De demon van de afgunst
De jonge leerling van een wijze filosoof kwam bij zijn huis aan en vertelde hem:
“Meester, een vriend sprak slecht over u…”
“Wacht!” onderbrak de filosoof hem. “Heb je hetgeen je mij van plan bent te gaan vertellen langs de drie maatstaven gehouden?”
“De drie maatstaven?” vroeg de leerling.
“Ja. De eerste is waarheid. Weet je zeker dat hetgeen je mij wilt vertellen helemaal waar is?”
“Nee. Ik hoorde een van mijn buren het zeggen.”
“Tenminste ben je vast en zeker langs de tweede maatstaf gekomen, welke vriendelijkheid is. Dat wat je mij wilt vertellen, is het goed voor iemand?”
“Nee, in werkelijkheid niet. Juist in tegendeel…”
“Oh wauw! De laatste maatstaf is noodzaak. Is het noodzakelijk voor mij om datgene te weten wat je mij wilt vertellen?”
“Om u de waarheid te zeggen, nee.”
“Dan nu…” zei de wijze man met een lach op zijn gezicht, “als het niet waar, vriendelijk of noodzakelijk is, laten we het dan begraven en vergeten.”
Menselijke relaties zouden een stuk gezonder zijn als we voordat we iets herhalen of uitspreken eerst langs de maatstaven van waarheid, vriendelijkheid en noodzaak zouden moeten komen. Het kan moeilijk voor ons zijn om deze drie principes toe te passen bij geroddel, aangezien mensen heel goed in staat zijn om hun drang om kritiek te leveren te controleren. Wat zit hier allemaal achter? De duisternis van afgunst en zijn angstaanjagende grot.
“Afgunst is duizend keer erger dan honger, omdat het een spirituele honger is.”
-Miguel de Unamuno-
Afgunst is het meest dodelijke virus dat ik ken; het verziekt relaties en vernietigt sensaties, emoties en mensen. Het is voor mij een werkelijk gevaar, simpelweg door het gegeven dat we allemaal in zijn klauwen terecht kunnen komen. Het heeft zich namelijk al over de hele wereld verspreid.
Achter de vloek van afgunst, het negatieve taalgebruik, het geroddel, gaat een verschrikkelijke demon schuil die helemaal geen medelijden met ons heeft: namelijk een gebrek aan zelfvertrouwen en zelfliefde. Afgunst verleidt ons om onszelf te vergelijken met anderen.
Het is welbekend dat elke vorm van vergelijking schadelijk is, omdat het ervoor zorgt dat we ons fixeren op onze tekortkomingen en onze frustraties. Afgunst demoniseert het bewerkstelligen van onze dromen en weerhoudt ons ervan om datgene te zien wat we al bezitten.
Daarnaast brengt afgunst de meest duistere en sinistere kant van mensen aan het licht. Dit is niet alleen een gebrek aan zelfliefde, maar ook een veroordeling van anderen. Het is makkelijker om frustratie om te zetten in oordelen en kritiek dan om ons eigen minderwaardigheidscomplex te herkennen.
Vaak onderschatten we ook de last die we veroorzaken voor degene die we benijden. Wanneer anderen jou benijden, kan dit werkelijk leed veroorzaken. Je wordt verwijderd van je realiteit en het zorgt ervoor dat je wantrouwig wordt.
Op bepaalde momenten kunnen mensen die door anderen benijd worden niet meer weten wie nu hun echte vrienden zijn en wie hun vijanden zijn, doordat ze niet weten wie ze kunnen vertrouwen. Ze zullen zelfs beginnen te twijfelen of hun succes hun werkelijk toebehoort of dat ze echt ondankbaar zijn, zoals door de mensen die over hen roddelen gezegd wordt. Hun persoonlijke overwinningen en prestaties worden een voortdurende ketting van onzekerheden en ontbering.
Ik ben er zeker van dat we nooit in staat zullen zijn om afgunst volledig uit te roeien, maar we kunnen het wel verzachten. Van meet af aan moeten we onze gedachten en handelingen filteren aan de hand van de principes die we in dit artikel hebben behandeld (waarheid, vriendelijkheid en noodzaak). We moeten werken aan onze eigen gevoelens van liefde en identiteit en we moeten een innerlijke zelf ontwikkelen die niet voortdurend op een kwaadaardige manier gericht is op de successen en mislukkingen van anderen. We moeten onze afgunst omzetten in motivatie om doelen na te streven die we nog altijd moeten bereiken.
Om de schade die wordt opgewekt wanneer je benijd wordt te overwinnen, is het inderdaad zo dat hier bepaalde ervaringen voor nodig zijn. Bij het bouwen van een huis kun je tenslotte ook niet beginnen met het dak. We weten dat sommige dingen nu eenmaal vergelijking oproepen en dat onze grootsheid gemakkelijk licht kan schijnen op de tekortkomingen van anderen en vice versa.
Wanneer we ons hiervan bewust zijn, moeten we onszelf dus aanleren om op een andere manier van onze deugden te genieten: door anderen te laten zien wat ze kunnen bereiken, zodat ze vermaakt worden bij het bereiken van hun doelen en we ze een helpende hand kunnen bieden. Hebberigheid en afgunst kunnen ons namelijk vernietigen, maar bewondering houdt ons juist overeind.
–Afbeeldingen met dank aan nuvolanevicata en Africa Studio–