiken, bleef zich gedragen alsof het venster er nog altijd was. Hij bleef aan zijn kant van het aquarium. Waarom? Omdat zijn ervaring hem gevormd had en hij zeker wist dat er geen manier was om het voedsel te bemachtigen.
Het Lucio-syndroom toegepast op mensen
Iets wat lijkt op wat er bij Lucio gebeurt, is het geval van de olifant in het beroemde verhaal van Jorge Bucay. Deze olifant wordt als kleintje aan kettingen gelegd. Kettingen die het hem onmogelijk te maken om te ontsnappen nu hij nog klein is, maar die hij met gemak kan breken naarmate hij opgroeit tot een volwassen olifant. Toch probeert de olifant het niet nog eens om te ontsnappen.
Dat wat Lucio en de olifant overkomt, overkomt ook ons behoorlijk vaak. Als wij denken dat er iets is dat we niet kunnen doen omdat eerdere ervaringen ons dit leerden, dan houden we op het te proberen. Ondanks het feit dat de omstandigheden veranderen, dat we groeien en nieuwe vaardigheden verwerven, proberen we het niet nog eens, omdat uit onze ervaring blijkt dat we zullen falen.
Als we van mening zijn dat we over alle informatie over een gegeven situatie beschikken, maar dat we onze missie of taak niet kunnen voltooien, dan getuigen we van het Lucio-syndroom. Dat wil zeggen, we accepteren het onvermogen als gevolg van onze eerdere ervaring. Als iets in het verleden niet werkte, dan denken we automatisch dat dit in het heden of de toekomst net zo zal gaan.
We weigeren om andere opties of perspectieven te zien of te overwegen. We buigen ons hoofd en we geven op. We geven ons over zonder het nog eens te proberen, omdat we het al eens geprobeerd hebben en toen geen goede resultaten kregen. Of het nu komt door ervaringen van familieleden, persoonlijke ervaringen of onjuiste informatie die we hebben verzameld, het zit in ons om ons net zo te gedragen als Lucio en het niet nog eens te proberen.
Probeer het opnieuw
Elke keer dat je zegt ‘Ik heb het al zo vaak geprobeerd’ of ‘Er is niets meer dat ik hier kan doen’, denk dan nog eens na. Misschien is de situatie nu anders en is het venster dat jou weghield bij jouw doel inmiddels verwijderd. Begin te analyseren wat je moest doen en ga ervoor.
Vergeet niet dat verandering en transformatie consistentie en doorzettingsvermogen vereisen. Als het vandaag niet lukte, probeer het morgen of volgende maand dan nog eens. Geef niet op. Het is niet de bedoeling dat dit proces je leed bezorgt. Het is beter om je voordeel te doen met dat wat het proces je leert.
Laat het nooit toe dat iemand of iets jouw gedachten en overtuigingen vormt en verandert. Zelfs jij hebt het recht niet om dat te doen. Denk de volgende keer dat je een moeilijke taak voor je hebt liggen en die je moet voltooien eens aan Lucio, maar gedraag je niet zoals hij. Zoek naar een manier om er succesvol uit te komen, ook al kost dit veel tijd en energie en vereist het vele middelen. De beloning van het bereiken van je doel maakt het het meer dan waard om het nog een keer te proberen.